
روایت موسی قنبرزاده از زندگی عشایری تا مربیگری حرفهای
در کوههای عمارت قوچان و دشتهای مراوهتپه گلستان، کودکی رشد یافت که سالها دویدن در مراتع و زندگی سخت چادرنشینی، بنیه بدنی و روحیه سختکوشیاش را ساخت. او به خواست پدرومادرش در همان زندگی عشایری، راه درس را دنبال و همه تجربههای نوجوانی و تحصیل و مهارتش را در راه علاقهاش یعنی ورزش هزینه کرد.
حالا همان کودک کرمانج که فارسی بلد نبود، نهتنها تحصیلکرده کارشناسی ارشد علوم ورزشی از دانشگاه فردوسی است، بلکه بهعنوان معلم، مربی و باشگاهدار، ورزشکاران حرفهای بسیاری را در مسیر بازگشت به میادین یاری میکند.
موسی قنبرزاده ساکن محله آبوبرق توانسته است علاوهبر اینها، با طراحی یک برنامه کاربردی نوین، برای کسانی که فرصت حضور در باشگاه ندارند، امکان ورزش از راه دور را فراهم کند. اتفاق خوب دیگری که این روزها این مربی باانگیزه با آن مواجه شده، قبولی در مقطع دکترا رشته تربیت بدنی گرایش آسیبشناسی ورزشی در دانشگاه تهران است.
کودکی و تلاش بیوقفه
موسی قنبرزاده خودش را ساده و بیپیرایه معرفی میکند؛ «کسی که از کودکی یاد گرفته بیهیچ دوز و کلکی، زندگیاش را با تلاش پیش ببرد.»
خاطراتش از کودکی هنوز زنده است؛ زمانیکه مجبور بود صبحها گله گوسفند را بردارد و پیش از شب به مقصد برساند. مسیری سیچهل کیلومتری را پیاده طی کند و درعینحال مراقب برههای کوچک باشد؛ تجربهای که برای هر کودک غیرعشایر سنگین و طاقتفرساست، اما برای او، بخشی عادی از زندگی بوده است.
او که بهاجبار برای ادامه تحصیل از یازدهسالگی با دو خواهر و برادر کوچکتر از خودش بهصورت مستقل در شهر زندگی کرده است، میگوید: در ایل مدرسه معنای دیگری داشت. چادری ساده درکنار مرتعها برپا میشد و معلمی باید به چندپایه همزمان درس میداد. در همان فضای مدرسه بود که طی چندماه زبان فارسی را یاد گرفتم. تحصیل ما ششماه طول میکشید و پساز عید، کوچ به سمت کوههای عمارت قوچان یا ارتفاعات هزارمسجد آغاز میشد. از ۷ صبح تا ظهر درس میخواندم و بعدازظهرها باید گوسفندان را به چرا میبردم.
این جوان ورزشکار، طبیعت را نه یک منظره زیبا بلکه بخش همیشگی از زندگی روزمره دیده است؛ تصویر «اول بهار که کوهها پر از گلهای رنگارنگ میشوند، بخشی دائمی از کودکی من بود، چیزی که شاید شهرنشینان فقط گاهی تجربه کنند. البته همهاش زیبایی نبود، در ایل، چیزی جز کارکردن وجود ندارد. صبح که چشم باز میکنی، باید کار کنی و شب هم باید آماده باشی، چون هر لحظه ممکن است خطری برای دامها پیش بیاید. برای همین تجربههای زندگی عشایری، بهویژه کار مداوم و تلاش بیوقفه، هم بدنم را قویتر کرد و هم روحیهام را مقاوم ساخت.»
معلم برتر، ورزشکار سالمتر
او از همان سالهای دانشجویی با رشتههای گوناگون ورزشی درگیر شد؛ در دانشگاه تربیتبدنی هر دانشجو ناگزیر است دستکم دو ترم در هر رشته ورزشی فعالیت کند. دراینمیان علاقهاش به شنا جدیتر شد. همین علاقه بود که او را بهسمت گرفتن مدرک نجاتغریق برد و در یک سال، در دو ماده ساحلی و استخری، مقام قهرمانی کشور را کسب کرد.
قنبرزاده میگوید: همزمان با ادامه تحصیل، بهعنوان معلم تربیتبدنی در مدارس چناران مشغول شدم و علاوهبر تدریس، در سالنهای ورزشی آموزشوپرورش با ورزشکاران آسیبدیده آنجا در رشتههای کشتی، جودو و دیگر رشتههای سنگین کار میکردم. این تجربه باعث شد شناخت عمیقتری از بدن ورزشکار و آسیبهای رایج پیدا کنم.
او که در سالهای ابتدایی خدمت، بهعنوان دبیر تربیتبدنی رتبه دوم استان را بهدست آورد، ادامه میدهد: همچنین توانستم سال ۹۶ جایگاه برتر در روشهای نوین تدریس در قطب سوم کشور را از اداره کل آموزش و پرورش استان خراسانرضوی بهدست آورم و ازطرفی وارد مسابقات استانی بدنسازی شوم. البته باتوجهبه دانش فیزیولوژی، مسیر طبیعی و سالم را انتخاب کردم و با مکملهای غذایی مجاز در مسابقات حضور پیدا کردم.
