از تولد در نجف تا شهادت در خوزستان 
دیگ سمنو باید توسط دخترهای خانه باز می‌شد 
کیف‌های چوبی مرضیه خانم در جشنواره مد و لباس فجر دوم شد
ریحانه بنازاده| کارآفرینی سن و سال و جنسیت نمی‌شناسد. هر فردی بالقوه می‌تواند کارآفرین باشد؛ فقط لازم است خودش را باور داشته باشد و قدم در این مسیر بگذارد. ما مهمان مرضیه تجویدی، بانوی کارآفرین، در کارگاه کوچکش در محله شهیدمطهری شدیم.
بوی چرم، چوب و چسب در فضا پراکنده بود. دورتا دور قفسه‌هایی بود که پر از کیف‌های زنانه با شکل و شمایل متفاوت بود و بانوان دیگری مشغول به کار بودند. در گپ‌وگفت دوستانه‌ای که داشتیم، از سه سال تلاش و پشتکارش برای ما گفت.
یک ایده خوب
خودش را این‌طور به ما معرفی کرد. «لیسانس روان‌شناسی دارم و مدیرعامل شرکت نگار پوشان رضوان با نام برند لورسان هستم». از سال ۱۴۰۰ کار خود را شروع کرده است و عضو مرکز پارک علم و فناوری خراسان رضوی است.
همان‌طور که مشغول حرف زدن است پلاستیک را از جلوی قفسه‌ها بالا می‌زند. نقش و نگار کیف‌ها طوری است که تو را از خود بی‌خود می‌کند، انگار رنگ‌ها جان تازه‌ای بر روی چرم و چوب گرفته‌اند.
از شروع و ایده کارش می‌پرسم و این طور جواب می‌دهد: «یکی از دوستان خانوادگی‌مان کارگاه چوب داشت و ایشان همیشه کارهای هنری زیبایی با چوب انجام می‌دادند و من هر موقع به آنجا می‌رفتم احساس عجیبی داشتم و خیلی ذوق‌زده می‌شدم. در آنجا بود که به این فکر افتادم کاری را شروع کنم که مربوط به خانم‌ها باشد و یک جوری تغییر در استایل زنانه ایجاد کند. در واقع تغییری از جنس طرح و نقش ایرانی و اصیل بودن را در خود جای بدهد. برای همین کیف را انتخاب کردم.»
در سال ۱۴۰۰ کار را با کمک همسر و دخترش شروع می‌کند و در حال حاضر تعداد بیست نفر زیرمجموعه دارد که حدود هفت نفر در کارگاه و تعدادی دیگر در منزل مشغول به کار هستند.
نفر دوم جشنواره مد و لباس
نور خورشید از پنجره کوچک زیرزمین عبور کرده است و وسط فرش روی پیچ و مهره‌ها پهن شده است. مرضیه تجویدی درباره تولید کیف‌هایش می‌گوید: «دوره‌های نگارگری و چوب را در فنی‌وحرفه‌ای گذرانده بودم و از صنایع‌دستی مدرک انفرادی داشتم. ادغام چوب و چرم و همچنین نقش و نگار‌های متنوع باعث برندسازی در تولید کیف‌ها شد و همین باعث شد اولین تولیدکننده خلاق در زمینه کیف باشم.»
او در سال اول شروع کارش در سال ۱۴۰۰ در جشنواره مدولباس فجر مقام دوم کشوری را به عنوان طرح برتر در بخش کیف به خود اختصاص می‌دهد و در برج میلاد از او تقدیر می‌شود.
گستره مشتریان تا باغ ارم شیراز
همیشه اولین‌ها قطعا بهترین‌ها نیست، اما آغازی است برای بهترین شدن. تجویدی درباره اولین فروش‌های خود این‌طور می‌گوید: اولین فروش‌ها از پیج اینستاگرام بودند که با دعوت از اقوام و دوستان صورت پذیرفت. چون تولیدات اولیه بودند از درجه کیفیت متوسطی برخوردار بودند. اما چون کار‌ها متفاوت بود، فروش خوبی داشتیم تا اینکه کارمان توسعه پیدا کرد.
اکنون محصولاتمان را به گالری‌دار‌ها و مزون‌های دیگر شهر‌ها هم به صورت عمده می‌فروشیم. از دیگر مشتریان پروپا قرصمان صنایع‌دستی دور میدان امام در اصفهان و نزدیک باغ ارم در شیراز است.
