آن سوی خط مردی میانسال با صدای آرام و شمرده حرف میزد. او پس از تشکر از محتوای روزنامه، بهویژه در این روزهای کرونایی گفت؛ «شما همیشه از آدمهایی که خیّر هستند و کار نیک میکنند، مینویسید. من میخواهم از جوانی بگویم که شاید کار خیرش از نظر مالی گران قیمت نباشد، اما برای بسیاری از مردم طرق ارزشمند است. میخواهم از او در روزنامهتان بنویسید تا دیگران بدانند با حداقلها هم میشود به مردم خدمت کرد.»
او از جوانی برایمان گفت که در حاشیه خیابان شهید ساعی مغازه آپاراتی دارد و شیلنگ تنظیم بادش را بیرون میگذارد تا هر زمان از شبانهروز که مردم خواستند بتوانند از آن استفاده کنند. او گفت: «در محلهای که هم موتورسوار دارد هم راننده تراکتور، این اقدام جوان، خیلی کارراهانداز است.»
این صحبتها سبب شد تا به همراه یکی از معتمدان محله بهسراغ علی یوسفی 22ساله برویم و با او گفتوگو کنیم.
علی یوسفی جوانی آرام و خوشروست که دلیل کارش را یک اتفاق ساده میداند و تعریف میکند: «2سال قبل یک شب فراموش کردیم شیلنگ تنظیم باد را داخل مغازه بگذاریم، روز بعد یکی از ساکنان محله به مغازهمان آمد و حسابی تشکر کرد و برای آمرزش پدر و مادرم دعا کرد. با خودمان فکر کردیم چه اتفاق تصادفی خوبی بود که اینطور دعای خیر را به دنبالمان داشت.
برای همین تصمیم گرفتیم از همان ساعت همیشه شیلنگ را بیرون بگذاریم تا مردم از آن استفاده کنند. خیلی وقتها اتفاق افتاده صبح که میآییم آدمهایی میآیند و میگویند هزینه تنظیم باد چقدر میشود آن را بپردازیم. هر چند ماه گذشته شیلنگمان را بردند اما دوباره شیلنگ دیگری گذاشتیم. چون معتقدیم اشتباه یک نفر نباید مانع کار خیر شود.»
یوسفی شغل برادرش را دنبال میکند. او از 12سالگی کارش را با شاگردی در مغازه برادرش آغاز کرده و پس از 10سال میتواند ادعا کند اوستاکار شده است.
شغلش آپاراتی و لاستیکفروشی است. در واقع هر خودرویی که لاستیکش پنچر یا کمباد شود یا لاستیکهای فرسودهاش را بخواهد عوض کند به مغازه آپاراتی مراجعه میکند. شغل آنها چه در مرکز شهر باشد یا حاشیه، فرقی ندارد، چون سر و صدا و آلودگی تولید نمیکند.
او از کارش راضی است و با اشاره به درآمد روزانه 250 تا 300هزارتومانی این حرفه میگوید: «برای شروع در این حرفه، حداقل سرمایه 50میلیونی برای تهیه لوازم لازم است. حداقل محیط کاری هم باید مغازهای به متراژ 15متر باشد تا بتوانید مجوز بگیرید. اینکار علاوه بر تحصیلات نیاز به تجربه دارد که برای کسب تجربه باید 3الی 4سال شاگردی کرده و آموزش ببینید.»
در واقع هر خودرویی که لاستیکش پنچر یا کمباد شود یا لاستیکهای فرسودهاش را بخواهد عوض کند به مغازه آپاراتی مراجعه میکند
یوسفی ادامه میدهد: «این کار فوت کوزهگری دارد که اگر بلد نباشید حتما آسیب میبینید. فوت کوزهگریاش فقط به طور تجربی کسب میشود. باز کردن چرخ خودرو در کنار خیابان ممکن است باعث تصادف شود، یا در هنگام باز و بسته کردن چرخ بچه رینگ در برود و به شما بخورد و آسیب جدی ببینید.
او به بالای ابرویش اشاره میکند و میگوید: من در کودکی دوبار آسیب دیدهام، یک بار ابزار کار کنار سرم خورد و تعدادی بخیه زدند و یکدفعه هم تایلیور از دستم در رفت به صورتم خورد و راهی بیمارستان شدم، اما به خیر گذشت. کار با ابزار فوت و فن خودش را دارد که باید یاد داشته باشید.»
از او میخواهیم از دیگر سختیهای شغلش بگوید. او هم توضیح میدهد: «کار ما ساعت مشخصی ندارد و باید از صبح تا شب در مغازه باشیم در سرمای زمستان یا گرمای تابستان فرقی نمیکند.»
وقتی از او میپرسیم بیرون گذاشتن این شیلنگ تا چه اندازه در تبلیغات کار شما مؤثر است، میخندد و پاسخ میدهد: «سالهاست در اینجا کار میکنیم و همه محلیها ما را میشناسند و نیاز به تبلیغ نداریم. ما هم رضاییم به رضای خداوند و قانع به آنچه روزیمان است. این کار را برای تبلیغ انجام نمیدهیم. اگر بخواهیم تبلیغ کنیم باید مانند بسیاری از همکارانمان در فضای مجازی تبلیغات کنیم.»
وقتی از او درباره اهمیت تحصیلات در کارش میپرسیم با تأکید بر این موضوع میگوید: کدام حرفه را میشناسید که نیازی به تحصیلات نداشته باشد. در همه مشاغل سواد حرف اول را میزند. اگر بیسواد باشید از کجا میتوانید نوشتهها و تاریخ حک شده روی لاستیکها را بخوانید.
برای خرید و فروش و بهروز کردن اطلاعات کارمان باید سواد لازم را داشته باشیم.او از وجود خلاقیت در کارشان هم میگوید و این سؤال را برای ما ایجاد میکند که مگر آپاراتی هم خلاقیت لازم دارد. یوسفی میگوید: کار ما خرید و فروش لاستیک و تعمیر برخی لاستیکهاست.
اگر ذهن خلاق، علاقه و توان لازم را در این حرفه داشته باشید میتوانید لاستیکها را تعمیر کرده و خرید و فروش کنید. بهترین فضا برای این کار فضای مجازی است. هستند افرادی که اینطور کار میکنند و تواناییشان تحسینشدنی است.»
قسمتی از مغازه تعدادی لاستیک و دستگاه چیده است که با اشاره به هر یک آنها از کاربردشان میگوید. او همچنین از ابزار کاری مانند لاستیک درآر، دستگاه بالانس چرخ خودرو، کمپرسور باد یا پمپ باد، دستگاه تنظیم باد اتوماتیک، بکس بادی و... برایمان میگوید.
از مهمترین و اصلیترین دستگاهها در آپاراتیها دستگاه لاستیک درآر است. وظیفه این دستگاه جداکردن لاستیک از رینگ است. او برخی کارها را در مقابل ما انجام میدهد که به ظاهر فکر میکنیم آسان است، اما وقتی بیشتر توضیح میدهد متوجه میشویم کار کردن با هر یک از این وسیلهها فوت و فن خودش را دارد.
لاستیکهای کارکرده در مغازهاش گویای همان صحبتش است که در کارشان خلاقیت وجود دارد. آنها میتوانند این لاستیکها را ترمیم کرده و باقیمتی پایینتر از لاستیکهای نو بفروشند.