یک قرن انس با قرآن 
راز ۵۳ سال زندگی خوشبخت خانم و آقای دیانت 
یک قرن انس با قرآن
جلسه قرآن خامس آل عبا (ع) از سال ۱۲۹۸ پابرجاست و بدون امکانات و بودجه‌های آن‌چنانی توانسته است در طول یک قرن قرآن‌آموزان زیادی را تربیت کنند.
قرآن به‌عنوان کلام الهی و کتاب مقدس مسلمانان مورد توجه و احترام است. مهم‌ترین شکل توجه و احترام به قرآن قرائت، انس و عمل به آیات الهی است. برهمین اساس در ماه رمضان قرائت قرآن فضیلتی چند برابر دارد و جلسات قرآنی رونق بیشتری می‌یابد.
هفته گذشته با جلسه قرآن خامس آل عبا (ع) در خیابان آیت‌ا... عبادی ۴۱ آشنا شدیم. جلسه قرآنی که از سال ۱۲۹۸ پابرجاست و بدون امکانات و بودجه‌های آن‌چنانی توانسته است در طول یک قرن قرآن‌آموزان زیادی را تربیت کنند. در ادامه گزارشی از این جلسه قرآنی می‌خوانید.
یک قرن تلاش در راه قرآن
در ابتدای ورودمان به جلسه قرآن خامس آل عبا (ع) با حاج ابوطالب طوسی روبه‌رو می‌شویم. او امشب بانی جلسه قرآن است و قاریان و قرآن دوستان یکی پس از دیگری به منزل او می‌آیند تا یک جزء قرآن را در کنار هم تلاوت کنند.
از او می‌خواهم توضیحی درباره قدمت جلسه قرآن خامس آل عبا (ع) بیان کند. او در این باره می‌گوید: «قدمت این جلسه به پدرانمان برمی‌گردد. حدود سال‌های ۱۲۹۸ جمعی از قرآن‌دوستان تپل محله، کوچه نوغان، گنبد خشتی و... دور هم جمع شدند و با اخلاص و نیت پاک تصمیم می‌گیرند این جلسه قرآن را راه‌اندازی کنند.
به یاد دارم حدود ۸ سال سن داشتم که پایم به این جلسه قرآن باز شد. واقعا حس و حال خوبی داشت قرآن را خیلی خوب و ساده آموزش می‌دادند. بیشتر هم‌سن و سالان من به همراه پدر یا پدر بزرگشان به این جلسه قرآن می‌آمدند و آخر جلسه هم از استادان قرآن هدیه می‌گرفتیم که جا دارد همین جا از استادانی همچون مرحوم حاج حبیب‌ا... بیرق‌دار و مرحوم حاج محمدحسین فیاض که این جلسه قرآن را اداره می‌کردند، یاد کنم.»
جلسات قرآن مخفیانه
جلسات مذهبی در برهه‌ای از زمان و دقیق‌تر بگویم در نیمه دوم حکومت پهلوی اول با مشکلاتی روبه‌رو بود و مخفیانه برگزار می‌شد. حاج ابوطالب طوسی می‌گوید: «برگزاری جلسات قرآن قبل از پیروزی انقلاب اسلامی مثل الان نبود که هر موقع دلمان بخواهد و اراده کنیم جلسه را برگزار کنیم.
یادم هست دوره رضاخان مدتی حق برگزاری هیچ گونه مراسم مذهبی را نداشتیم، بنابراین یک نفر بانی برگزاری جلسه در یکی از کوچه پس کوچه‌های تپل محله، نوغان و حمام حاج قلی می‌شد و ما خودمان را از بالای پشت بام‌ها به جلسه می‌رساندیم که مبادا نیرو‌های شاهنشاهی متوجه عبورمان در خیابان شوند و مورد شکنجه قرار گیریم.»
ثبات نوجوانان در جلسات قرآنی با مسئولیت دادن
او در ادامه نظم را مهم‌ترین عامل دوام و طول عمر جلسه قرآن می‌داند و می‌گوید: «نظم در هر کاری اهمیت دارد. یادم نمی‌آید که جلسه قرآن تعطیل شود حتی قدیم برف سنگینی به زمین نشسته بود آن موقع هر طور بود خودم را به کوچه نوغان رساندم و جلسه قرآن را با ۵ نفر ادامه دادیم و همین یک عامل برای ماندگاری آن کافی است.»
حاج آقا طوسی به عنوان یکی از مسئولان جلسه قرآن خامس آل عبا (ع) حواسش به همه چیز است و می‌توان گفت که در جذب نوجوانان و نونهالان موفق بوده است.
او در این باره توضیح می‌دهد: «بچه‌ها ستون و پایه‌های جلسه قرآن هستند.همان‌طور که قدیم به حضور ما نوجوانان آن زمان در این گونه محافل اهمیت می‌دادند ما هم از بزرگانمان الگو گرفته و همان روش را ادامه می‌دهیم.
