
شور نوجوانی و ایدههای تازهای که آنها برای اختراع یا ساخت یک اثر هنری در سر دارند، نشان از پویایی و توانمندی جوانان و نوجوانان ما در زمینههای مختلف علمی، هنری و فرهنگی است که بدون توجه به کمبودها منتظرند تا در نخستین فرصت ایجاد شده، ایدههایشان را عملی کنند. آنها هم نسبت به تحریمها بیتوجه نیستند و به دنبال این هستند تا کالاهایی کاملا ایرانی تولید کنند و به خودکفایی برسند.
میهمان دانشآموزان کلاس هفتم مدرسه «کیمیا قلم» بودیم تا ساعتی پای ایدههایشان بنشینیم و حرفهایشان را گوش دهیم. صحبتهایی که شور و نشاط در آنها موج میزد.
نوجوانان به صورت گروهی وارد دفتر مدیر میشدند و در مقابل ما مینشستند تا از طرحها و ایدههایشان برایمان بگویند. طرحهایی که امید دارند یک روز بر قامت آنها جامه عمل بپوشانند و از آنها استفاده کنند. ایدههایی متنوع که سعی داشتند بیشتر بر ایرانی بودن آنها تکیه داشته باشند، برخی از آنها به درآمدزایی طرحهایشان هم فکر میکردند.
آنها میدانستند برای عملی شدن طرحهایشان به حامی و زمان نیاز دارند، اما این ۲ گزینه سبب نشده بود تا نتیجه کارشان را دور ببینند و برایش تلاشی نکنند.
تیم اول ۴ دوست بودند که نام ۳ نفرشان هانیه بود. این گروه طرحها و ایدههای متفاوتی داشتند که هر یک در زمان گفتگو صحبتهای دیگری را تکمیل میکرد. هانیه سادات طاهری فر، هانیه عرب شاهی، هانیه حسین پور، زینب نظری فر. آنها ایدههای زیادی را مطرح کردند که با همفکری هم به این طرحها رسیده بودند.
مصرف صحیح آب، برق و گاز در زندگی روزمره ما اهمیت زیادی دارد. با صرفهجویی در مصرف انرژی میتوانیم بخشی از هزینههایی را که برای مصرف انرژی پرداخت میکنیم، کاهش دهیم. با صرفهجویی در مصرف انرژی میتوانیم آن را برای نسلهای آینده حفظ کنیم و هزینههای مصرف را کاهش دهیم.
هانیه سادات طاهریفر بعد از اشاره به این موضوع میگوید: تیم ما به دنبال صرفهجویی در مصرف برق است و میخواهیم با انرژی مغناطیسی برق تولید کنیم و برای این کار از انرژی خورشیدی استفاده کنیم.
زینب نظریفر در ادامه صحبت دوستش توضیح میدهد: باید کاری کنیم تا انرژی کم مصرف شود و برای آیندگانمان باقی بماند. ما به دنبال تولید لامپهای معلق هستیم، برخی از نمونههای خارجی آن وجود دارد مانند اسپیکرهای معلق که با هزینه بالا به فروش میرسد، اما ما میخواهیم با هزینه کم تولید ایرانی داشته باشیم و در بازار عرضه کنیم.
فکر میکنم با ایجاد چرخهای دوباره بتوان باران مصنوعی تولید کرد
باران مصنوعی ایده دیگر این تیم است. هانیه عربشاهی در این باره بیان میکند: همه ما میدانیم بحران آب در پیش است و ما باید صرفهجویی در آب داشته باشیم. شاید بهترین راه برای آن با وجود مقدار کم، این است که دوباره باران به وجود بیاوریم و فکر میکنم با ایجاد چرخهای دوباره بتوان این کار را کرد.
ایدههای ما خام است و در حد سن خودمان، اما این سبب نمیشود به این موضوع بیتوجه باشیم. برای همین سعی میکنیم با افراد متخصص در رشتههای مربوط اطلاعات بیشتری کسب کنیم و به نتیجه مطلوب برسیم.
بیشتر ایدههای ما از زندگی روزمرهمان شکل میگیرد و توجه به این ایدهها سبب میشود تا به نتیجه درستی برسیم. هانیه سادات طاهریفر میگوید: یک بار که به تهران رفتیم در بین راه آب فلاسکمان کمتر از یک روز سرد شده بود و مجبور بودیم آن را بیرون بریزیم و دوباره آب کنیم.
همین اتفاق سبب شد تا به این موضوع فکر کنم با توجه به شعار صرفهجویی و کمبود آب، چطور میتوانیم فلاسکی درست کنیم که قابلیت دوباره گرم کردن آب را داشته باشد و اینطور اسراف نشود. همین موضوع سبب شد تا ایدهای به ذهن من خطور کند و بخواهیم فلاسکی با این قابلیت طراحی کنیم.
با توجه به اهمیت صرفهجویی چطور میتوانیم فلاسکی درست کنیم که قابلیت دوباره گرم کردن آب را داشته باشد
ایده بعدی این تیم ۴ نفره درباره مشکلات مراجعه به دندانپزشکی بود. هانیه حسینپور، دیگر عضو این گروه، توضیح میدهد: ما بنا داریم نرمافزاری داشته باشیم که به افراد بنا بر محل زندگی و نوع مشکلشان دندانپزشکی را که میخواهند بروند، انتخاب کنند.