ترکیب چوب و چرم
صدای تلق تلق چرخ خیاطی فضا را پرکرده است. تکه‌های چرم روی هم قرار می‌گیرد. درباره تولید کیف‌ها و تفاوت شکل و شمایل آنها می‌پرسم و در جواب می‌گوید: کیف‌ها از چرم و چوب و آمیخته از نقوش و رنگ ساخته شده است.
چوب‌هایی که استفاده می‌شود،ام دی اف نیست، بلکه از چوب راش، روس و... است. چرم‌ها کاملا طبیعی هستند و نگارگری روی کیف‌ها با رنگ‌های اکرلیک انجام می‌شود. از مهم‌ترین بخش‌های کاری ما انتخاب طرح است که سعی کردیم از طرح‌های اصیل ایرانی استفاده کنیم تا ماندگاری اثر خلق شده دو چندان شود.
چالش‌های دلاری
از او درباره خرید مواد اولیه می‌پرسم، می‌گوید: یکی از چالش‌های همیشگی ما خرید مواد اولیه است. متأسفانه یراق‌آلاتی که ما مصرف می‌کنیم، تولید ایران نیست و همه از چین وارد می‌شود و متأثر از قیمت دلار است. چرم‌ها رنگ‌هایش از خارج از ایران می‌آید و هر ماه که برای خرید می‌رویم قیمت‌ها تغییر کرده است. ما نمی‌توانیم هر ماه قیمت محصولاتمان را افزایش دهیم و مجبور هستیم با سود کمتر کار را به فروش برسانیم.
میراث فرهنگی کمکی نمی‌کند
او به عنوان یک کارآفرین گلایه‌هایی دارد و می‌گوید: با اینکه زیرمجموعه صنایع‌دستی استان هستیم، اما هیچ کمکی تاکنون به ما نشده است. متأسفانه چوب هم لای چرخ ما می‌گذارند.
هر ساله نمایشگاه صنایع‌دستی در تهران برگزار می‌شود و من برای حضور در نمایشگاه به هزینه خودم غرفه گرفته‌ام. این در حالی است که هنرمندان دیگر، سازمان صنایع‌دستی استانشان این غرفه‌ها را برایشان می‌گیرند و از آنها دعوت می‌کنند. متأسفانه در صنایع‌دستی خراسان این طور نیست و هیچ حمایتی نمی‌شود.
در ادامه اشاره به حمایت‌های پارک علم‌وفناوری دارد ومی‌گوید: پارک علم و فناوری به ما خیلی کمک می‌کند، چه به لحاظ وام و چه به لحاظ کمک برای فروش؛ همیشه حمایت‌کننده بوده است.
هدیه ماندگار و اصیل
تجویدی درباره دقت‌نظر در انتخاب برندشان می‌گوید: همان‌طور که اصیل بودن طرح‌ها و ایرانی بودن آنها برایم مهم است، عنوان برند هم همان‌قدر قابل اهمیت بود تا از نام اصیل ایرانی استفاده کنم.
این بانوی کارآفرین در ادامه درباره حفظ هنر اصیل ایرانی با حمایت سازمان‌ها و اداره‌ها این طور می‌گوید: اگر قرار باشد هنر اصیل ایرانی حفظ شود چه بهتر که در پوشش بانوان ایرانی هم خودنمایی کند.
خیلی ارزشمند است که ما از طرح‌های ایرانی خودمان در استایل زنانه استفاده کنیم و این فرهنگ‌سازی نیازمند حمایت از سمت سازمان‌ها و اداره‌ها است. نه به معنای اینکه به ما پول بدهند، بلکه برای هدایای سازمانی خود خرید کنند، به جای آنکه هدایایی مانند فلش مموری و... که اغلب آنها تولید چین است به کارمندان خود بدهند. چه بهترکه هدیه‌ای ماندگار و اصیل بدهند و کمکی به کارآفرینی و هنرمندان داخلی داشته باشند.
به روز در تولید
علاوه بر کیف‌های متنوع برای بانوان، هدیه‌هایی برای آقایان نیز در حال آماده‌سازی است؛ این هدایا با نقش و نگار روی کمربند، کیف‌دستی و جاسوئیچی تزیین شده و در داخل پک‌های زیبا بسته‌بندی و آماده ارسال است.
تجویدی درباره تنوع کار‌ها این‌طور بیان می‌کند: ما طرح‌های مختلف زنانه و پک‌های مردانه در نظر گرفته‌ایم. استفاده از تکنیک‌های متفاوت مانند نگارگری، برجسته‌کاری و شماره‌دوزی روی چوب بسیاری از کارهایمان را متنوع کرده است. معمولا در هر ماه یک یا دو طرح تازه به کارهایمان اضافه می‌کنیم.