برای جذب و ثابت نگه داشتن بچه‌ها به هر کدام مسئولیتی واگذار کرده‌ایم و آن‌ها هم در این مدت ثابت کرده‌اند مسئولیت‌پذیرند و هر طور شده خودشان را به جلسه می‌رسانند.
هیچ موقع به خودمان اجازه نداده‌ایم که با آن‌ها با اخم و تندی رفتار کنیم چرا که ممکن است از مراسم مذهبی زده شوند و همین یک عامل سرنوشت بچه‌ها را تغییر دهد!»
به دلیل قدمت صد ساله جلسه قرآن ۳ نسل در کنار هم حضور دارند
۳ نسل در کنار هم
در ادامه گزارش با سیدمحمد طوسی پسر حاج ابوطالب هم‌کلام می‌شوم. سیدمحمد هم مثل پدرش با این جلسه قرآن آشنا شده است. او زمان را به ۲۷ سال قبل می‌برد و می‌گوید: «۴ یا ۵ ساله بودم که به اتفاق پدرم به این جلسه قرآن آمدم و انس گرفتم خداراشکر از آن زمان توفیق دارم و در همه جلسات قرآن شرکت می‌کنم.»
او در ادامه می‌گوید: «به دلیل قدمت صد ساله جلسه قرآن ۳ نسل در کنار هم حضور دارند و در حقیقت مخاطبان ما ۳ رده سنی نوجوانان، جوانان و پیش‌کسوتان را شامل می‌شود البته پدر بزرگان ما نقش مهمی در راه‌اندازی این جلسه قرآن داشتند که به رحمت خدا رفتند.»
سید محمد راز ماندگاری جلسه قرآن خامس آل عبا (ع) را این‌طور بیان می‌کند: «خداراشکر جلسه قرآن ما به انحراف کشیده نشده است. منظم و بی‌ریا برگزار می‌شود همین نکات به نظر من راز موفقیت و ماندگاری این جلسه قرآن بوده است البته حضور افراد باتجربه هم نقش مؤثری داشته است.»
او در پایان می‌گوید: «جلسه قرآن در ماه مبارک رمضان هر شب بعد از افطار در اقصی نقاط شهر به‌طور چرخشی برگزار می‌شود علاوه بر تلاوت یک جزء قرآن در دهه ماه محرم و صفر هم مراسم عزاداری برگزار می‌کنیم و این مورد استقبال مخاطبان شده است.»
محفلی به دور از تجملات
دقایقی بعد محسن حزب‌الهی یکی دیگر از اعضای جلسه قرآن خامس آل عبا (ع) به جمع ما می‌پیوندد. از او می‌پرسم چطور با جلسه قرآن آشنا شدید که در پاسخ می‌گوید: «پدر خانم من یکی از پایه ثابت‌های این جلسه قرآن است.
حدود ۶ سال قبل پدر خانمم از من خواست تا به این جلسه بیاییم. وقتی در جلسه شرکت کردم متوجه شدم جلسه بی‌ریایی است و به‌طور کاملا سنتی برگزار می‌شود از آن موقع به بعد هرکجا که باشم خودم را می‌رسانم.»
وی در ادامه به قوت جلسه قرآن خامس آل عبا (ع) اشاره می‌کند و می‌گوید: «جلسه قرآن ما به‌دور از هرگونه تجمل‌گرایی برگزار می‌شود یعنی تأکید کرده‌ایم باید پذیرایی کمترین خرج را برای بانی مراسم داشته باشد و بسیار ساده برگزار شود.
حتی برای پذیرایی گفته‌ایم از یک نوع میوه پذیرایی کنند تا دیگر افراد که از نظر مالی ضعیف‌تر هستند هم بتوانند بانی مراسم شوند و در ثواب آن شریک شوند.»
حزب‌الهی در پایان حضور روحانیون در جلسات مذهبی را امری ضروری می‌داند و می‌گوید: «حضور روحانی در مراسم مذهبی به‌ویژه جلسات قرآن ضروری است.
خداراشکر در این جلسه علاوه‌بر تلاوت قرآن دقایقی هم با سخنرانی حاج آقا فیاض از تفسیر آیات قرآن بهره‌مند می‌شویم و سعی می‌کنیم در زندگی‌مان به کار گیریم.»
پیوند نوجوانان با قرآن
حجت‌الاسلام محمد جواد فیاض، روحانی جلسه قرآن خامس آل عبا (ع)، و همچنین مرحوم پدرش نقش مؤثری در ماندگاری جلسه قرآن داشته‌اند، اولین باری که او پایش به این جلسه باز شده است به سال ۱۳۵۳ بر می‌گردد.
