سرو غذای گرم برای دانشجویان با ابتکار «محمود جلال سروی»

خروشی| سال‌های سال است که ایده‌ها و ابداعاتش در حال خاک خوردن هستند. دلیل آن هم نبود حمایت دولت می‌داند. این مخترع مشهدی تلاش‌ها و کوشش‌های زیادی برای تولید و اشتغال داخلی داشته و در این راه صبر و مقاومت زیادی به خرج داده است.

اگر چه تا امروز نه تنها کوچک‌ترین حمایت و توجهی را از جانب مسئولان ندیده است، با این حال تلاش شبانه‌روزی و پیگیری‌های خود توانسته است اولین ابداع و ابتکار خود را با دست خالی به ثبت برساند که در چند دانشگاه مورد استفاده قرار گرفته است.

شاید بسیاری از ما تجربه ایستادن در صف‌های غذا در سلف‌های دانشجویی را داشته باشیم و طعم غذایی که کمی سرد شده و از دهان افتاده را یادمان باشد. اما اکنون حاصل یکی از ابتکارت و اختراعات این مبتکر مشهدی باعث شده نه تنها دانشجویان در صف‌های طولانی انتظار نکشند، بلکه به غذایی گرم برسند.  

به دنبال علاقه

محمود جلال سروی متولد ۱۳۴۰ در مشهد است و در اشاره به ورودش به دنیای اختراع و ابداع، ابتدا کمی از سابقه کاری‌اش می‌گوید: تجربه کار‌های مختلفی را دارم. مثلا سابقه کار در نیروگاه طوس به عنوان جوشکار آرگون و مونتاژ کار را دارم. ۶ سال با شرکت «ABB» و «واگنر نیرو» همکاری کردم و بعد از آن هفت سال در شرکت بسته بندی جام خدمت کردم، اما به دلیل ذوق و علاقه وافری که به تولید و ابداعات داشتم شغلم را رها کردم.  

او ادامه می‌دهد: در ابتدا کارگاه کوچکی برای خودم احداث کردم و اقدام به تولید و ساخت تجهیزات پارک‌ها و مهد کودک‌ها، شهر بازی، تولید و ساخت انواع دستگاه‌های صنعتی مانند بالابر، انواع نورد، لوله و ورق و ... کردم و به مرور کارم را توسعه دادم و در همان اوایل کار سفارش تولید انواع سرسره، تاب و دیگر وسایل بازی را برای مهد کودک‌ها گرفتم.  

اولین اختراع و کارآفرینی  

سروی می‌گوید: اولین اختراعی که ثبت کردم کباب‌پز اتوماتیک بود. این دستگاه قادر است در عرض یک ساعت بیش از هزار و چهارصد کباب آماده کند که برای آشپزخانه دانشگاه‌ها، پادگان‌ها و حتی رستوران‌ها بسیار کاربردی و مفید است. این دستگاه را در سال ۱۳۸۴ ساختم که به تولید انبوه نیز رساندم و به توصیه دکتر محمودحسین حداد خداپرست، استاد دانشگاه فردوسی و مسئول گروه علوم و صنایع غذایی به ثبت هم رساندمش.  

وی در ادامه می‌گوید: با درخواست امور تغذیه دانشگاه فردوسی مشهد اقدام به تولید انبوه کباب پز اتوماتیک ریلی کردم. این دستگاه ویژگی‌هایی دارد که کاربر را قادر می‌سازد سرعت پخت را تنظیم کند و، چون کار به صورت اتوماتیک انجام می‌شود، کباب به صورت یک‌نواخت پخت می‌شود و دیگر از سوختن یا خام ماندن آن که ارزش غذایی را پایین می‌آورد و زیان‌هایی هم برای سلامتی دارد جلوگیری می‌کند.

وی ادامه می‌دهد: در ادامه سفارشات دانشگاه‌ها قوطی باز کن و سیخ شوی را تولید کردم که هم اکنون تعداد زیادی از دانشگاه‌های دولتی و غیر دولتی استان از این تجهیزات اسقبال و استفاده می‌کنند که امیدوارم این تجهیزات مورد استقبال سایر دانشگاه‌های کشور نیز قرار بگیرد و ما به عنوان تولید کننده داخلی و مستقل در صورت درخواست و حمایت آمادگی داریم که این تولیدات را برای همه مراکز متقاضی تولید نماییم، که با این کار علاوه بر اینکه جلوی واردات کالا‌های مشابه و خروج ارز گرفته می‌شود، کارآفرینی و شغل هم ایجاد می‌شود.  

