کوک تجربه در خیاطخانه شفیعیکدکنی 
حسن ریاحی رکورددار قهرمانی چرخ ورزش باستانی کشور است 
جوانان خلاق محله لشکر ساختمان‌ها را هوشمند می‌کنند
ناصر پاک‌فطرت، جوان سی‌وسه‌ساله محله لشکرِ قاسم‌آباد، از یک سال‌ونیم گذشته عزمش را جزم کرد تا به‌همراه دو نفر دیگر، «سیستم هوشمند ساختمان» را طراحی کنند و به بهره‌برداری برسانند.
نامش را نمی‌توان «مخترع» گذاشت، اما می‌توان گفت که «مبتکر» و «خلاق»، عنوانی برازنده برای او و گروه سه‌نفره آن‌هاست.
ناصر پاک‌فطرت، جوان سی‌وسه‌ساله محله لشکرِ قاسم‌آباد، از یک سال‌ونیم گذشته عزمش را جزم کرد تا به‌همراه دو نفر دیگر، «سیستم هوشمند ساختمان» را طراحی کنند و به بهره‌برداری برسانند. این سیستم که می‌تواند در منزل، محیط کار و گلخانه نصب شود، دارای قابلیت‌های امنیتی فراوانی است که در دنیای امروز به آن نیاز است.
در این برنامه با هوشمند کردن سیستم برقی و کنترل آن به وسیله گوشی تلفن همراه، می‌توان در هنگام دور بودن از ساختمان از امنیت آن مطمئن بود؛ همچنین زمانی که در داخل خود ساختمان حضور داریم، ازطریق گوشی تلفن همراه، می‌توانیم بسیاری از امور برقی را فقط با فشردن یک یا چند دکمه انجام دهیم.
در حال حاضر نمونه این سیستم با قیمت زیاد، از خارج از کشور وارد و موجب خروج ارز از کشور می‌شود. هزینه سنگین خرید این سیستم، دلیلی بود که ناصر پاک‌فطرت، مهرداد طلایی و محسن طالبیان را بر آن داشت تا نمونه آن را در داخل کشور به تولید برسانند.
در حال حاضر دو ماه است که سیستم هوشمند ساختمان را این گروه سه‌نفره جوان به بهره‌برداری رسانده و برای گرفتن مجوز فعالیت از سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی اقدام کرده‌اند.
داستان آشنایی این سه نفر با یکدیگر و تلاش‌هایشان برای رسیدن به نتیجه امروز، شنیدنی است.
برقراری امنیت در منزل از راه دور
«سیستم هوشمند ساختمان»، سیستمی برای کنترل روشنایی، سرمایش و گرمایش و امنیت ساختمان‌هاست.
ناصر پاک‌فطرت در توضیح کامل‌تر طرح می‌گوید: می‌توانیم وقتی خارج از منزل هستیم، در ساعت مشخصی، برق داخل ساختمان را ازطریق گوشی موبایل روشن کنیم. همچنین با حسگر‌هایی که روی در و پنجره نصب می‌شود، چنانچه کسی بخواهد از این طریق وارد منزل شود، زنگ خطر گوشی تلفن همراه به‌صدا درمی‌آید و این موضوع برای جلوگیری از سرقت منازل و محیط‌های کار، بسیار مفید و موثر است.
آبیاری گل و گیاه در گلخانه، یکی دیگر از بخش‌هایی است که در این سیستم طراحی شده است؛ «گلخانه‌های بزرگ معمولا خارج از شهر قرار دارد و صاحبان آن‌ها هربار برای آبیاری این فضا، مسافت زیادی را باید طی کنند، اما با تعبیه این سیستم هوشمند، صاحبان گلخانه‌ها می‌توانند از راه دور و با زدن دکمه‌ای روی گوشی تلفن همراه خود، در ساعت مشخصی جریان آب را باز و در زمان مشخصی آن را قطع کنند. همچنین پرورش‌دهندگان ماهی قزل‌آلا می‌توانند اکسیژن آب را به‌طور خودکار تامین کنند و اگر گاز سمی تولید شد، به آن‌ها هشدار داده می‌شود.»
