تماشای پرندگان مهاجر در تالاب کشف‌رود 
امیریه ۳۷ شهر چهار‌هزارنفری 
گذری بر گذر کتاب پارک ملت
پله‌های زیرگذر ایستگاه مترو پارک ملت را که پشت سر می‌گذاریم، دیگر خبری از هیاهو و جنب‌وجوش ترافیک بولوار وکیل‌آباد نیست. تا چشم کار می‌کند کتاب‌های رنگارنگ در گوشه و کنار جاخوش جاخوش کرده است.
پله‌های زیرگذر ایستگاه مترو پارک ملت را که پشت سر می‌گذاریم، دیگر خبری از هیاهو و جنب‌وجوش بولوار وکیل‌آباد و ضلع جنوبی پارک ملت نیست. این زیرگذر علاوه‌بر دسترسی ایستگاه مترو، بوستان ملت را به دانشگاه فردوسی وصل می‌کند؛ جایی‌که بیش از دو دهه قبل، بازار گوشت و مرغ و ماهی بود.
حالا جای بوی زهم مرغ و ماهی را بوی خوش کاغذ، کتاب‌های رنگارنگ و صنایع زیبای دستی گرفته است. استقبال عموم به‌ویژه دانشجویان از گذر کتاب وکیل‌آباد و پاتوق کتاب‌های اینجا چشمگیر است. حالا گذرکتاب در هشتمین سال عمرش، به‌عنوان یک پایگاه فرهنگی، آدم‌های بسیاری را به‌سمت خود می‌کشاند.
پاتوق‌های فرهنگی، مأمنی برای قشر جوان
«از اولین تصویری که از مسیر زیرگذر پارک در ذهن دارم، حدود بیست‌سالی می‌گذرد. آن زمان دانشجو بودم و برای رفتن به دانشگاه فردوسی از این مسیر می‌گذشتم. بوی ناخوشایند گوشت مرغ و ماهی و لاشه‌های گوشت آویزان از چنگک از خاطرات نچسب آن سال‌های دانشجویی است.» اینها را لیلا دهقانی، کارمند دانشگاه فردوسی، می‌گوید. او که به‌همراه دختر نوجوانش به یکی از کتابفروشی‌های گذرکتاب وکیل‌آباد آمده است، ادامه می‌دهد: جانمایی این بازار‌های کتاب نزدیک دانشگاه فردوسی، تصمیمی بجا و عاقلانه است، به ویژه که چند‌مغازه بزرگ کتاب‌فروشی، میز و صندلی‌هایی برای دورهمی‌های علمی و گپ‌و‌گفت جوانان درنظر گرفته‌اند.
دهقانی مهیا‌کردن چنین فضاهایی را نزدیک مراکز دانشگاهی و آموزشگاه‌ها در جذب نوجوانان و جوانان بسیار مؤثر می‌داند و می‌گوید: ذائقه نوجوانان و جوانان امروز می‌طلبد که چنین پاتوق‌هایی در سطح شهر افزایش یابد. با این برنامه‌ها نوجوان‌ها و جوان‌های ما به‌جای اینکه دورهمی‌های خود را در فضا‌های نامتعارف بگذرانند، در محیط‌های امن فرهنگی برگزار می‌کنند.
به سود جیب دانشجو
گذرکتاب سه مسیر راه‌پله دارد. یک مسیر از سمت ضلع جنوبی بوستان ملت، دومی در مسیر ورود به مترو وکیل‌آباد و سومین مسیر هم در ضلع شمالی دانشگاه فردوسی ایجاد شده است. در این گذرکتاب دو کتاب‌فروشی با کتاب‌های دانشگاهی فعالیت دارند که نسبت‌به کافه‌کتاب‌ها وسعت کمتری دارند. مرضیه میربهرسی متصدی یکی از این کتاب‌فروشی‌هاست که در کنار کتاب‌های نو، کتاب‌های دست دوم دانشجویان را هم می‌خرد. میربهرسی می‌گوید: اینجا بیشتر کتاب‌های دانشگاهی زبان انگلیسی و حقوق را می‌فروشیم.
او از استقبال خوب دانشجویان به‌ویژه فارغ‌التحصیلان برای فروش کتاب‌های درسی می‌گوید: دانشجوی شهرستانی که درسش تمام شده است و می‌خواهد به شهرش برگردد، ترجیح می‌دهد کتاب‌هایش را که دیگر به کارش نمی‌آید، رد کند و بارش را سبک کند. او قیمت اندک کتاب‌های دست دوم و قیمت زیاد کتاب‌های نو را از دلایل استقبال دانشجویان برای خرید این دست کتاب‌ها برمی‌شمارد.
