شهید آرام، بیقرار میدان جنگ بود 
معین عباسیان برای بازگشت به فوتبال تلاش می‌کند 
علی رجبی ۶۰هزار محصول فرهنگی برای کودکان تولید کرده است
علی رجبی روحانی مشهدی، ۲۰سال پیش، کارش را با قصه‌گویی برای کودکان شروع کرد و تا کنون بیش از ۶۰هزار محصول فرهنگی برای بچه‌ها تولید کرده است.
بیست‌سال از زمانی که تخصصی برای کودک‌ونوجوان فعالیتش را شروع کرده است، می‌گذرد. این علاقه‌مندی برای طلبه جوان حوزه علمیه مشهد از آنجا کلید خورد که خودش همیشه طالب شادابی و هیجان بود، اما یک واقعیت مهم را هم نمی‌توانست نادیده بگیرد؛ اینکه مهم‌ترین مرحله تعلیم‌وتربیت مربوط به دوران کودکی است؛ سندش هم حدیث «اَلْعِلمُ فی‌الصِّغَرِ کَالنَّقْشَ فی‌الْحَجَرِ» بود که به این اشاره داشت: دانشی که در کودکی شکل می‌گیرد، همچون حکاکی روی سنگ نه‌تنها پاک نمی‌شود، بلکه با گذر زمان آثارش، ماندگار می‌شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین علی رجبی، دانش‌آموخته سطح چهار حوزه علمیه خراسان رضوی، یکی از همان عمو روحانی‌هاست که از بیست‌وچندسالگی پا به دنیای کودک‌ونوجوان گذاشت و از هیچ تلاشی برای آشناکردن کودکان با آموزه‌های دینی دریغ نکرد؛ از مجری‌گری و قصه‌گویی در جشن‌ها و گردهمایی‌ها گرفته تا حالا که بیش از یک دهه است که با راه‌اندازی گروه تبلیغی «بوستان غنچه‌ها»، مسیر تولیدات فرهنگی و بازی‌های فکری با محتوای دینی را بدون ذره‌ای حمایت در پیش گرفته است.
محتوا و بازی کنار هم
حجت‌الاسلام‌والمسلمین علی رجبی صحبتش را با علت انتخاب گروه هدفش شروع می‌کند و می‌گوید: وظیفه ذاتی هر طلبه، تبلیغ است؛ یعنی رساندن پیام‌های دین به مخاطبان. دراین‌میان برخی طلبه‌ها تخصصی وارد حوزه‌های موردنظرشان می‌شوند و ترجیح می‌دهند که تمرکزشان را روی یک گروه یا قشر خاص قرار دهند؛ انتخاب من هم باتوجه‌به روحیه شخصی‌ام، کودک‌ونوجوان بود.
فعالیت در حوزه کودک‌ونوجوان را از کار اجرا، قصه‌گویی، شعرخوانی و بازی‌های کودکانه در مساجد، مدارس و جشن‌ها و بوستان‌ها شروع کرده است. چندسالی که به این منوال گذشت، حس کرد که این میزان تلاش کافی نیست و به‌تنهایی نیاز دینی‌اخلاقی کودکان را برطرف نمی‌کند؛ «این جمع‌بندی به شکل‌گیری یک ایده منجر شد؛ اینکه باید کاری کنیم که حتی هنگام حضور کودک در خانه، فرصت تأثیرگذاری داشته باشیم. سال۱۳۹۳ دست‌به‌کار شدیم و تولید محصول را شروع کردیم. دو موضوع برایمان حائز اهمیت بود؛ جذابیت محصول در حدی که میزان سرگرم‌کنندگی‌اش آن‌قدر باشد که بچه‌ها را جذب کند؛ دیگر اینکه محتوای مناسب هم داشته باشد.»