او در این باره می‌گوید: «مرحوم پدرم سال‌های زیادی قاری این جلسه قرآن بوده است. من اولین بار حدود سال ۱۳۵۳ به همراه پدرم به این جلسه قرآن آمدم. فضای معنوی و خاصی در این جلسه سنتی حکم‌فرما بود و من هم به همین دلیل پایه ثابت جلسه قرآن شدم.»
او در ادامه می‌گوید: «بزرگان ما با نیت خیری که داشته‌اند این جلسه را راه‌اندازی کرده‌اند و باعث شده است جلسه دوام داشته باشد و باعث شده یادگاری از آن‌ها باقی بماند و هر جلسه ثوابی از این محفل به روح آن‌ها تقدیم شود.»
حجت‌الاسلام فیاض که در جذب نوجوانان نقش مؤثری داشته است، توصیه‌ای هم به خانواده‌ها دارد. او می‌گوید: «اگر خانواده‌ها به فرزندانشان شخصیت بدهند و برای آن‌ها احترام قائل شوند و تشویق کنند به راحتی می‌توانند پای آن‌ها را به جلسات قرآن باز کرد و سرنوشت آن‌ها را با قرآن پیوند زنند.»
وصیت مادرم من را قرآنی کرد
محمدرضا عصارزاده دیگر عضو این جلسه قرآن است. او بنا به وصیت مادرش در این جلسه قرآن شرکت می‌کند. حاج آقا عصارزاده در این باره توضیح می‌دهد: «پدرم در گذشته یکی از شرکت‌کنندگان این جلسه قرآن بوده است و آن موقع سه‌شنبه‌های اول هر ماه جلسه قرآن منزل ما برگزار می‌شد.
پدرم سال ۱۳۶۵ فوت کرد و مادرم از ما خواست راه پدرم را ادامه دهیم، بنابراین با برادرانم تصمیم گرفتیم همان سه‌شنبه‌های اول هر ماه میزبان جلسه قرآن خامس آل عبا (ع) باشیم و رفته رفته خودمان هم جذب جلسه قرآن شدیم و تاکنون ادامه دارد.»
هرجلسه یک ریال هدیه می‌گرفتم
حاج آقا عطارزاده یکی دیگر از قدیمی‌های این جلسه است و داستان بازشدن پایش به این جلسه جالب است. او در این باره می‌گوید: «حدود ۵۶ سال قبل پدربزرگم من را به این جلسه قرآن دعوت کرد.
خدا رحمت کند حاجی بیرق‌دار را. او مسئول جلسه قرآن آن زمان بود و به پدربزرگم گفته بود هر شب که نوه‌ات به جلسه قرآن بیاید یک ریال هدیه می‌گیرد و هر شب هم که نیاید ۲ ریال جریمه می‌شود به هوای همین یک ریال مرتب در جلسات شرکت می‌کردم.
بعد از مدتی مسئول جعبه قرآن شدم و قرآن‌ها را یک شب زودتر از شروع جلسه قرآن به در خانه بانی می‌رساندم. بعد از اینکه مطمئن شدند در این جلسه ماندگار می‌شوم آن یک ریال هدیه را قطع کردند.»
پدر و مادر در عمل الگوی فرزندانشان باشند
حاج آقا علیزاده پدر شهید محمدعلیزاده مداح و شاعر جلسه قرآن خامس آل عبا (ع) است. او حدود ۳۰ سال قبل با این جلسه قرآن آشنا شده است و پس از جلسه قرآن دقایقی برای مخاطبان مدیحه‌سرایی می‌کند.
پدر شهید علیزاده به پدر و مادر‌ها توصیه‌ای دارد و می‌گوید: «بعضی پدر و مادر‌ها از من می‌پرسند چرا پسرم را هرچقدر تشویق می‌کنم جذب جلسات مذهبی و قرآن نمی‌شود، این درحالی است که خود پدر یا مادر هم در این‌گونه جلسات شرکت نمی‌کنند پدر و مادر باید خودشان اهل عمل باشند تا فرزندانشان هم الگو بگیرند و در انجام کار‌های خیر و خداپسندانه پیش‌قدم باشند.»
وی در ادامه می‌گوید: «جلسات مذهبی ما باید حتما یک روحانی و چند نفر باتجربه داشته باشد تا به انحراف کشیده نشوند. سخنرانی و بیان نکات اخلاقی و تربیتی یکی از موارد مهم و ضروری جلسات ماست و در ماندگاری جلسات نقش مستقیمی دارد.»
حاج آقای آذری هم یکی از قدیمی‌های جلسه قرآن خامس آل عبا (ع) است، ۹۷ سال دارد و یکی از پیش‌کسوتان اصحاب رسانه است. او قدمت جلسه قرآن را خواست خدا می‌داند و می‌گوید: «من ۶۰ سال قبل با این جلسه آشنا شدم.
بانیان جلسه کار را به خود خدا واگذار کردند و خدا خودش این‌طور خواست که تا حالا این جلسه پا برجا باشد.»
لینک کوتاه
آوا و نمــــــای شهر