او ادامه داد: ما به دنبال ساخت نرمافزار اندرویدی هستیم تا راهحل بسیار کاربردی برای هماهنگی بین مراجعان و مطبهای دندانپزشکی ایجاد کنیم. بیمار بتواند با هر دندانپزشکی ارتباط برقرار کند و توضیحاتی درباره مشکل دندانش پرسوجو کند. این دانشآموزان در این زمینه نیز با افراد متخصص مرتبط در ارتباط هستند تا کاری علمی ارائه دهند.
مراقبت از دهان و دندان، اهمیت بسیار زیادی دارد. مهمترین کار دندانها، جویدن است. اگر بتوانیم غذا را به خوبی بجویم، از خوردن آن بیشتر لذت میبریم و سالم هستیم. همه دوست دارند دندانهای زیبا و دهانی خوشبو داشته باشند.
مهمترین راه برای آن مسواک زدن به موقع و درست است. هانیه سادات طاهریفر با اشاره به این موضوع میگوید: ما به دنبال این هستیم زمان مسواک زدن را به ثانیه تبدیل کنیم. مسواک زدنی که اصولی باشد و در آن تمام دندانها شسته شوند. طراحیهای اولیهاش را انجام دادهایم و به دنبال عملی کردن آن هستیم.
نرگس مومنپور دیگر دانشآموزی است که با او به گفتگو مینشینیم. او درباره ایدهاش توضیح میدهد: برخی از ماژیکها درشان که باز میماند، خیلی زود خشک میشوند، ما به دنبال این هستیم تا ماژیکی درست کنیم که خشک نشود و برای این کار به ترکیباتی نیاز داریم که به ماژیک اضافه کنیم.
ایده دیگری که این دانشآموز به دنبال عملی کردن آن است تولید آب بود. او در این باره میگوید: در نقاط مختلف جهان خشکسالی مسئله مهمی است که زندگی مردم را با مشکلات عدیدهای روبهرو کرده است، پژوهشگران مختلف دنیابه دنبال بررسی، طراحی و ارائه سیستمهای مختلفی برای تولید یا تصفیه آب هستند.
من هم تلاش میکنم تا به عنوان یک ایرانی آب تولید کنم. میدانم این کار سخت است و تاکنون دانشمندان زیادی به دنبال آن بودهاند، اما یقین دارم خواستن توانستن است و میتوانیم برای رسیدن به خواستههایمان تلاش کنیم. سعی دارم با مطالعه و مشورت به این ایده دست یابم.
هلیا موسوی یکی دیگر از دانشآموزان مدرسه کیمیا قلم است. او درباره ایدهاش اینچنین توضیح میدهد: نابینایان در زندگی مشکلات عدیدهای دارند. سعی میکنیم تا با تلاش و کوشش راهی برای زندگی بهتر آنها داشته باشیم. برای همین به دنبال ساخت ریزسنج آب برای نابینایان هستم تا زمانی که میخواهند کتری را آب کنند به ازای هر لیتر آب به آنها اعلام شود که تا چه اندازه کتری و حتی پارچ آب شده است.
او ادامه میدهد: یکی از دغدغههای مردم آب دادن گلهایشان در زمان سفر هست که مجبور میشوند این کار را به دیگران بسپارند. ایدهای داریم تا افرادی که به سفر میروند با برنامهریزی مناسب گلهایشان آبیاری شود.
محمدی، از دیگر دانشآموزان این مدرسه، درباره ساخت دستگاه زلزله نگار صحبت میکند و میگوید: هر ساله تلفات مالی و جانی زیادی به دلیل زلزله در کشور داریم، سعی میکنیم با ساخت ماکتهای مناسب به طراحی نهایی برای آن برسیم. او از دیگر ایدهاش هم برای ما میگوید که ساخت آینه سلامت است.
آینهای که بدون هیچ اشعهای کار ام. آر. آی را انجام دهد و شاخص سلامتی بدن ما را به ما نشان دهد.
اسدی، مدیر این مدرسه، در انتهای این دیدار میگوید: با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری بچههای ما دارند به این مهم میرسند تا از کالای ایرانی استفاده کنند و به فکر تولیدات محصولات صد در صد ایرانی هستند.
او ادامه میدهد: دانشآموزان مدرسه خیلی پیگیر هستند و دغدغه ایدهپردازی و عملی کردن آنها را دارند. این دانشآموزان معدل ۲۰ دارند، اما قرار نیست فقط نمره بگیرند و بروند. ما باید به سمتی برویم تا دانشآموزانمان در شاخههای فنی رشد کنند.
همین موضوع سبب میشود تا هم خود من به عنوان مدیر مدرسه و دیگر معلمان این مدرسه به دنبال پژوهش محور شدن دانشآموزانمان باشیم تا از علمی که میآموزند به درستی استفاده کنند.
* این گزارش سه شنبه ۲۹ آبان ۱۳۹۷ در شماره ۳۱۱ شهرآرامحله منطقه ۸ چاپ شده است.