بسیاری مواقع به‌صورت شخصی تأمین شده و حتی وسیله‌ای فروخته‌ایم تا مبلغ موردنیاز جور شود
او خاطره‌ای را تعریف می‌کند که منجر به تشکیل گروه تبلیغی‌شان شده است؛ «از سال۱۳۹۳، روز شهادت حضرت‌رقیه (س) همایشی برگزار می‌کنیم با نام «غنچه‌های حسینی». اجتماعی که برخی سال‌ها تا پنج هزار نفر هم مخاطب داشته است. سال‌های اول وقتی قرار به تهیه جوایز برای اهدا به کودکان می‌شد، محصولی که هر دو ویژگی جذابیت و محتوا را با هم داشته باشد، در بازار پیدا نمی‌کردیم؛ جرقه شکل‌گیری گروه تبلیغی «بوستان غنچه‌ها» از آنجا زده شد.»
ایده‌ای منحصر‌به‌فرد
رجبی می‌گوید: ابتدا نیازسنجی می‌شود که مخاطب یا همان گروه هدف طالب چه محتوایی است و چه مفهومی باید طراحی شود. مرحله بعد، پیداکردن قالب و شکل برای مفهوم موردنظر است. طراحی اولیه انجام می‌شود و سرانجام طراحی نهایی و سفارش به گرافیست و نوشتن داستان‌های مرتبط با موضوع که گاهی چندین‌بار بازنویسی می‌شود، صورت می‌گیرد. در این بخش کار، سفارش به چاپخانه و لیزر شروع می‌شود و پس‌از آنکه کار آماده شد، مرحله پایانی یعنی فرایند چسب‌کاری و بسته‌بندی محصول کلید می‌خورد.
علی رجبی از یک دورهمی یاد می‌کند با نام «عمو روحانی‌ها» که همه اعضای آن در حوزه مجری‌گری و قصه‌گویی برای کودک‌ونوجوان فعال هستند؛ «نزدیک صدنفریم که سالی یکی‌دو بار دور هم جمع می‌شویم. در یکی از این دورهمی‌ها که در مشهد بود، همگی متفق‌القول بودند که شبیه محصولاتی که گروه تبلیغی بوستان غنچه‌ها تولید می‌کند، در بازار وجود ندارد.»
تولید، بدون داشتن حامی
علی رجبی سال۹۶، در رزم‌واره کشوری مدافعان حرم در بخش طرح و ایده رتبه نخست را به دست آورده است. او و گروه کوچک مردمی‌اش در مدت ۱۰سال توانسته‌اند با توان خودشان بیش‌از ۶۰هزار بسته محصول شامل کتاب‌بازی، بازی فکری، بازی رومیزی، پرده‌خوانی و... تولید کنند.
بااین‌حال باوجود همه تلاش‌های شبانه‌روزی که در این سال‌ها برای ایده‌پردازی، اجرا و معرفی محصول در مرکز «بوستان غنچه‌ها» انجام شده، آن‌طور که باید، تولیداتشان دیده و شناخته نشده است.
در این سال‌ها، فعالیت‌های متفاوت و متنوع رجبی و اعضای گروهش که همگی طلبه هستند و حالا تعدادشان به شش نفر رسیده، ازسوی هیچ ارگان و مؤسسه‌ای حمایت نشده است؛ «هر آنچه انجام داده‌ایم صفر‌تا‌صد با توان تبلیغی و هزینه‌های شخصی خودمان بوده است. واقعیت این است که یک بخش ماجرا، نهاد‌های فرهنگی ویژه مدارس هستند که باید به این درک برسند هدیه‌هایی را که پشت آن ساعت‌ها و سال‌ها تفکر و تلاش بوده است، جایگزین جوایزی همچون دفتر‌هایی کنند که روی جلدشان تصاویری از باب اسفنجی، میکی‌موس، سیندرلا و شخصیت‌های خیالی دیگر است.»
او برای معرفی ایده‌ها و محصولاتش به برخی ارگان‌ها دست روی دست نگذاشته است. یک‌بار دلش را به دریا زد و وارد گود بروبیا‌های اداری شد؛ اما آن‌قدر چوب لای چرخش گذاشتند و اظهارنظر‌های ضدونقیض کردند که دیگر عطای حمایت را به لقایش بخشید! خودش معتقد است: باوجود هجمه‌های فرهنگی‌ای که در سال‌های اخیر به آموزش‌وپرورش وارد شده، هنوز مدیران فرهنگی کشور به‌ضرورت تغییر و مهم‌تر اینکه این ضرورت حتی فوریت نیز دارد، پی نبرده‌اند.