«سیستم هوشمند ساختمان»، سیستمی برای کنترل روشنایی، سرمایش و گرمایش و امنیت ساختمان‌هاست
کالای ایرانی بسیار ارزان‌تر از نمونه خارجی آن است
مرگ‌ومیر ناشی از گازگرفتگی، جزو حوادثی است که متاسفانه هر سال شاهد آن هستیم که مجهز کردن ساختمان‌ها به سیستم هوشمند برق، این خطر را از بین خواهد برد. پاک‌فطرت دراین‌باره عنوان می‌گوید: اگر حسگر گاز مونوکسیدکربن را در این سیستم نصب کنیم، زمانی که میزان این گاز در منزل از حد مجاز بیشتر شود، گاز منزل به‌طور خودکار قطع می‌شود.
به‌گفته وی، نمونه خارجی این سیستم با بخش‌های موجود، قیمتی حدود ۷ میلیون تومان دارد، درحالی‌که نمونه ایرانی که آن‌ها تولید کرده‌اند، حدود ۳ میلیون برآورد می‌شود.
می‌توان از طریق اینترنت فرمان‌های لازم را داد
پاک‌فطرت درباره نمونه‌های ایرانی که تاکنون از این سیستم ساخته شده است، می‌گوید: تاجایی‌که تحقیق کرده‌ام و اطلاع دارم، یک نفر دیگر در ایران هم، این سیستم را ساخته است که البته تنها ازطریق پیامک گوشی کنترل می‌شود و بخش‌های کمتری دارد. نمونه دیگری نیز تولید شده است که ما آن را در نمایشگاه صنایع ساختمان دیدیم و فقط ازطریق امواج رادیویی کار می‌کند و قیمت آن نیز بین ۴ تا ۵ میلیون تومان بود؛ درحالی‌که تولید ما، بخش‌های بسیار بیشتر و کامل‌تری دارد و به‌جز پیامک ازطریق وای‌فای نیز کنترل می‌شود؛ به همین دلیل ازطریق اینترنت می‌توانیم فرمان‌های لازم را بدهیم.
جوان خلاق ساکن در محله لشکر، قیمت سیستم هوشمند روشنایی را که دست به تولید آن زده‌اند، بین یک‌ونیم تا ۳ میلیون تومان برآورد کرده و می‌گوید: این قیمت با افزایش آبشن‌های درخواستی، به ۳ میلیون تومان می‌رسد.
کنترل مصرف برق
او درباره دیگر امکانات این سیستم توضیح می‌دهد: با توجه به افزایش نرخ برق مصرفی، می‌توان بخشی در گوشی طراحی کرد که اگر مصرف برق منزل افزایش یابد یا در ساعات اوج مصرف، میزان استفاده بی‌رویه شود، وسایل برقی به‌طور خودکار از کار بیفتد.
برقراری امنیت در کلید‌های برق، از دیگر امکاناتی است که می‌توان ازطریق سیستم یادشده، به آن دست یافت؛ «برای پیشگیری از خطر برق‌گرفتگی، می‌توان میزان برق پشت کلید را از ۲۲۰ ولت به ۵ ولت کاهش داد.»
این سیستم‌ها که با کمک دو جعبه در نزدیک فیوز و معمولا در آشپزخانه منازل تعبیه می‌شود، برای تمام خانه‌های در حال ساخت‌وساز، نصب‌شدنی است. پاک‌فطرت در این‌باره می‌گوید: البته این کار داخل خانه‌های ساخته‌شده که سقف کاذب دارند و همچنین خانه‌های قدیمی اجراشدنی است، اما، چون نیاز به سیم‌کشی مجدد برق است، هزینه‌های آن افزایش می‌یابد.
وارد گود که شدیم، سختی کار را فهمیدیم
پاک‌فطرت، دارای مدرک کارشناسی الکترونیک است و همکارانش، مهرداد ملایی و محسن طالبیان، نیز یکی کارشناسی برق دارد و آن دیگری دارای مدرک کارشناسی مدیریت صنعتی است و دانشجوی دکتری مدیریت مراکز بهداشتی.
از زمان همکاری این تیم سه‌نفره، یک سال‌ونیم می‌گذرد و آن‌ها در این مدت، در فضایی سالم و مشارکتی به تبادل‌نظر با یکدیگر و بررسی و تحقیق، مشغول بوده‌اند.
