کوچه مالکاشتر۳ در محله جلالیه، جزو قدیمیترین محدودههای منطقه۵ است، موازی با خیابان سرخس قدیم و نزدیک چهارراه قهوهخانه عرب که ساکنانش بااصالت و همانند خود کوچه، قدیمی هستند. اینجا میتوان رد پای همسایهداری قدیم را پیدا کرد. از آن دسته همسایگیها که اعتبار یک راسته کوچه هستند.
سیدمهدی وزیری در محله به «سید مکانیک» معروف است. آقاسیدمهدی از سال۱۳۵۸ تا چهار سال پیش، مکانیکی داشته است و بهدلیل تخصص و اخلاق خوبش، همسایهها نیز از هنر دستبهآچاری او خیلی استفاده کردهاند.
سیدمهدی که همزمان با ایام انقلاب اسلامی از روستایی در تربتحیدریه به مشهد آمد و در محله جلالیه ساکن شد، میگوید: سالهای اول، این محدوده، ساکنان چندانی نداشت و بیشتر باغ انگور بود و از اوایل دهه۶۰ بهمرور کاملا مسکونی شد. چه همسایههای اولیه و چه آنهایی که بعدا آمدند، همگی انسانهای شریفی هستند.
در یککلام در این ۴۵سال زندگی در اینجا، همسایه بدی ندیدهایم و همیشه با هم مراوده داشتهایم. این همسایهها با راست و حقیقتبودن گفتارشان و کردار خوبشان همیشه حق همسایگی را رعایت کردهاند.
صحبت از همسایه خوب که میشود، آقامهدی، سیدحسین مرتضوی و سکینه حسنزاده را به ما معرفی میکند.
سیدحسین مرتضوی و همسرش با اخلاق گرم و گیرا چنددههای میشود که به هنر قدیمی جاروبافی مشغولاند. حسینآقا مداح اهلبیت (ع) است، آن هم از آن دسته مداحان که دم سنتی میگیرند و روضههایی به سبک قدیم میخوانند. او هرموقع همسایهها بخواهند، بیمنت و بیمزد پیشقدم میشود و مجالسشان را گرم میکند.
سیدحسین و همسرش سیسال پیش به این محله و کوچه آمدند و همان اوایل با خانواده وزیری جور شدند. سیدحسین میگوید: همسایه خوب در قدم اول باید برای دیگران آزاری نداشته
باشد.
وقتی چند خانواده در یک کوچه ساکن هستند، خواهناخواه اختلافنظرهایی مثلا برای جای پارک خودرو پیش میآید که باید با گذشت حل شود. در یککلام همسایهداری یعنی مراعاتکردن حال دیگران و دوستی.
همسایه نمونه بعدی، علیمحمد صنعتییکتا است که جزو اولین ساکنان این محدوده به شمار میرود. همسایهها او را بامعرفت و اهل سلاموعلیک و مردمدار معرفی میکنند. آقاعلیمحمد بازنشسته کارخانه کوکاکولاست و هشتفرزند و شانزدهنوه دارد؛ البته خانوادهاش بزرگتر از اینهاست؛ چون تعدادی از همسایههایش را برادر میداند، مثل سیدمهدی و سیدحسین.
او میگوید: همسایه خوب حتی از برادر بهتر است. همسایهای که انسانیت داشته باشد و اخلاقش خوب باشد، وقتی هرروز او را میبینی، رابطهات با او از یک برادر بیشتر است. از همسایههای این کوچه خیلی راضی هستم و بدی ندیدهام. او هرروز احوالپرس بیشتر همسایههاست و بقیه قدیمیهای محله را در مسجد یا محل دورهمیشان در نیمکتهای چهارراه قهوهخانه عرب میبیند.
میگوید: اینطور بگویم که هرروز به شوقدیدن این همسایهها از خانه بیرون میزنم.
* این گزارش دوشنبه ۱۲ آذرماه ۱۴۰۳ در شماره ۶۰۳ شهرآرامحله منطقه ۵ و ۶ چاپ شده است.