پوریای ولی‌های محله گوهرشاد مشهد

تاکنون زورخانه و پهلوانانش را تنها در قاب شیشه‌ای جعبه جادو دیده بودم. شاید به همین دلیل بود وقتی وارد فضای زورخانه شدم و کباده‌زنی پهلوان محل را از نزدیک دیدم، حسی وصف‌ناشدنی به من دست داد. چرخ زدن پهلوان و ضرب‌گیری مرشد از یک طرف و سلام و صلواتی که فضا را معطر کرده بود از طرف دیگر، حس آرامشی به آدم می‌داد.

هر چند به دنبال پهلوان طغرایی هم‌محله‌ای خودمان برای گپ و گفتی دوستانه عازم گود نهج‌البلاغه ورزشگاه کارگران شده بودم، فضای پاک این ورزش آن‌قدر به دلم ‌نشست که ساعتی نیز به تماشای پهلوان‌بازی پوریای ولی های محله گوهرشاد بنشینم.

گرچه غبار زمان موهای پهلوان طغرایی ۵۵ساله ما را سپید کرده، توان او در انجام سبک‌های مختلف ورزش زورخانه‌ای، انسان را به یاد پهلوان‌های کتاب داستان‌های دوران کودکی می‌اندازد. ارتشی بازنشسته محله اصالتا درگزی و از مهد کشتی باچوخه آمده است.

به بهانه سالروز ورزش زورخانه‌ای میهمان این پهلوان بااخلاق محل شدیم. طغرایی که تازه از گود بیرون آمده، نفس‌نفس زنان این‌گونه سر صحبت را می‌گشاید: ورزش زورخانه‌ای عشق است؛ ورزشی است که با سلام و صلوات شروع می‌شود و با سلام و صلوات هم به پایان می‌رسد. 

استخدامی ارتش و عشق پهلوانی

او با بیان اینکه شاید همین تقدس ویژه‌ای که در این ورزش پاک بود، پایش را در ۱۷ سالگی به گود زورخانه کشاند، می‌افزاید: یادم است وقتی برای استخدام در ارتش سال ۵۳ به تهران رفته بودم، در عبور از یکی از خیابان‌های معروف این شهر، صدای ضرب‌آهنگ جالبی مرا به سوی خود کشاند. آن ضرب‌آهنگ باعث تحولی بزرگ در زندگی من شد و خانه دوم خود را گود زورخانه یافتم.

پهلوان بااخلاق محله ما تصریح می‌کند: در طول عمر کاری نیز این ورزش ارزشی را نه‌تنها ترک نکردم بلکه با قوت و قدرت بیشتری ادامه دادم. وی ادامه می‌دهد: سعی کردم مرام و منش ورزش زورخانه‌ای و پهلوانی را به فرزندانم نیز بیاموزم تا با پیروی از این ورزش، زندگی آینده خود را پایه‌گذاری کنند.

سعی کردم مرام و منش ورزش زورخانه‌ای و پهلوانی را به فرزندانم نیز بیاموزم

پهلوانی نماد اخلاص و ایمان 

طغرایی، اخلاص و ایمان را از شاخص‌های مهم این ورزش می‌داند و ابراز می‌دارد: صفای این ورزش، روح پاک و بدون آلایش آن است و شاید برای همین به عنوان سالم‌ترین ورزش شناخته شده است. وی عنوان می‌کند: ادای احترام به بزرگان و پیش‌کسوتان این رشته و بر زبان آوردن نام مطهر ائمه اطهار(ع) فضای بسیار خاصی برای پهلوانان و ورزشکاران این رشته فراهم می‌کند.

پهلوان محله ما با ابراز ناراحتی از ناآگاهی مردم و شهروندان از این ورزش پرهیجان و سالم یادآور می‌شود: متاسفانه جوانان امروز جزئی‌ترین ویژگی‌های بازیکنانی چون مسی را به خوبی می‌شناسند اما از پهلوانانی مانند پوریای ولی اطلاعی ندارند. 

بی اطلاعی جوانان عامل اصلی مهجور ماندن ورزش زورخانه‌ای 

وی دلیل استقبال نکردن جوانان و نوجوان از گود زورخانه را همین بی‌اطلاعی می‌داند و می‌افزاید: باید دستگاه‌های مختلف مانند شهرداری در این زمینه وارد شده و گام‌های مناسبی را برای ترویج فرهنگ ورزش پهلوانی بردارند. کباده‌زن محله ما با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری در خصوص اهمیت دادن به این رشته ورزشی بیان داشت: ورزش پهلوانی در حوزه شهری می‌تواند با جلب حضور مردم، نقش بسزایی در ایجاد نشاط و شورآفرینی در منطقه داشته باشد.

او می‌افزاید: همچنین در حال حاضر پارک‌ها و بوستان‌های زیادی در شهر و منطقه وجود دارد که می‌تواند جایگاهی برای عرضه این رشته ورزشی سالم باشد. طغرایی، تعداد گودهای شهر مشهد را حدود ۱۶مورد برمی‌شمرد و خاطرنشان می‌کند: این تعداد گود زورخانه با توجه به استقبال کم‌نظیر مردم، بسیار کم بوده و باید با کمک نهادهای مختلف افزایش پیدا کند. وی ادامه می‌دهد: استقبال مردم از این‌گونه برنامه‌ها بسیار خوب است اما نبود برنامه‌ریزی‌های مستمر، این ورزش را به حاشیه کشانده است.

* این گزارش پنجشنبه ۲۵ شهریور ۱۳۹۱ در شماره ۲۲ شهرآرا محله منطقه یک چاپ شده است.