صدای بازی و خنده بچهها از هرسو به گوش میرسد. در هر کوچهپسکوچه، گروهی از پسربچهها را میبینم که بهدنبال توپ میدوند و فوتبال بازی میکنند. بازی پرطرفدار دختربچهها هم لیلی است. به هر محله که پا بگذاری، چهارخانههای گچی خطکشیشده را میتوانی روی زمین پیدا کنی. تفریح تابستانی نوجوانان و جوانان شهرکهای شهیدرجایی و شهیدباهنر، اغلب همین بازیهای ساده و کمبهاست.
اینجا بهندرت مکان تفریحی پیدا میشود. یکی از این مکانها، مجموعه شماره ۳ تربیتبدنی شهرک شهیدرجایی در محله کشاورز است. این مجموعه آبی در سال۱۳۸۹ زیرنظر آستان قدس افتتاح شد. کل مجموعه ابتدا فقط استخر داشت، اما کمکم زمین چمن، سالن رزمی و... هم به آن اضافه شد. خیلی از بچههای منطقه حالا اوقات فراغت تابستانیشان را در این مجموعه میگذرانند. خیلیها هم هستند که هنوز از وجود آن خبر ندارند یا از پس پرداخت هزینههای آن برنمیآیند.
پیش از ورود به مجموعه، سری به محلههای اطراف میزنیم. در آغاز تابستان هستیم و پیدا کردن گروههای فوتبال محلی کار سختی نیست. گروهی از بچهها را کنار زمین خالی بوستان رجا پیدا میکنم. زیر آفتاب گرم و سوزان تیرماه فوتبال بازی میکنند و عرقریزان از اینسو به آنسو میدوند. هیچکدامشان در کلاسهای تابستانی مجموعه ثبتنام نکردهاند، اما یکیدونفرشان تابهحال پا به استخر مجموعه گذاشتهاند.
احسان چهاردهساله تعریف میکند که پارسال بههمراه پدرش یکبار به این استخر رفته است و دو ساعت شنا کردهاند. پارسال بابت همان دو ساعت، نفری هشتاد تومان پرداخت کردهاند، اما امسال این هزینه دوبرابر شده است و با افزایش قیمتها از خیرش گذشتهاند. برخی بچهها هم هستند که هنوز استخر نرفتهاند و اوج تفریح تابستانهشان، همین فوتبال بازی کردن در کوچه و خیابان است.
دختربچهها آنسوی دیگر ماجرا هستند. به قول خودشان، اینجا تفریح خاصی ندارند. اوج فعالیتشان در تابستان، شرکت در کلاسهای فرهنگسرای غدیر است. درباره استخر آستان قدس و این مجموعه ورزشی هم اطلاعات چندانی ندارند. خیلیها حتی از وجود آن بیخبرند؛ چون این مجموعه هیچ کلاس و ظرفیتی برای بانوان منطقه درنظر نگرفته است.
پس از شنیدن این روایتها تصمیم میگیریم سری به این مجموعه بزنیم. به محض ورود محوطهای سرسبز پیشرویمان دیده میشود. وارد ساختمان اصلی میشویم و با مدیر مجموعه گفتگو میکنیم. علیرضا حسنی سالهاست که سابقه کار در مجموعههای ورزشی مختلف را دارد. مدرک مربیگری چند رشته را دارد و.... حالا بیش از ۱۰ سال است که مدیریت این مجموعه را برعهده گرفته است.
او تمام اطلاعات مربوط به این مکان را میداند. مجموعه شماره ۳ تربیتبدنی آستان قدس رضوی زیرنظر این سازمان افتتاح شد. مساحت کل این فضا ۷۵هزار مترمربع است و زیربنای مجموعه آبی ۴هزارو۸۰۰متر مربع برآورد شده است. در بخش اصلی این مجموعه ورزشی، مجموعه آبی درواقع در یک سوله مجزا از سالن اصلی قرار گرفته است.
