نوشته های فاطمه سیرجانی در سایت مشهد چهره

میرسعیدی، پهلوانی باستانی‌کار و صاحب زنگ‌ گود زورخانه در کشور، تا دو ماه دیگر، 79بهار را‌ پشت سر می‌گذارد. کافی است یک روز آفتابی از کوچه «مهربان» در محله کلاهدوز عبور کنید. اول صبح، یکی از اولین مغازه‌هایی که باز است، نجاری مرد باستانی‌کار است. او بین تخته‌های چوب، سرش به کار گرم است.

کوچه نور در محله کاشانی‌ واقع است. به‌گفته کسبه قدیمی محله، این کوچه اندازه یک قرن قدمت دارد. «چهارشنبه‌بازار» نام دیگر کوچه است. اواخر دهه30 عمده‌فروش‌های سمساری در اینجا بساط خود را پهن می‌کردند. پیش از انقلاب اسلامی، در ابتدای کوچه، کال بزرگی وجود داشت که مسیل آب باران و فاضلاب بود. آن‌طورکه کاسبان قدیمی محله می‌گویند، آجرهای سرخ‌رنگی در گودبرداری‌ها به‌دست آمده است که نشان از وجود کوره‌های آجرپزی در گذشته‌های دور کوچه دارد.

کمتر مشهد‌پژوهی است که برای دانستن درباره گذشته این شهر، سراغی از احمد ماهوان و کتاب‌ها و مقالاتش نگرفته باشد؛ کسی که گنجینه‌ای وزین از نادانسته‌ها درباره مشهدالرضاست. گواه این ادعا هم وجود کتاب‌‌های مصور از تاریخچه مشهد قدیم و آثار و متونی است که در طول بیش‌از نیم‌قرن گردآوری کرده و به چاپ رسانده‌است؛ آثاری چون «عکس‌های قدیم مشهد»، «تاریخ مشهد‌الرضا»، «بازار، در فرهنگ و ادب ایران زمین» و... تهیه نخستین نقشه شهر رو‌به‌توسعه مشهد‌ هم کاری از او و برادرکوچک‌ترش، مرحوم محمود، است که در سال60 به چاپ رسید.

خیابان سلمان فارسی در منطقه یک مشهد واقع شده‌است. این خیابان از محله‌های کوی دکترا، فلسطین و راهنمایی عبور می‌کند‌ و به معابر مهمی مانند بولوار شهید‌کلاهدوز، راهنمایی و بخارایی می‌رسد. کال قره‌خان که در این خیابان قرار دارد، چند‌‌سالی ‌است شهرداری ‌روی آن را پوشانده و آن را به بوستان‌های محلی‌ تبدیل کرده است. این خیابان تا 27‌سال قبل دو‌طرفه بود و از اواخر دهه‌70 یک‌طرفه شد. برج سلمان جزو ظرفیت‌های مهم تجاری این خیابان و شهر است.

از وقتی یادش می‌آید، با قرآن انس و الفتی داشته است و روزی نبوده که شب شود و او چندصفحه از کلام خدا را مرور نکرده باشد؛ مروری عمیق تا بفهمد‌ چه می‌خواند و از کلام وحی چه می‌خواهد. بانو معصومه برامکی‌یزدی مادر شهیدان محمدرضا و محمدکاظم حیدری است. این مادر هفتاد‌و‌شش‌ساله همه آرامش زندگی‌اش را مدیون انسی است که با قرآن دارد. سه‌سالی می‌شود‌ که خانه این مادر پرشده از شور و گرمای حضور دختران و بانوان جوانی که رؤیای حفظ کل قرآن را در سر دارند.

کوچه ولیعصر13 در محله کوی امیرالمومنین(ع) واقع است. این کوچه از یک سمت به بولوار ولیعصر(عج) و از سوی دیگر به بولوار خیام، متصل است. به گفته قدیمی‌ها این معبر و‌ کوچه‌های ولیعصر11 و 15 محل سکونت مهاجران روستای مایان سُفلا است؛ به‌همین‌دلیل، قبل از نام‌گذاری به ولیعصر13 به کوچه «مایونی‌ها» معروف بوده است. مایان، روستایی در طرقبه و شامل سه بخش سفلا، وسطا و علیاست. اغلب ساکنان این کوچه‌ از مایان سفلا به مشهد کوچ کرده و در اینجا ساکن شده‌اند. انتهای کوچه از سمت بولوار خیام به بازار گل می‌رسد که تا چند دهه قبل، بازار میوه و تره‌بار فتح‌آباد بود.

کوچه شهید اسدالله زاده6/1یا مسعود‌غربی در منطقه‌یک و در محله سعدآباد واقع شده ‌است. خیابان مسعود‌غربی به معابری مهم مانند ابن‌سینا، اسدالله زاده و همچنین پاستور راه دارد. کوچه‌های یک سمت خیابان مسعود‌غربی به خیابان سناباد منتهی می‌شود. در انتهای کوچه به بوستان محلی کوچکی می‌رسیم که در حاشیه خیابان ابن‌سینا قرار دارد.

احمد جهانگیرنژاد بیش از نیم‌قرن است کاسب خیابان پاستور در محله کوی دکتراست. او شاگرد پدرش بوده است و حالا پسرهایش کنار دست او در مغازه کار می‌کنند. یعنی سه نسل است که این خانواده مغازه تجهیزات لوله‌‌ و بهداشتی را می‌گردانند. احمدآقا که در آستانه 67سالگی عمرش قرار دارد، تاریخی زنده‌ از‌ خیابان پاستور و محلات اطرافش است.

کوچه شهید صادقی در محله آبکوه قرار دارد. این محله یکی از محله‌هایی بود که تا چند دهه پیش روستا بوده و فاصله زیادی با شهر داشته است. پیدایش این محله به حدود چهارصد سال قبل برمی‌گردد.کوچه شهید صادقی5 از یک سمت به بولوار شهید صادقی و از سمت دیگر به خیابان بیستون و مجتمع تک منتهی می‌شود. از ظرفیت‌های این کوچه علاوه‌بر وجود مسجد، حمام خشتی بوده است. این بنا در ساخت‌وسازهای جدید به زیر خاک رفته و مدفون شده است.

دایی شهید در حالی‌که نگاهش به تصویر خواهرزاده‌اش خیره مانده است، می‌گوید:‌‌ اگر می‌خواهید از دانیال بدانید بروید سراغ ‌آن‌هایی که با او در برنامه‌های جهادی بوده‌اند، دوستانش در پایگاه بسیج که از نوجوانی با هم بزرگ شده‌اند. چهارم آذر ‌‌سالگرد عقدشان است. تازه شش ماهی بود که برای خودش در شرکتی کاری دست و پا کرده بود و داشت برای برگزاری مراسم عروسی‌ آماده می‌شد. با رفتن دانیال چراغ این خانه خاموش شد.