بسیاری از شهیدان دوران پهلوی غریبانه در آرامستان خواجه ربیع دفن شدهاند و علتش نیز واضح است. مخالفت با حکومت وقت و مبارزه تا سر حد شهادت جایی برای نام بردن از آنها در آن روزگار باقی نمیگذارده است، اما امروزه بر تاریخنگاران و پژوهشگران این شهر فرض است که تا فرصت باقی است و والدین و نزدیکان این شهیدان در قید حیات هستند به سراغ آنها رفته و قصه پرالتهاب مبارزات و شهادت آنها را تدوین کنند. این تاریخ نگاری آینهای خواهد بود که هویت تاریخی ما در آن بازتاب داده میشود.
آرامگاه خواجهربیع یکی از زیارتگاههای معروف مشهد است و دومین آرامستان عمومی شهر نیز در آن قرار دارد. این آرامگاه که از زمره پرزائرترین زیارتگاههای شهر است، در اراضی روستای حسینآباد خواجهربیع قرار دارد. این روستا جزو موقوفه مزار خواجهربیع است. این محدوده پیش از انقلاب یکی از مکانهای تفریحی مشهد بود.
کودکان کار، کودکان دورافتاده از خانه، زنان مستأصل، مادران درمانده؛ آنها که در پسزمینههای زندگیشان جز درد و رنج چیزی نیست. آنهایی که عددهای جوانیکردنشان به اندازه انگشتهای دست هم نمیشود. حالا گروهی کنار هم کمر به خدمت بستهاند تا نگذارند این حس ناامیدی دردآلود کسی را از پا بیندازد. تیرماه سال جاری بود که مجتمع پیشگیری، شناسایی و کاهش آسیبهای اجتماعی «شوق زندگی» با هدف بررسی وضعیت آسیبهای اجتماعی و حمایت از گروههای آسیبپذیر جامعه در بوستان بهار پا گرفت.
ریحانه دلشاد میگوید: با آخرین ضربه حریف به صورتم، چنان بیحال نقش زمین شدم که داورها اعلام استراحت دادند. حالم خیلی بد بود و تصمیم گرفتم اگر قرار به باخت هم هست، پیروزمندانه باشد و باید تلاش میکردم. زمان استراحت تمام شد و دوباره وسط زمین رفتم. با سوت داور شروعکردم به زدن ضربات شکمی و اینقدر ادامه دادم تا حریف تعادلش را از دست داد و از زمین بیرون رفت. در کمال ناباوری همه من برنده آن روز میدان بودم.
کتابخانه امام خمینی(ره) کتابخانه سال 1379 همزمان با ۲۲ بهمن سالروز پیروزی انقلاب و میلاد حضرت مهدی(عج) در مجاورت آرامگاه خواجهربیع افتتاح شد. مجتمع فرهنگی امامخمینی(ره) از 2 مؤسسه فرهنگی آستان قدس رضوی یعنی سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد و همچنین مرکز آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی به صورت مستقل از یکدیگر تشکیل شده است. این کتابخانه حدود 37 هزار نسخه کتاب چاپی و حدود ۲۰ عنوان نشریه برای دانشآموزان مقاطع راهنمایی، دبیرستان و پیش دانشگاهی فراهم کرده و در اختیار آنها قرار داده است. اکنون تعداد اعضای فعال این کتابخانه حدود ۱۸ هزار نفر است.
محله خواجهربیع جزو محلات کمبرخوردار مشهد است که کمبود امکانات هم نتوانسته است مانع موفقیتهای اهالی آن شود. سیدعلی معراجی رئیس شورای اجتماعی این محله است که از ششسالگی پایش به ورزش باز شده و بعد از اتفاق ناگواری که هنوز اثراتش در بدن اوست، ترجیح داده است وارد عرصه مربیگری شود. حالا با جذب نونهالان و نوجوانان به ورزش، استعدادهای آنها را کشف میکند و با حضور در مسابقات استانی و کشوری، برای شهر مشهد و محله افتخار میآفریند. یکی از نوجوانهایی که از همین محله قهرمان شده، امیرعلی صادقی است. او متولد 1386 است و از ششسالگی با حمایت داییاش و نیز استاد معراجی، با ورزش ووشو آشنا شده و تاکنون مقامهای گوناگونی در سطح استان و کشور کسب کرده است.
اهل این منطقه هم که نباشی و راه بلد، دیوارنوشتهها مثل تابلوهای راهنما، راه را به سمت انتهای خیابان بهمن4 نشانت میدهند؛ دیوارنوشتههایی زیبا و پرمفهوم از احادیث معصومان گرفته تا توصیههایی برای جلوگیری از انتشار ویروس کرونا، اما چیزی که شاید نتوانی فکرش را بکنی، این است که دیوارنوشتهها کار یک روحانی باشد! محمدعلی منصوریان، روحانی شهیدی که بعد از مراسم چهلمش به خانه برگشته، یکی از طلبههایی است که فراتر از چارچوبهای مرسوم، برای خدمت به مردم گام بر میدارد.
جنبش رحیل، سال 1396 از سوی فعالان فرهنگی برای جبران جای خالی مسئولان دغدغهمند در محله خواجهربیع شکلگرفته و برکات فراوانی داشته است.ناصر مرادیان و دوستانش با راهاندازی «جنبش رحیل» در محله خواجه ربیع ، فارغ از همه بازیهای سیاسی آستین همت بالا زده و با تمام وجود برای رفع مشکلات و مسائل محله، مجاهدت میکنند.