چند استخر کوچک و بزرگ کنار هم قرار گرفتهاند که حسنی درمورد کاربرد هرکدام توضیح میدهد: مساحت استخر قهرمانی ۱۷ در ۲۵ است و استخر آبدرمانی هم ۱۵ در ۱۵. سال۱۴۰۰ باتوجهبه استقبال کودکان منطقه از مجموعه آبی، استخر کودکان هم ساخته شد.
بهجز اینها دو جکوزی بزرگ، دو سونای بخار و دو سونای خشک هم داریم. بهطورکلی هفت ناجی زبده هم هستند که شیفتی در هرکدام از این بخشها فعالیت میکنند.
سالهای ابتدایی افتتاح این ساختمان، کل مجموعه شامل همین استخرها میشد. پس از آن رفتهرفته بخشهای دیگری هم اضافه شدند. یکی از این بخشها، سالن رزمی است که سال گذشته در طبقه بالای ساختمان اصلی ساخته شد.
این طبقه قبلا مربوط به بخش اداری بود که کاربرد زیادی نداشت. به این طبقه هم سری میزنیم. سالن رزمی شامل دو سالن کوچک کفپوششده است و کنار سرویس بهداشتی، حمام، اتاق مربی و رختکن هم ساخته شده است.
حسنی توضیح میدهد: بیشتر سالنهای رزمی در منطقه استانداردهای لازم را ندارند و در زیرزمین قرار گرفتهاند، اما اینجا اصولی ساخته شده است. بخش بعدی خارج از ساختمان و در محوطه مجموعه قرار گرفته است. سال قبل یک زمین مینیفوتبال با چمن مصنوعی و با مساحت ۲۵ در ۵۰ هم ساختند. کنار آن یک زمین بزرگ ترکیبی هم قرار گرفته است که ترکیبی از زمین بسکتبال، والیبال و فوتبال است.
این بخشهای اضافهشده هنوز آنطور که باید و شاید، راهاندازی نشدهاند، اما استخرها پرطرفدارترین بخش این مجموعه ورزشیاند. قدمت بیشتری دارند و شناختهشدهتر هستند. هر روز چند شیفت عمومی و خصوصی دارند. دو زمان ویژه در هفته را هم به خادمیارها اختصاص دادهاند؛ به جوانان و نوجوانانی که ساکن همین منطقه هستند، از طرف مساجد معرفی شدهاند و بضاعت چندانی ندارند. آنها میتوانند با هزینه کمتر، چهار ساعت در هفته از استخر مجموعه استفاده کنند.
باتوجه به شروع تعطیلات تابستانی، کلاسهای آموزشی بیشتری، در مجموعه آبی برگزار میشود و حالا چند شیفت کلاس آموزشی برای کودکان و نوجوانان برپاست. علیرضا حسنی توضیح میدهد که اغلب مخاطبان این کلاسها، اهالی محلههای اطراف هستند؛ چون هزینه استفاده از این خدمات در این مجموعه از مجموعههای آبی سطح شهر کمتر است. با این حال خیلی از خانوادهها توان پرداخت همین هزینه را هم ندارند.
در پایان همه این حرفها و بازدیدها، او ضعفهای این مجموعه را نداشتن فضای مجزا برای بانوان میداند. باتوجهبه نبود امکانات تفریحی برای بانوان منطقه، این موضوع میتواند مهمترین کمبود مجموعه باشد. او توضیح میدهد که در سالهای گذشته چند شیفت را به بانوان اختصاص دادند، اما از آن، چندان استقبال نشد و حالا اینجا برنامه ورزشی و کلاسی برای بانوان منطقه برگزار نمیشود.
متولیان حوزه ورزش آستان قدس رضوی درباره اینکه آیا قرار است تخفیفی برای ساکنان این منطقه در نظر بگیرند یا نه، توضیح دادند در سالهای گذشته، مراجعهکنندگان میتوانستند با پنجاهدرصد تخفیف از خدمات استفاده کنند. حالا، اما باتوجهبه افزایش مالیات و افزایش هزینهها و تأمین حقوق ناجیها، مربیها و... امکان ارائه این تخفیفها را ندارند. بااینحال این مجموعه نسبتبه دیگر مجموعههای آستان قدس هزینههای کمتری از افراد ساکن این منطقه دریافت میکند.