تنها راهنمای من برای پیداکردن این مسجد معروف، یک در سبزرنگ است در انتهای کوچه مؤمن10، دری که آدم به زحمت از آن رد میشود. بعد پلهها را تا زیرزمین پایین میروم تا برسم به بخش اصلی. همه مسجد جوادالائمه(ع) در همین زیرزمین خلاصه میشود.
همینجا نماز ظهر و عصر میخوانند، کلاسهای مشاوره برگزار میکنند، مهد قرآن دارند، ورزش صبحگاهی انجام میدهند و... خلاصه همه فعالیتهای محلهشان را در همین چهاردیواری جا دادهاند. امروز برای معرفی همین پایگاه کوچک اما مهم به محله عماریاسر آمدهام؛ محدودهای که نهادها و ارگانها امکانات و خدمات خاصی برای آن درنظر نمیگیرند، اما اهالی آن، خودشان دستبهکار شدهاند تا در همین چندوجب جا کارهای بزرگ رقم بزنند.
یکساعتی به نماز ظهر مانده، مشاور خانواده روبهروی خانمها نشسته است و سخنرانی میکند. در اتاق کوچک کنار زیرزمین همزمان کلاس مهد قرآن برگزار میشود. اینها بخش کوچکی از فعالیتهایی است که در این مکان رقم میخورد. قدیمیها در گوشهای از مسجد دور هم جمع شدهاند تا داستان فعالیتهایشان را با جزئیات تعریف کنند.
بستهبندی مواد غذایی و ارسال آنها به پشت جبهه در همینجا انجام میشد. پس از پایان جنگ به یاد شهدای محله، اسم پایگاه بسیج را «پایگاه ۷۲شهید »گذاشتند
علیاکبر علیزاده که سنوسال دارتر از بقیه به نظر میرسد، درباره تاریخچه این مسجد قدیمی میگوید: ۴۵سال پیش که ساکن این محله شدم، همهچیز فرق میکرد. اینجا پر از باغ و زمین کشاورزی بود. بعضیها متعلقبه آستانه بود و بعضی هم اراضی شخصی معروفبه گلختمی.
زمین مسجد هم متعلقبه حاجنصرالله سازگار بود که نزدیک به پنجاهسال قبل به درخواست اهالی و با کمک آنها شروع به ساخت آن کرد. تمامشدن ساخت مسجد مصادف شد با سالهای وقوع انقلاب اسلامی و اینجا به پایگاه انقلابی مردم تبدیل شد. راهپیماییهای افراد محله از همینجا شروع میشده است و همینجا اعلامیه پخش میکردهاند.
در دوران جنگ هم این مسجد نقش مهمی داشته است. پایگاه بسیج آقایان و بانوان را همان سالها تشکیل دادند. بستهبندی مواد غذایی و ارسال آنها به پشت جبهه در همینجا انجام میشد. پس از پایان جنگ به یاد شهدای محله، اسم پایگاه بسیج را «پایگاه ۷۲شهید »گذاشتند.
نمای اولیه مسجد با شکل و شمایل فعلی آن فرقهایی داشته است. بهجای سقف بتنی زیرزمین، سقف مسجد یک شیروانی حلبی بوده است که بهمرور زمان سوراخ میشود و آب از آن چکه میکند. زیربنا کمتر بوده و دیوارهها هم رطوبت زده بوده است.
ششسال پیش هیئتامنا و قدیمیها با خیران گفتوگو میکنند و آنها هزینه ساخت تجدید بنا را برعهده میگیرند اما در میانه راه، این پروژه نصفهنیمه رها میشود. قرار بوده است مسجد را با هزارو273متر زیربنا در سهونیمطبقه بسازند اما با بودجهای که داشتند، تنها زیرزمین را تکمیل میکنند و یک اتاق کوچک هم در گوشه آن میسازند.
علیاصغر آراستهمقدم یکی از ساکنان قدیمی محله است که در پروژه تجدید بنا پای کار بوده و کنار دیگر اهالی، بیل و کلنگ به دست گرفته. دو فرزند معلول در خانه دارد و صبح تا شب برای تأمین مخارج خانه گچکاری میکند؛ بااینحال دغدغه پیشرفت محله و این مسجد را هم دارد. او را آچارفرانسه محله میدانند، کسی که همه مشکلات را میتواند رفع کند. برقکشی، نصب کولر و... همه این کارها برعهده آراسته است و او هرساعتی از شبانهروز که لازم باشد، برای انجام این کارها به مسجد میآید.
حالا کل مسجد همین زیرزمین کوچک است اما همین چهاردیواری به پایگاهی مهم برای اهالی تبدیل شده. محمد عرب عضو قدیمی پایگاه بسیج مسجد است و از سالهای دور این مسجد میگوید؛ اینکه هیئت قدیمیشان که همنام با مسجد است، نودنفر عضو داشته و مراسم پرشوری را در مسجد برگزار میکرده است، اینکه در شبهای ماه محرم برای چهارصدنفر غذا توزیع میکردهاند و در همان آشپزخانه یکوجبی مسجد، دیگ غذا بار میگذاشتند.
رفتهرفته این فعالیتها پررنگتر هم شده است. زهره فتحعلیزاده یکی از فعالان فرهنگی محله، از جزئیات این برنامهها باخبر است؛ «پنجشنبهها در اتاقکی که در کنار مسجد داریم، یک پزشک بیماران را بهرایگان معاینه میکند. ورزش صبحگاهی هم صبح روزهای فرد برای خانمهای محله برگزار میشود. دوره قرآن دخترانه نیز برای نوجوانان و جوانان محله در این مسجد برپا میشود. کلاسهای مشاوره خانواده هم با موضوع فرزندپروری اکنون درحال برگزاری است و شهرداری منطقه6، مشاوری برای برگزاری این کلاسها فرستاده است.»
یکی از کلاسهایی که مورداستقبال خانوادهها و بچههای محله قرار گرفته، کلاسهای مهد قرآن است. مریم قویاندام، مربی این کلاسها و ساکن این محله، مدارک مربیگری پیشدبستانی و دارالقرآن دارد. او در اینجا مفاهیم علوم تجربی، ریاضی، اخلاق و... را به پیشدبستانیها آموزش میدهد. میگوید: اینجا ظرفیت خوبی برای پیشرفت کودکان داریم اما بهدلیل کمبود فضا فقط میتوانیم تعداد محدودی را ثبت نام کنیم.
اهالی آرزوهای بسیاری برای مسجدشان دارند؛ میخواهند طبقه بالا را تبدیل به پایگاه فرهنگی کنند، محوطه خالی و خاکی فعلی مسجد را هم برای مراسم تابستانه آماده کنند و... . البته از وعدههایی نیز میگویند که هر دوره مسئولان شهرداری به آنها دادهاند اما هیچوقت برای ساخت مسجد کمک شایانتوجهی دریافت نکردهاند.