این تنوع و خلاقیت باعث شده تا محصولات تجویدی با استقبال بسیاری از مشتریان مواجه شود و کارگاه او روزبه‌روز رونق بیشتری پیدا کند. آینده‌ای روشن در انتظار این بانوی کارآفرین است که با همت و پشتکار خود، به جامعه نیز خدمت می‌کند.
این کارآفرین موفق اشاره‌ای به شخصی‌سازی بیشتر تولیدات دارد و می‌گوید: به زودی برای شخصی‌سازی بیشتر کار‌ها می‌خواهیم با توجه به سفارش مشتری اسم یا متن یا تاریخ موردنظر را برایشان حکاکی کنیم.
جلب اعتماد با کیفیت بالای محصولات
او همان‌طور که در حال بسته‌بندی کارهاست، می‌گوید: برای تبلیغات از طرف صنایع یا سازمان‌های مربوط حمایت نمی‌شویم. بلاگر‌های معروف اینستاگرامی مبالغ بسیار بالایی می‌گیرند که درآمد ما قابل مقایسه با سرمایه‌داران بزرگ نیست و ما نمی‌توانیم چنین هزینه‌های تبلیغاتی را بدون حمایت پرداخت کنیم.
تجویدی با ابراز تأسف از این وضعیت، بیان می‌کند که در عوض تلاش کرده است با کیفیت بالای محصولات و رضایت مشتریان، اعتماد و توجه بیشتری جلب کند.
او امیدوار است که روزی بتواند حمایت‌های لازم را برای تبلیغات مناسب دریافت کند تا کارگاه خود را گسترش دهد و محصولاتش را به دست مشتریان بیشتری برساند.
برای صادرات پروسه سختی داریم
در جواب اینکه صادرات به خارج کشور هم دارید؟ با خنده می‌گوید: داریم، نه دلاری بلکه به قیمت داخلی است و ادامه می‌دهد: به استرالیا و عمان ارسال داشته‌ایم. در نمایشگاه صادراتی ایران که در تهران برگزار شد تمام محصولات ما یکجا توسط تاجر قزاقستانی خریداری شد. البته نه به صورت فروش دلاری بلکه به قیمت داخلی خریداری شده.
متأسفانه برای صادرات پروسه سختی داریم و ما که تولیدکننده هستیم، نمی‌توانیم و باید نیرویی باشد که کار ما را به این سمت هدایت کند. البته در برنامه کاری‌مان در آینده این را پیش بینی کرده‌ایم.
منتظر فرصت نباشید
تجویدی هم مثل خیلی دیگر از بانوان کارآفرین انجام کارهای زیادی در سرش بوده و منتظر فرصت مناسب بوده و هیچ وقت اقدام نکرده است، می‌گوید: همیشه دوست داشتم یک کاری کنم و فکر‌های زیادی در سرم بود و به اجرا نمی‌رسید. همه چیز از زمانی شروع شد که فکرم را اجرایی کردم و منتظر فرصت مناسب نشدم و به امید خدا پیش رفتم.
پای صحبت
زهرا عربی پشت چرخ خیاطی نشسته است و مشغول کار است و یکی از بانوانی است که در کارگاه لورسان کار می‌کند، می‌گوید: حدود یک سال‌ونیم است که با خانم تجویدی همکاری می‌کنم و تقریبا آچار فرانسه هستم. کار چرم و چوب حس خوبی برایم دارد، به‌ویژه وقتی کارت دیده می‌شود و از سمت دیگران تشویق می‌شوی.
درباره سختی کار می‌گوید: کارهای هنری پرزحمت است. زمانی که سازمانی یک روز قبل از مراسمش به ما سفارش می‌دهد خیلی فشار کار زیاد می‌شود و اصلا توجهی به اینکه کار دستی است و زمان می‌برد، نمی‌کنند.
فهیمه حقیقت در حال چسب زدن چوب به چرم کیف است. چند ماهی بیشتر از همکاری‌اش با خانم تجویدی نگذشته است، می‌گوید: هر روز کارهای خانه را زود انجام می‌دهم تا خودم را به کارگاه برسانم. کار کردن در اینجا حس‌وحال خوبی دارد.
* این گزارش یکشنبه ۳۰ دی‌ماه ۱۴۰۳ در شماره ۱۵۶ شهربانو ضمیمه روزنامه شهرآرا چاپ شده است.
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