این درحالی است که دشمنان ما در حوزه تهاجم فرهنگی بی‌وقفه کار می‌کنند و به تعبیر رهبر معظم انقلاب اگر مسئولان مربوطه بخواهند به حوزه کودک‌ونوجوان توجه کنند، باید از ساعت خوابشان هم بزنند.
فارغ از نگاه تجاری
نام مجموعه‌شان «گروه تبلیغی بوستان غنچه‌ها» ست و به‌تبع این نام، نگاه او و حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدرضا رمضان‌پور که بازوی اجرایی گروه است، به فرایند تولید محصولات فرهنگی، تجاری نیست، بلکه از روز اول هدفشان صرفا «تبلیغ» بوده است.
باوجود هجمه‌های فرهنگی هنوز مدیران فرهنگی کشور به‌ضرورت تغییر و فوریت آن پی نبرده‌اند
وقتی درباره هزینه‌ها صحبت می‌شود، حاج‌آقا رمضان‌پور می‌گوید: بسیاری مواقع به‌صورت شخصی تأمین شده و حتی وسیله‌ای فروخته‌ایم تا مبلغ موردنیاز جور شود؛ گاهی بانی پیدا کرده‌ایم و برخی موارد هم ناگزیر به گرفتن وام شده‌ایم.
جفت‌و‌جور‌کردن هزینه‌ها آن‌هم برای تأمین فقط ۴، ۵میلیون‌تومان گاهی آن‌قدر برای علی رجبی دشوار می‌شود که وادار به فروش کتابش با تخفیف هفتاد‌درصدی نسبت‌به قیمت پشت جلد به یک مجموعه فرهنگی شده است.
بااین‌حال موانع و فشار‌های اقتصادی نه‌تنها سد راهش نشده‌اند، بلکه او همواره در تلاش برای ایجاد جذابیت بیشتر برای گروه هدفش است. حتی اگر به قیمت هزینه بیشتر برایش تمام شود، باز هم تنها مسئله‌ای که دغدغه‌اش را دارد، تأثیرگذاری تبلیغی است.
رمضان‌پور از ذوق و شوق کار با کودکان می‌گوید که هر بار این شور و هیجان چقدر حالشان را خوب کرده و روحیه‌شان را برای پیش‌رفتن در این مسیر پرفراز‌و‌نشیب آن هم با دست‌خالی تقویت کرده است. همین انرژی‌های زلال کودکانه موجب شده است او نیز تنها دل در گرو تعلیم و تربیت نسل فردا بسپرد و فعالیت دیگری نداشته باشد.
وقتی پای برآورد‌های مالی کار به میان می‌آید، حاج‌آقا رمضان‌پور می‌گوید: ما فقط هزینه مواد اولیه و نهایت طراح و گرافیست را محاسبه می‌کنیم و انرژی و زمانی را که خودمان و خانواده‌هایمان صرف امور مربوطه می‌کنیم، هیچ وقت حساب نکرده‌ایم و در همه این سال‌ها «صلواتی» تلاش کرده‌ایم.
محصولات گروه بوستان غنچه‌ها
«راز کندو»: صفحه‌ای است که روی آن هفت سرگرمی مختلف وجود دارد و در کنارش یک بازی با نام «کندو». در این بازی، کودکان یک دوره کامل امام‌شناسی را با سرگرمی و بازی فرامی‌گیرند.
بازی فکری «آهای خبر!»: این بازی بر‌اساس داستانی که در واقعه غدیر خم اتفاق افتاده، طراحی و تولید شده است. در جریان غدیر، افرادی حاضر بودند که به آنها «داد‌زن»ها می‌گفتند و وظیفه‌شان این بود که صدای پیامبر (ص) را به گوش سایر حضار برسانند.