نتیجه این همکاری سالم، رسیدن آن‌ها به هدف مدنظر و تولید سیستم هوشمند ساختمان بوده که یک ماه است به بهره‌برداری رسیده است؛ «اوایل که شروع به کار کردیم، فقط من و آقای ملایی بودیم و مکانی هم نداشتیم و به خانه همدیگر می‌رفتیم که برای خانواده‌هایمان قدری مشکل بود.
آقای ملایی آن زمان در دوره آموزشی برنامه‌نویسی اندروید ثبت‌نام کرده بود و قرار شد من بخش الکترونیک کار را عهده‌دار شوم و ایشان حوزه نرم‌افزاری سیستم را برعهده بگیرد. وقتی وارد گود شدیم، تازه فهمیدیم که کار مشکل‌تر از آن است که فکرش را می‌کردیم؛ به همین دلیل تصمیم گرفتیم یک نفر دیگر را هم به همکاری دعوت کنیم.
ازطرفی آقای طالبیان، مدرس برنامه‌ریزی اندروید آقای ملایی بودند و، چون آقای ملایی بابت همین طراحی سیستم، سر کلاس سوال‌های زیادی مطرح کرده بود، ایشان کنجکاو شده بودند. بعد که آقای طالبیان، از جریان کار ما اطلاع یافتند، خودشان پیشنهاد همکاری دادند و ما هم پذیرفتیم. این گونه شد که بخش نرم‌افزاری اندروید را به آقای طالبیان سپردیم و خودم و آقای ملایی نیز، عهده‌دار بخش الکترونیک طرح شدیم.»
خودمان فروشنده محصولمان هستیم
حالا سه ماه است که این تیم سه‌نفره، دفتر کاری برای خودشان اجاره کرده‌اند و راحت‌تر می‌توانند به فعالیت‌هایشان ادامه دهند؛ «یکی از مشکلات بزرگ ما، نداشتن مکان بود که خداراشکر حل شد. در طول این یک‌سال‌ونیم، ۵ میلیون هزینه کرده‌ایم و امیدواریم که بعد از کسب مجوز از سازمان صنعت، معدن و تجارت، بتوانیم وام خوداشتغالی بگیریم و کارمان را به تولید انبوه برسانیم؛ درغیراین‌صورت تولیدمان به میزان فروشمان وابسته خواهد شد و با توجه به اینکه ساخت‌وساز ساختمان در حال حاضر راکد است، نمی‌توانیم نتیجه رضایت‌بخشی بگیریم.»
فروش نمونه خارجی این کالا، برای فروشندگان سود بیشتری دارد؛ چون قیمت خود کالا زیاد است، فروشندگان داخلی از تولید ایرانی این کالا استقبال نمی‌کنند. این موضوعی است که پاک‌فطرت به آن اشاره کرده و می‌گوید: به همین دلیل قصد داریم خودمان در بازار تقاضا وارد شویم و برای رسیدن به این هدف، مشغول آموزش بازاریاب هستیم.
آموزش‌های دانشگاه کاربردی نیست
پاک‌فطرت یکی از مشکلات بزرگ سیستم آموزشی کشور را در این می‌داند که آموزش‌های دانشگاه، کاربردی نیست و به درد بازار کار نمی‌خورد؛ «من خودم اگر در کلاس‌های فنی‌وحرفه‌ای شرکت نمی‌کردم، کاری بلد نبودم. آموزش‌های سازمان فنی‌وحرفه‌ای به‌روز است و تجهیزاتی که در آن زمان در آنجا بود، در دانشگاه‌های ما وجود نداشت. درحال‌حاضر می‌بینیم دانشجویانی که از رشته الکترونیک فارغ‌التحصیل می‌شوند، از نظر عملی، کاری بلد نیستند و به همین علت نمی‌توانند وارد بازار کار شوند و این ضعف سیستم آموزشی ما را می‌رساند.»
