منطقه ثامن

منطقه ثامن

قلب شهر مشهد

فلسفه وجودی شکل‌گیری منطقه ثامن، بارگاه منور رضوی است. شوق زیارت حضرت رضا (ع) است که در طول سال چندین میلیون زائران ایرانی و خارجی را به منطقه ثامن می‌کشاند. کسب‌وکارهایی، چون واحد‌های اقامتی، رستوران‌ها، فروشگاه‌های سوغات و... در پاسخ به نیاز‌های زائران در این منطقه شکل گرفته است. ۷۰ درصد خانه‌های تاریخی مشهد همچون: خانه داروغه، توکلی، کوزه‌کنانی، پریشانی، اکبرزاده و... در این منطقه قرار دارد و برخی از آن‌ها در گذر زمان و با طرح‌های نوسازی از بین رفته‌اند و برخی دیگر مرمت شده یا در دست احیا هستند.  بسیاری از ساکنان این منطقه در گذر سال‌ها و به‌دلیل تغییرات به‌وجودآمده، به مناطق شهری دیگر کوچ کرد‌ه‌اند؛ به همین دلیل این روز‌ها بخش تجاری بسیاری از پلاک‌های این منطقه را به خود اختصاص داده است. یکی از مسائلی که در منطقه ثامن مشهود است، ترافیک سنگین خودرو‌ها در بیشتر ساعت روز بوده که به مشکلی بزرگ برای ساکنان تبدیل شده است. شهرداری منطقه ثامن سال ۱۳۷۸ شکل گرفته و در مساحت ۳۶۶ هکتاری آن  (با احتساب حرم مطهر رضوی)  ۱۴ هزار نفر زندگی می‌کنند.

عیدگاه، پنجره‌ای به‌سوی آداب‌ورسوم مشهدی‌ها
نام رمان، «عیدگاه» است و قصه‌اش از جلو یک قهوه‌خانه و مارگیر‌هایی شروع می‌شود که درصدد ذبح مار هستند تا پوستش را بکَنند و با گوشتش آبگوشت درست کنند! ماجرایی واقعی از عیدگاه دهه‌شصت.
انبار خاطرات ناصر فارسی از آب‌انبارهای بالاخیابان
حاج‌ناصر فارسی از آب‌انبار چسبیده به مسجد ترک‌ها به‌عنوان بزرگ‌ترین آب‌انبار محله بالاخیابان یاد می‌کند که آب فراوانی داشت و بعد از فوت میرممد مدتی به کفاشی تبدیل شد.
آیینه‌کاری، یادگار قاجارها در حرم مطهر امام رضا(ع)
از وقتی آیینه‌های ظریف آلمانی راهشان به‌سوی مشهد باز شد، به‌مرور آیینه‌ها جای کاشی‌ها، نقاشی‌ها و گچ‌بری‌ها را در بسیاری از رواق‌ها و فضا‌ها گرفت آن‌چنان که اکنون آیینه‌کاری تصویر غالب تزیینات حرم است.
درباره کوچه «وحدت» که روزگاری گذر نخستین فعالان صنعت نفت در مشهد بوده است
این کوچه که اکنون تابلوی «وحدت‌یک» با زیرنویس «شهید مهدی محبتی» را در ابتدای دیوار خود دارد، در ابتدایِ ایجاد به کوچه «پشت‌بهره» معروف بود. دلیل این نام‌گذاری هم قرار گرفتن این کوچه در پشت دیوار یا در لهجه مشهدی «بهره» مشهد بود که روزگاری بر دورتادور شهر کشیده شده بود.
سرای وزیر نظام، پاتوق کفاش‌های قدیم بود
حاج‌اکبر نعیمی‌پور تعریف می‌کند: وقتی کفش ملی سال ۱۳۴۵ آمد، در کمتر از دوسال بیشتر کارگاه‌ها تعطیل شدند. کفش ملی ده‌بیست شعبه اطراف حرم زد. مجبور شدم دور کفاشی را خط بکشم.
آشنایی با بخش‌های روشنایی حرم‌رضوی در دوره صفویه
در آن زمان جایی بوده است که مشعل‌های حرم را در آن جمع و نگهداری می‌کرده‌اند. به این فضا مشعل‌خانه می‌گفتند و افرادی باعنوان مشعل‌دار و مشعلچی زیر‌نظر مشعل‌دار باشی و مهتر‌مشعل‌دار کار می‌کردند.
سنت خوش‌بو‌کردن حرم قدمتی ۴۰۰ ساله دارد
فاطمی‌مقدم می‌گوید: عودسوزی آن‌قدر قدمت دارد که هرکیش، آیین یا گروهی می‌تواند ادعا کند که پیشینه این‌کار به آن برمی‌گردد، اما اسنادی در‌این‌باره وجود ندارد.