کنار این، صفحه‌ای طراحی شده که روی این صفحه، یک‌سری مهره وجود دارد و طبق قانون بازی، مهره‌ها روی هم قرار می‌گیرند و هرکس برای خودش ستون می‌سازد و به عبارتی یار جمع می‌کند و در ادامه هر کسی که یار بیشتری جمع کند یا ستون بزرگ‌تر بسازد، برنده بازی می‌شود.
سازه چوبی «کامل شو»: کودکان عاشق ساختن هستند؛ به همین دلیل بازی‌هایی که لوگو‌سازی در آن انجام می‌شود، جزو پرطرفدارترین بازی‌ها در بازار محسوب می‌شود. بر همین اساس در «کامل شو» از همین قابلیت استفاده شده است تا کودکان بیاموزند که دین با پذیرش «ولایت» کامل می‌شود. در جریان این بازی، بعد از نصب قطعات روی صفحه‌ای که در‌اختیار کودک قرار داده می‌شود، صحنه‌ای از غدیر خم با شعار «تا علی مولا شد، دین خدا کامل شد» میان صفحه نمایان می‌شود.
در این بازی، سه شخصیت نخل پیر، گنجشک مهربان و یک شتر، قصه غدیر و شأن نزول آیه۳ سوره مائده مشهور به آیه «اکمال» را که در روز غدیر خم، بر پیامبر اکرم (ص) نازل شده است، روایت می‌کنند.
بازخورد‌های حال‌خوب‌کن
ماه رمضانی که گذشت، گروه بوستان غنچه‌ها، ایده قصه‌های قرآنی را اجرایی کرد؛ قصه‌هایی که در‌قالب نمایش‌نامه صوتی تهیه شده بود و هر روز یک جزء قرآن را روایت می‌کرد.
رجبی تعریف می‌کند: در گروهی مجازی عضو بودم که مربیان پرورشی کشور در آن حضور دارند. موضوع این قصه‌ها را در آن گروه مطرح کردم و قرار شد این قصه‌ها هر‌روز ماه مبارک در گروه‌های مرتبط که دانش‌آموزان هستند، به اشتراک گذاشته شود. از شهر‌های مختلف متقاضی پیدا شد و خدا را شکر که این بخش از کار هم به گوش کودکان و نوجوانان رسید و بازخورد‌های خوبی داشت.
در‌کنار همه سختی‌ها و چالش‌هایی که کار فرهنگی تحمیل می‌کند، خاطرات خوب و بازخورد‌های شیرینی که گاه‌وبی‌گاه به علی رجبی و گروهش می‌رسد، خستگی کار و رنج حمایت‌نشدن‌ها را هموار می‌کند تا جایی که مصمم‌تر به ادامه مسیرشان می‌اندیشند؛ «پسربچه‌ای از یکی از روستا‌های دورافتاده همدان تماس گرفت و گفت: کتابی از شما به دستم رسیده که آن را خوانده‌ام و حالا دوست دارم دو کتاب دیگرتان را هم که پشت کتاب معرفی شده، داشته باشم. بدون معطلی آن کتاب‌ها را برایش پُست کردم.»
در همین مشهد هم بار‌ها پیش آمده که خودش برای تحویل بسته‌های موردنظر مخاطبانش راهی نشانی محل سکونتشان شده است؛ فرقی هم نمی‌کند مرکز شهر باشد یا حاشیه شهر. یک‌بار در‌پی تماس پدری که برای تولد پسرش یکی از محصولات بوستان غنچه‌ها را می‌خواست تا به او هدیه بدهد، دست‌به‌کار شد و سفارش پدر را به‌موقع رساند.
خیلی وقت‌ها علی رجبی خودش برای بازی وارد دورهمی‌های کودکانه می‌شود. از بازی کارتی سنگ آسیاب می‌گوید که بچه‌ها با یک‌بار انجام آن سیر نمی‌شوند و تا چندین‌بار او را وادار به تکرار بازی می‌کنند.
* این گزارش دوشنبه ۲۶ خردادماه ۱۴۰۴ در شماره ۶۲۷ شهرآرامحله منطقه ۵ و ۶ چاپ شده است.
لینک کوتاه
آوا و نمــــــای شهر
