منطقه ثامن

منطقه ثامن

قلب شهر مشهد

فلسفه وجودی شکل‌گیری منطقه ثامن، بارگاه منور رضوی است. شوق زیارت حضرت رضا (ع) است که در طول سال چندین میلیون زائران ایرانی و خارجی را به منطقه ثامن می‌کشاند. کسب‌وکارهایی، چون واحد‌های اقامتی، رستوران‌ها، فروشگاه‌های سوغات و... در پاسخ به نیاز‌های زائران در این منطقه شکل گرفته است. ۷۰ درصد خانه‌های تاریخی مشهد همچون: خانه داروغه، توکلی، کوزه‌کنانی، پریشانی، اکبرزاده و... در این منطقه قرار دارد و برخی از آن‌ها در گذر زمان و با طرح‌های نوسازی از بین رفته‌اند و برخی دیگر مرمت شده یا در دست احیا هستند.  بسیاری از ساکنان این منطقه در گذر سال‌ها و به‌دلیل تغییرات به‌وجودآمده، به مناطق شهری دیگر کوچ کرد‌ه‌اند؛ به همین دلیل این روز‌ها بخش تجاری بسیاری از پلاک‌های این منطقه را به خود اختصاص داده است. یکی از مسائلی که در منطقه ثامن مشهود است، ترافیک سنگین خودرو‌ها در بیشتر ساعت روز بوده که به مشکلی بزرگ برای ساکنان تبدیل شده است. شهرداری منطقه ثامن سال ۱۳۷۸ شکل گرفته و در مساحت ۳۶۶ هکتاری آن  (با احتساب حرم مطهر رضوی)  ۱۴ هزار نفر زندگی می‌کنند.

حاج‌تقی، شاهزاده قاجاری بود که ساکن مشهد شد
اسناد می‌گویند که «آقابزرگ» و «حاج‌تقی» که دو برادر و از شاهزادگان قاجاری ساکن در سمنان بوده‌اند، به‌دلیل اختلاف با پدرشان از آن شهر فرار می‌کنند و همراه تنها خواهرشان به مشهد می‌آیند.
بولواری به نام رئیس‌جمهور شهید
شکل‌گیری بولوار وحدت و خیابان ۱۷ شهریور به سال‌های آخر دهه ۱۳۴۰ برمی‌گردد. در آن روز‌ها خیابانی دور شهر کشیده شد و در این قسمت، از محل برج و باروی قدیمی شهر گذشت. ابتدا مردم به آن «خیابان دور شهر» و سپس کمربندی می‌گفتند.
روایتی از ۳ کاسب کوچه عیدگاه که به مشتری مداری معروف اند
حاج علی گل محمدی می‌گوید: از همان اول هم به خودم قول دادم که هوای زائران را داشته باشم. الان هم با کمترین سود جوراب دست زائر می‌دهم. به برکت همین دعای زائران تا حالا دستم را پیش کسی دراز نکرده ام و در این سن سرحال و سلامتم.
شکوه از دست رفته کوچه عباسقلی‌خان!
کوچه عباسقلی خان یکی از فرعی‌های کوچه عیدگاه بود و نامش را از مدرسه عباسقلی خان گرفته است. افغانستانی‌ها اصلی‌ترین افرادی بودند که در کوچه عباسقلی خان کاسبی می‌کردند. سابقه حضور آن‌ها در این کوچه به دهه ۶۰ بازمی گردد.
وصف حرم امام‌رضا (ع) در سفرنامه «الکس بارنز»
الکس بارنز نظامی بریتانیایی است که در دوران تاج‌داری فتحعلی‌شاه قاجار توفیق پیدا می‌کند تا به بهانه دیدن عباس‌میرزا، نایب‌السلطنه، به مشهد بیاید. او برای ورود به حرم‌مطهر مجبور می‎‌شود از لباس مبدل استفاده کند.
برشی از خاطرات کودکی آیت‌الله خامنه‌ای در منطقه ثامن
من کوچک‌ترین فرد آن مکتب بودم -شاید آن وقت، حدود پنج‌سالم بود- و، چون هم خیلى کوچک بودم، هم سید و پسر عالم بودم، این آقاى «ملّامکتبى»، صبح‌ها من را کنار دست خودش مى‌نشاند.
نام نیک اعتضاد رضوی با وقف مدرسه نوین ماندگار شد
«دبیرستان نوین» خیابان آیت‌الله بهجت منطقه ثامن را خیلی‌ها با نام واقفش می‌شناسندش و می‌گویند؛ مدرسه اعتضاد! حاج محمدعلی اعتضاد این دبیرستان را سال ۱۳۴۷ وقف کرد.