ساخت دستگاه‌های ساده اما کاربردی

از ویژگی‌های دستگاه‌هایی که این مبتکر و مخترع ساخته و تولید کرده این است که بازار و متقاضی دارد. او در ادامه به دیگر ابداعات و دستگاه‌هایی که در همین زمینه ساخته است اشاره‌ای گذرا می‌کند: دستگاه سیخ شوی مجهز به تایمر شست و شوی اتومات که در یک ساعت بیش از هزار و ۵۰۰ سیخ را شست و شو می‌دهد، دستگاه قوطی بازکن که در عرض چهار ثانیه یک عدد قوطی را باز می‌کند و قادر به باز کردن انواع قوطی ۱۷۵ گرمی تا یک کیلوگرمی است و برای ایمنی و صرفه جویی طوری طراحی کرده‌ام که با برق ۱۲ ولت کار کند.

همچنین دستگاه پیاز خرد کن که بیشتر در کباب پزی مورد استفاده قرار می‌گیرد و دستگاهی است که با کیفیت بالای بهداشتی، از دیگر دستگاه‌هایی است که ساخته‌ام و بازار هدف و متقاضی هم دارد و دستگاه‌هایی هستند که فقط در حد ثبت و روی کاغذ باقی نمی‌مانند.

می‌توانیم، اگر حمایت شویم

وی با بیان اینکه باید به تولید کننده داخلی توجه بیشتری شود تاکید می‌کند: بعضی از تجهیزات در کشور خودمان تولید می‌شود و نیازی نیست آن‌ها را از دیگر کشور‌ها وارد کنیم. به عنوان مثال وسایل ورزشی در بوستان‌ها از کشور‌هایی مانند چین و ترکیه وارد می‌شود، در حالی که بعضی از همین تجهیزات را خودم تولید و در مدارس و مهد کودک‌ها عرضه کرده‌ام، کافی است شهرداری و سازمان‌های مرتبط سفارش دهند تا نمونه بهتر و با کیفیت‌تر و به روز را برای آنان آماده و عرضه کنیم.

سنگر متحرک

از دیگر ابداعات این مبتکر تولید تجهیزات نظامی بوده که سنگر متحرک و لاکپشت حمل کننده سلاح از آن نمونه‌اند. البته متاسفانه این اختراعات مورد حمایت قرار نگرفته و به مرحله تولید نرسید. سروی در خصوص این موارد می‌گوید: سنگر متحرک را تا مرحله طراحی «تری دی مکس» رساندم.

این ماشین شبیه یک زره پوش است با ارتفاع ۷۰ سانتیمتر از سطح زمین که یک رزمنده به صورت دراز کش در آن قرار می‌گیرد و انرژی آن به وسیله برق تامین می‌شود، خطر آتش گرفتن و آتش سوزی ندارد. همچنین در کنار رزمنده با تجهیزات کامل فرد دیگری مانند مجروح یا رزمنده نیز می‌تواند قرار گیرد. این ماشین همچنین می‌تواند در ابعاد و وزن متفاوت ساخته شود. حتی در خیابان‌ها و فضای شهری برای مقابله با هجوم افراد نیز می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. برای ارائه ایده به تهران هم رفتم که متاسفانه مورد استقبال قرار نگرفت.  

وی درباره دیگر طرح ابداعی تجهیزات نظامی خود به ساخت لاکپشت حمل سلاح اشاره کرده و می‌گوید: این لاکپشت به گونه‌ای طراحی شده است که می‌تواند  ۲۵۰ کیلوگرم تجهیزات نظامی و مهمات را برحسب میزان شارژ باطری بیش از یک ساعت در داخل لاک خود نگه دارد و جا به جا کند.  

این مبتکر و خلاق صنعتی ادامه می‌دهد: در راستای تولید این تجهیزات نظامی از طریق بسیج به پادگان امام حسین (ع) معرفی شدم وبعد از دو ماه اطلاع دادندکه ایده و طرح‌ها مورد تایید قرار گرفته است، اما متاسفانه عنوان شد که باید اولین دستگاه را بسازید تا ما تست کنیم و در صورتی که به تست‌ها جواب دهد طرح را از شما می‌پذیریم. اما ۱۰ سال پیش برای ساخت این ماشین‌ها حداقل نیاز به ۱۵ میلیون تومان بودجه داشتم که نتوانستم تامین کنم و هیچ ارگان و سازمانی هم به من کمک نکرد و از سوی دیگر خود سازمان‌ها و ارگان‌ها نیز پیگیر نشدند.  

دستگاه چگالی‌سنج 

وی در ادامه یادآور می‌شود: در دانشگاه‌ها و مدارس، دانش آموختگان به صورت تئوری آموزش می‌بینند، در حالی که در برخی موارد اگر تجهیزات عملی در دسترس باشد مطلب را بهتر و دقیق‌تر فرا می‌گیرند، به همین دلیل دستگاهی برای محاسبه حجم و وزن اجسامی که اشکال هندسی خاصی ندارند و نمی‌توان حجم و وزن دقیق آن‌ها را محاسبه کرد آماده کردم که نام آن را هم دستگاه چگالی سنج گذاشتم.