قهرمانی بدنسازی
موسی قنبرزاده که سال۲۰۲۲ در مسابقات قهرمانی بدنسازی نچرال ارمنستان شرکت کرده و مقام پنجم را به دست آورده است، میگوید: در این رشته ورزشی، غذای ورزشکار باید بدون ادویه و ساده باشد. من هم در این سفر، غذایم را در تبریز آماده کردم و با تور زمینی به ایروان رفتم، اما با مشکلاتی که در مسیر خروج از کشور برایم پیش آمد، بدنم به هم ریخت.
در پرورش اندام، رتبههای یک تا شش حکم قهرمانی میگیرند، اما خودم میدانم که اتفاقات ناخواسته نتیجه را تغییر داد. در بدنسازی حرفهای، رژیم روزهای آخر مسابقه خیلی حساس است؛ کوچکترین استرس یا تغییر غذایی میتواند بدن را دقیقهبهدقیقه پایین بکشد. برای من نیز همین اتفاق افتاد. البته همین که به مسابقه رسیدم، خودش یک معجزه بود.
فعالیت حرفهای و باشگاهداری
او از سال۱۴۰۱ بهصورت مستقل باشگاه ورزشی خود را تأسیس کرده است. این باشگاه شامل تیمی از مربیان و کارکنان است و خدمات حضوری و آنلاین برای بیشاز سیصدکاربر ارائه میدهد و تمرکز ویژهای بر توانبخشی ورزشکاران آسیبدیده دارد.
فرصتهایی مثل پیادهروی برای خرید نقشی مهم در سلامت سیستم حرکتی و عضلات بدن داشتند
قنبرزاده از برخی اعضای تیمهای ملی جودو، هندبال و جودو پاراالمپیک نام میبرد که اکنون درزمینه حرکات اصلاحی و بازگشت به ورزش با آنها تمرین میکند.
او میگوید: این ورزشکاران حرفهایاند که پساز جراحی و درمان اولیه، نیاز به بازگشت تدریجی به میادین دارند. ازطرفی به کارمندانی که از پشتمیزنشینی و بیتحرکی به مشکلاتی، چون گودی پشت و ضعف عضلات دچار شدهاند، هم کمک میکنیم. به باور او، حتی پیادهروی ساده نیمساعته در روز میتواند بخشی از این کمبود فعالیت بدنی را جبران کند.
نوآوری و اشتغالزایی
این مربی ورزشی ادامه میدهد: زندگی ماشینی امروز، فرصتهای حرکتی سادهای را که در گذشته، بخشی از زندگی روزمره بود، از انسانها گرفته است؛ فرصتهایی مثل پیادهروی برای خرید نان یا رفتن تا بازار. همین فعالیتهای کوچک، نقشی مهم در سلامت سیستم حرکتی و عضلات بدن داشتند، اما اکنون جای خود را به خرید اینترنتی و رفتوآمدهای ماشینی دادهاند. نتیجه این تغییر، افزایش ناهنجاریهای قامتی، تحلیل عضلات و اضافهوزنی است که بهویژه در جامعه سالمند آینده، به مسئلهای جدی تبدیل میشود.
او توضیح میدهد که فعالیتهایش فقط به فضای باشگاه محدود نمیشود و تیمی از همکارانش درزمینه تولید محتوای ورزشی فعالیت میکنند؛ «ما هزاران ویدئوی تمرینی ضبط کردهایم. این تمرینها هم برای افراد آسیبدیده و هم برای کسانی که به قصد تندرستی کار میکنند، قابل استفاده است. همه حرکات، دقیق آموزش داده میشود و تجهیزات موردنیاز هم معرفی شده است تا افراد بتوانند حتی در خانه تمرین کنند.»
به گفته او، همین ایده به توسعه یک نرمافزار اختصاصی منجر شده است؛ برنامهای کاربردی که درواقع ادامه همان باشگاهی است که او چندسال است مدیریت آن را برعهده دارد.
قنبرزاده توضیح میدهد: الان حدود ۳۱۳نفر بهطور آنلاین با ما در ارتباط هستند. خیلیهایشان پیشتر در باشگاه با ما تمرین میکردند، اما به دلایلی مثل تغییر محل زندگی یا مشغله زیاد، امکان حضور ندارند. این برنامه کاربردی به گونهای طراحی شده است که چه ورزشکار آسیبدیده، چه فرد عادی بتواند با امکانات ساده خانگی تمرینات خود را انجام دهد و راهنماییهای لازم را دریافت کند. در حال حاضر هشتنفر بهطور مستقیم در باشگاه مشغول به کارند و در بخش غیرحضوری هم با کمک یک تیم کامپیوتری، ویدئوها و برنامههای تمرینی را برای هر ورزشکار آماده و منتشر میکنیم.
موسی قنبرزاده، ورزشکار و مربی حرفهای، تصمیم گرفته است تمام توانش را در کشورش صرف کند؛ «گفتیم هرچه زور داریم، همینجا بزنیم. اگر روزی دیدیم زورمان به شرایط نمیرسد، آن وقت به فکر کار دیگری میافتیم.»
* این گزارش چهارشنبه ۲ مهرماه ۱۴۰۴ در شماره ۶۳۴ شهرآرامحله منطقه ۹ و ۱۰ چاپ شده است.