مرکزی برای سوغات
به یکی از بزرگ‌ترین فروشگاه‌های کتاب این گذرکتاب می‌رویم؛ کتاب‌فروشی‌ای که همه نوع کتاب، از علمی و پژوهشی تا دینی و مذهبی و رمان، در آن پیدا می‌شود. شنیده‌شدن صدای آب در این مکان در کنار فضا‌آرایی با گل و گیاهان سرسبز حس آرامش خوبی منتقل می‌کند.
محمد امینی و دوستانش را در کافی‌شاپ یکی از کتابفروشی‌های این بازار می‌بینیم. آنها از شیراز به مشهد آمده‌اند. محمد که دانشجوی سال آخر پزشکی است، برای اولین‌بار از این مسیر عبور می‌کند. او می‌گوید: ما قصد داشتیم از مترو برای رفتن به باغ وکیل‌آباد استفاده کنیم که در عبور از این زیرگذر، سر از اینجا درآوردیم و ماندگار شدیم.
او وجود فروشگاهی مملو از آثار هنری و کار‌های دستی متناسب با فرهنگ و هنر ایرانی را در ورودی زیرگذر برای زائران و مسافران جذاب می‌داند و می‌گوید: فروشگاه‌های کتاب که جایی برای رفع خستگی و خوردن یک نوشیدنی خنک در این گرمای هوا دارد، برای مسافران خسته و البته مشتاق کتاب مزیتی عالی است. او در‌حالی‌که با اشاره سر تأیید دوستانش را می‌گیرد، ادامه می‌دهد: وجود بازاری از صنایع‌دستی زیبا در ابتدای این زیرگذر، راه ما را برای خرید سوغات کوتاه کرد.
فراهم‌کردن محیطی آرام برای دورهمی‌های دوستانه از دلایل استقبال از پاتوق کتاب زیرگذر پارک ملت است
مشق داستان‌نویسی در بوستان کتاب
زهرا حمامی وظیفه دان صندوق‌دار یکی از این کتاب‌فروشی‌هاست که استقبال مردم را از این مراکز فرهنگی در فصل دانشجویی و تحصیلی بسیار خوب ارزیابی می‌کند و در‌این‌باره توضیح می‌دهد: فراهم‌کردن محیطی آرام برای دورهمی‌های دوستانه و گعده‌های علمی از دلایل استقبال خوب از پاتوق کتاب است.
او به برپایی کلاس‌های داستان‌نویسی با حضور استادان این رشته در دو روز هفته اشاره می‌کند که با استقبال خوب کودکان و نوجوان مواجه شده است.
به گفته وی دانشجویان هم امکان استفاده از این مکان را برای دورهمی‌های علمی و نشست‌های فرهنگی دارند، اما از قبل باید اطلاع دهند تا چیدمان صندلی و آماده‌سازی محیط انجام شود.
وظیفه‌دان که به‌عنوان ناظر این نشست‌ها چند‌دقیقه‌ای در جلسه حضور دارد، ادامه می‌دهد: معمولا برای کلاس‌های داستان‌نویسی جلسه اول خودم هم حضور دارم. در نشست‌های دانشجویی نیز سعی می‌کنم چند‌دقیقه اول در جلسه حاضر شوم.
او می‌گوید: برای جذب نسل جدید و آشتی دوباره با کتاب و محیط‌های فرهنگی باید به خواسته‌ها و علایق این نسل توجه و فضایی فراهم کرد که در‌کنار خرید کتاب، جایی برای نشستن و مباحثه و سفارش نوشیدنی دلخواه هم داشته باشد.
میز مهربانی از بخش زیبای این بازار کتاب است؛ میزی که مملو از کتاب‌هایی است که تا قبل آمدن به این بازار، گوشه انبار یا کتابخانه‌های متروک خاک می‌خورد. این کتاب‌ها که توسط صاحبانش به پاتوق کتاب اهدا شده، روی میز مهربانی قرار می‌گیرد تا به فراخور نیاز علاقه‌مندان به مطالعه به آنها اهدا شود.
* این گزارش در شماره ۵۶۳ شهرآرامحله منطقه ۱۱ و ۱۲ مورخ پنجشنبه ۸ شهریورماه منتشر شده است.
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