این دستگاه قادر است به صورت عملی نحوه دقیق محاسبه حجم و وزن اجسامی که نیاز به دقت زیاد دارد را محاسبه کند.  البته این وسیله آموزشی هم نیاز به حمایت مالی داشت تا بتوانم آن را به تولید برسانم که متاسفانه مراکز علمی حمایت نکردند و تولید هم نشد.

برای گرفتن بیمه و مالیات می‌آیند، برای حمایت نه

وی در پاسخ به سوال ما در باره کمک‌های سازمان‌ها از ابتکار‌ها و ایده‌هایش می‌گوید: در حال حاضر باید از صنعت حمایت کرد. در صورت حمایت، مبتکران و نوآوران زیادی داریم که می‌توانند تولیداتی عرضه کنند که با تولیدات خارجی رقابت کند و نیاز ما را به واردات کاهش دهند، اما مشکل اصلی اخذ مالیات و بیمه است که به محض تاسیس یک کارگاه کوچک این سازمان‌ها به سراغت می‌آیند، اما سازمان و ارگان‌های حمایتی به سراغ ما نمی‌آیند. ما محتاج کمک‌های معنوی، مادی و تخصصی هستیم تا به صنعت و اقتصاد کشور کمک کنیم.  

وی افزود: در زمان ریاست جمهوری آقای احمدی‌نژاد در نمایشگاه علم و عمل در تهران ابداعات و اختراعات خود را به نمایش گذاشتم و استاندار وقت هم در نمایشگاه حضور داشت که فعالیت‌های من را بسیار ستود و وعده وام داد. بعد از پایان نمایشگاه برای دریافت وام به استانداری مراجعه کردم که مرا به اداره صنایع معرفی کردند. در اداره صنایع که با انبوهی از نامه‌ها و مکاتبات متقاضی وام مواجه شدم خجالت کشیدم درخواستم را مطرح کنم، برگشتم و دیگر مراجعه نکردم.  

او در ادامه می‌افزاید: سازمان‌های ما خیلی پیچیده هستند. مسئولان انتظار دارند تا ریزترین اطلاعات مربوط به اختراعات را در اختیارشان قرار دهی و روی میزشان بگذاری. در حالی که من بار‌ها در مورد فواید و مشخصات طرح‌هایم با آنان صحبت کرده‌ام. پیشنهاد بستن قرارداد داده‌ام این را هم گفته‌ام هیچ پولی به من ندهند، ولی اگر طرح مشکلی نداشت با من قرارداد اجرا ببندند و مرا حمایت کنند. حتی اگر اطلاعات غلط بود از من ادعای خسارت کنند، ولی بیشتر سازمان‌ها به هیچ عنوان حاضر به بستن قرار‌داد به این صورت نیستند.  

سروی اضافه می‌کند: در ادامه برای انجام فعالیت‌های تولیدی به سازمان بسیج اختراعات به عنوان یک نهاد همیاری مراجعه کردم که مبلغ ناچیزی وام دادند که فقط می‌توانستم یک قطعه کوچک دستگاه را تهیه کنم. شهرک صنعتی فناوری هم باید رابطه داشته باشی تا گوش شنوایی پیدا شود و درد دلت را گوش دهند. 

از مسئولان و مدیران دولتی می‌خواهم در ابتدا به طرح‌ها و مخترعان کشورمان اولویت دهند. ولی متاسفانه به دلیل عدم حمایت مسئولان روز به روز شاهد فاصله بیشتر مخترعان با سازمان‌های دولتی و غیردولتی هستیم؛ بنابراین ما وقتی نتوانیم از نخبگان در سطح کشور بهره ببریم در همه زمینه‌ها دچار چالش خواهیم بود.

من برای سازمان پارک‌ها و فضای سبز، سالن‌های بدن سازی و ورزشی، سازه‌های شهر بازی و مهد کودک‌ها ایده‌های جدید و متنوعی دارم که در صورت حمایت مالی قادر خواهم بود تجهیزات مدرن و به روزی بسازم که در حد استاندارد‌های بین المللی باشد.  

توصیه به جوانان  

سروی در پایان خواست توصیه‌ای به جوانان داشته باشد: در ابتدا به جوانان جویای نام که می‌خواهند وارد عرصه ابداع و نوآوری شوند توصیه می‌کنم دنبال ادامه تحصیل باشند و سعی کنند در کنار تحصیل ایده‌ها و اندیشه نوی خود را با سازمان‌های مرتبط در جریان بگذارند و با توکل به خداوند صبر پیشه کنند تا سرانجام ایده و کار خود را ببینند و هیچ گاه در راهی که قدم میگذارند خسته و دلسرد نشوند.