کوچه های مشهد

با وجود آنکه سنگ‌فرش است و مناسب برای پیاده‌روی، اما منعی برای تردد وسایل نقلیه وجود ندارد. خیابان نمایشگاه15 معبری آرام در کنار بوستان بزرگ چهل‌بازه است که آرامش را به رهگذران خود هدیه می‌دهد. قسمتی از این معبر، سنگ‌فرش شده است و به همین دلیل فضای مناسبی برای پیاده‌روی‌های خانوادگی و دوستانه است. انتهای این معبر هم به بولوار معلم متصل می‌شود که سبب شده است دسترسی به این خیابان و در ادامه بوستان چهل‌بازه راحت باشد.

سال‌هاست که این کوچه قربانی همین نوسازی شده و جز یک مسجد از آن چیزی باقی نمانده‌است؛ جایی که تا همین چندسال پیش یکی از حمام‌های قدیمی مشهد را با چهارصدسال قدمت در دل خود داشت و داستانش هم از وقف مرحوم محمد‌حسن صاحبکار مشهدی آغاز می‌شد؛ مردی باخدا و مردم‌دار که چهارصدسال پیش 1400متر از ملکش را حمام و مسجد ساخت و وقف کرد؛ وقفی که امروز پنجمین نسل او آن را اداره می‌کنند.

هرچند از زمان شیوع کرونا این کوچه که روزانه محل تردد کودکان و نوجوانان بسیاری بود، خلوت‌تر شده است، اما هنوز هم صدای هیجان و شادی بچه‌ها گاه و بیگاه شنیده می‌شود. غیر از بچه‌ها، بزرگ‌ترها هم به‌دلیل وجود یک مسجد نیمه‌ساز و مرکز تجاری کوچک در انتهای کوچه، در بیشتر اوقات گذرشان به اینجا می‌افتد. این معبر هم مانند بسیاری دیگر از کوچه‌های محله حجاب که مشخصه‌شان مجتمع‌های مسکونی بزرگ است، دارای چند مجتمع مسکونی پرجمعیت و قدیمی است.

تقریبا از همان ابتدای کوچه علامت های هشدار به چشم می خورد، وجود سه مدرسه دولتی و دو مرکز آموزشی و یک مدرسه خصوصی باعث شده است تا علائم هشداردهنده، خط کشی ها و همچنین سرعت گیر در این کوچه زیاد باشد. سمت چپ با دیوارهای رنگ آمیزی شده مدارس شکل و شمایل فرهنگی دارد اما سمت راست خانه های ویلایی با متراژ کم و یک طبقه با بافت قدیمی دیده می شود که خانه های سازمانی مربوط به نیروی انتظامی است البته سال هاست که این خانه ها خالی از سکنه است.

هر معبری داستان خودش را دارد اما سرگذشت بعضی کوچه‌ها، شنیدنی‌تر است. کوچه شهید شیرودی2 یکی از همان گذرگاه‌های خاص است که 70، 80سال پیش تا چشم کار می‌کرد باغ توت و انگور بود و دیوارهای گلی و تک و توک خانه‌های ویلایی. اهالی آن هم بیشتر کشاورز و باغدار بودند و میوه بیشتر میوه‌فروشی‌های شهر از همین‌جا تأمین می‌شد.اما حالا این کوچه آسفالت و جدول‌کشی شده است و شلوغی و ترافیکی آن که خودروهای گذری باعث و بانی‌اش هستند دست کمی از ترافیک معابر اصلی ندارد. وجود چهار مدرسه قدیمی و بنای جعفریه که روزگاری محل آمد و شد طلاب جوان بود آن را به کوچه‌ای با سبک و سیاق آموزشی تبدیل کرده است.

کوچه بوکانی5 یکی از معبرهای فرعی خیابان پنجتن45 است. در میانه کوچه خانه‌های سازمانی شهرداری به چشم می‌آید که جریان استقرار ساکنان آن به ساخت طرح کمربند سبز مشهد (صدمتری شهیدبابانظر) در دهه 70 برمی‌گردد. مدیریت‌شهری آن زمان مجبور شد در عوض منازل مسکونی که در طرح قرار گرفتند، به مالکان جای اسکان بدهد و خانواده‌ها به این محدوده منتقل شده‌اند. بافت فرسوده و قدیمی این کوچه و کوچه‌های هم‌جوار ایجاب می‌کرد به‌دلیل کم‌کردن خطرات احتمالی، خانه داوطلبان هلال‌احمر(سال 1389) پا بگیرد.

کوچه شهید کلاهدوز 24/2 (شهید حمیدرضا مانی)، یکی ازکوچه‌های محله شهید کلاهدوز است. قدمت آن به 50سال پیش برمی‌گردد. آن‌زمان این کوچه تا چشم کار می‌کرده زمین خاکی بوده است. به مرور منازل ویلایی بزرگی در آن احداث شده و کوچه از 30سال پیش رونق گرفته است. یک سر این کوچه به خیابان شهید صادقی۳ و انتهای آن به خیابان شهید کلاهدوز۲۴ می‌رسد.