او دلیل دیگری را نیز برای بیکاری جوانان مطرح می‌کند؛ «جوان‌های ما دوست دارند با کمترین فعالیت، بیشترین درآمد را داشته باشند. خودم که اوایل استخدام شرکت فعلی شده بودم، روزی ۱۲ ساعت کار می‌کردم و ۴ ماه هم در شیفت شب مشغول بودم. مسیرم خیلی طولانی و در شهرک صنعتی بود تااینکه با گرفتن مدرک کارشناسی، ارتقای شغلی پیدا کردم. آن زمان در شرکت ما، ۶۰ نفر مشغول بودند و در بین آن‌ها فقط من، هم کار می‌کردم و هم درس می‌خواندم. هرچه هم آن‌ها را تشویق به کار کردن می‌کردم، فایده‌ای نداشت و آن‌ها حاضر نبودند این سختی را بپذیرند».
کسب عنوان در المپیاد فنی‌وحرفه‌ای
وقتی قرار می‌شود این جوان خلاق و مبتکر، زندگی‌نامه علمی خود را مرور کند، بر تاثیر آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای تاکید می‌کند؛ «من تمام توانایی‌ها و دانسته‌هایم را مدیون ۱۸ ماهی می‌دانم که در سازمان فنی‌وحرفه‌ای، دوره الکترونیک صنعتی را گذراندم.»
ماجرای ورود او به دوره‌های آموزشی فنی‌وحرفه‌ای از این قرار بوده که بعد از گرفتن دیپلم، در رشته آمارِ دانشگاه قبول می‌شود، اما، چون علاقه‌ای به آن نداشته، وارد دانشگاه نمی‌شود. ازطرفی، چون از سربازی معاف بوده، به‌دنبال علاقه خود وارد مرکز فنی‌وحرفه‌ای می‌شود. بعد هم، چون دیپلم ریاضی‌وفیزیک داشته، پس از انطباق درس‌ها، دیپلم برق را از سازمان فنی‌وحرفه‌ای می‌گیرد.
او بعد از گرفتن دیپلم برق، در رشته کاردانی برق پذیرفته شده و با کسب رتبه ۱۰ در مشهد، وارد دانشگاه شهید منتظری می‌شود. یکی از افتخاراتی که وی در دوران دانشجویی به‌دست می‌آورد، این بوده که در المپیاد فنی‌وحرفه‌ای سال ۸۴، در مشهد موفق به کسب مقام اول می‌شود و در کشور نیز، عنوان سوم را از آن خود می‌کند.
همیشه به سمت پیشرفت حرکت کرده‌ام
سال ۸۴ وارد شرکت ایران‌خودرو می‌شود و در همان‌جا بوده که با مهرداد ملایی آشنا می‌شود تا بعد‌ها در کنار یکدیگر، سیستم برق هوشمند را طراحی و تولید کنند. به‌دلیل مسافت دوری که تا محل کارش داشته و باید تا بینالود می‌رفته، بعد از دو ترم درس خواندن در دانشگاه، از تحصیل انصراف می‌دهد تااینکه وقتی در سال ۸۶، استخدام شرکتی خصوصی می‌شود، تصمیم به ادامه تحصیل گرفته و در رشته کاردانی الکترونیک پذیرفته می‌شود. او بعد از اتمام دوره کاردانی نیز، مقطع کارشناسی ناپیوسته را از سر می‌گذراند.
پاک‌فطرت با اینکه در حال حاضر در همان شرکت مشغول به کار است، از یک‌سال‌ونیم پیش به فکر انجام کاری می‌افتد که به آن علاقه داشته است؛ «چون همیشه به پیشرفت علاقه داشتم و اطلاعاتی نیز درباره سیستم هوشمند برق ساختمان داشتم، به همراه دوستم مهران ملایی، تصمیم گرفتیم برای نصب این سیستم هوشمند در ساختمان‌های در حال ساخت‌وساز اقدام کنیم؛ ازطرفی مخارج سنگین زندگی و درآمد‌های کم، ما را به فکر کارآفرینی انداخت.»
آن‌ها در جریان همین اقدام بوده که متوجه می‌شوند این سیستم، مشابه ایرانی ندارد و با هدف عمل به شعار امسال یعنی «اقتصادمقاومتی، اقدام‌وعمل»، به فکر تولید داخلی این کار می‌افتند تا از طریق دست به کارآفرینی نیز زده باشند.
* این گزارش چهارشنبه ۲۳ شهریور ۹۵ در شماره ۲۱۲ شهرآرامحله منطقه ۱۰ چاپ شده است.
لینک کوتاه
آوا و نمــــــای شهر
