چمدان‌های چشم به‌راه در مغازه محسن آقا 
اولین بانی برگزاری روضه در محله اسماعیل‌آباد که بود؟ 
درباره مراقبان تندرستی خانواده
مهسا سمسار، کارشناس‌ارشد رشته روان‌شناسی و کارشناس سلامت روان مرکز احمدی می‌گوید: افسردگی و اضطراب و استرس و در مرحله بعد وسواس، بیشترین دلایل مراجعه است و بیشترین حضور در این بخش هم به افراد میان‌سال و سالمند اختصاص دارد.
مراکز خدمات جامع سلامت از‌جمله مجموعه‌های درمانی و آموزشی هستند که در جای‌جای محلات شهر فعال‌اند؛ مجموعه‌ای با خدماتی رایگان و متنوع که شامل مشاوره و درمان است. با‌این‌حال بسیاری از همشهریان از این خدمات آگاهی ندارند. مرکز خدمات جامع سلامت در محله کلاهدوز، یکی از این مجموعه‌های درمانی دولتی است.
برای گفتگو با فعالان بهداشت و درمان در مرکز درمانی احمدی در محله کلاهدوز سری به این مجموعه زدیم.
خدمات چندجانبه
حدفاصل قرنی ۲۶ و ۲۸ سردر ورودی ساختمان، تابلویی آبی‌رنگ به چشم می‌خورد؛ تابلویی با عنوان «مرکز بهداشت شماره۳ شهرستان مشهد» که زیر‌نظر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی فعالیت می‌کند. بعد‌از گذر از محوطه سرسبز و مصفای مرکز وارد ساختمان می‌شویم. تابلو‌های سردرِ اتاق‌ها با عناوین مراقب سلامت، دندان‌پزشکی، آزمایشگاه، مشاوره و... نشان از تنوع خدمات در این مرکز بهداشتی دارد.
علیرضا عباسپور، مدیر این مجموعه، با بیان اینکه اینجا یکی از چهار مرکز فعال در منطقه یک است، درباره فعالیت‌هایی که در مرکز جامع سلامت ارائه می‌شود، این‌طور توضیح می‌دهد: کارشناسان تغذیه، دهان و دندان، سلامت روان، مراقب سلامت و پزشک عمومی در این مرکز حضور دارند.
او توجه‌به سلامت بانوان را در اولویت فعالیت‌های این مرکز برمی‌شمرد و بیان می‌کند: با اولین حضور مادر باردار در اینجا، پرونده‌ای برای او تشکیل می‌دهیم و این ارتباط و مراقبت از مادر و بچه تا زمان تولد و بعد از تولد تا سنین کودکی و نوجوانی و حتی بعد‌از آن ادامه خواهد داشت.
به گفته عباسپور، خدمات مرتبط با دهان و دندان، مشاوره‌های روان‌شناسی، واکسیناسیون هاری، انجام آزمایش‌های روتین، برگزاری جلسات آموزشی‌درمانی برای مدارس، گروه‌های هدف در فرهنگ‌سراها، مساجد و... با حضور کارشناسانی از این مرکز، بخشی از فعالیت‌های مرکز بهداشت احمدی است.
او درباره مشاوره‌ها در مدارس نیز توضیح می‌دهد: بنا به درخواست مسئول مدرسه و تشخیص کارشناس سلامت، کلاس‌های آموزشی مورد‌نیاز در حوزه سلامت جسم و روان برای دانش‌آموزان و والدین آنها به‌رایگان برگزار می‌شود.
بررسی معضلات مرتبط با بهداشت محیط
در ادامه، سری به دیگر اتاق‌ها می‌زنیم و با کارشناسان فعال در این مجموعه خدمات درمانی گفتگو می‌کنیم. بر‌اساس تعریف‌های ارائه‌شده، کنترل مواد غذایی و نمونه‌برداری از مواد غذایی مشکوک و ارسال آن به آزمایشگاه، رسیدگی به شکایت‌ها در زمینه‌های مختلف بهداشتی، بازدید از آزمایشگاه‌ها و مراکز بهداشتی درمانی از نظر وضعیت بهداشت محیط، بازدید از آرایشگاه‌ها و بررسی رعایت نکات بهداشتی، بررسی کنترل فاضلاب، زباله، هوا، منابع آلوده‌کننده آنها و مکاتبه با ارگان‌های مربوط از‌جمله فعالیت‌های واحد بهداشت محیط به شمار می‌رود.
حسن روحبخش یکی از سه کارشناس این واحد است که سه سال از ۲۵سال سابقه خدمتش را در مرکز احمدی سپری کرده است. او از فعالیت سامانه کشوری۱۹۰ می‌گوید که هر‌گونه شکایت مرتبط با بهداشت عمومی، درمانی و... را می‌توان در آنجا مطرح و تقاضای پیگیری کرد. این شکایت‌ها به گفته وی ظرف ۲۴ساعت پیگیری و نتیجه اعلام خواهد شد.
این کارشناس واحد بهداشت محیط، مراجعه حضوری شهروندان و اعلام موارد مشکوک بهداشتی را در سرعت‌بخشیدن به خدمات این واحد مؤثر می‌داند.
خدمات شبانه‌روزی واحد واکسیناسیون هاری
از خدمات خاص مرکز جامع سلامت احمدی، واکسیناسیون هاری است؛ تنها بخشی که خدماتش شبانه‌روزی و بیست‌و‌چهارساعته و البته بسیار حساس است.
محمد حسینی از اول آبان سال گذشته در این واحد مشغول به کار است. او که بیست‌سال به‌عنوان کارشناس بیماری‌ها در مراکز بهداشت مختلف خدمت کرده است، می‌گوید: ضرورت واکسیناسیون به‌موقع هنگام ابتلا به بیماری هاری سبب شده است خدمات این واحد شبانه‌روزی باشد.
او به حیاتی‌بودن توجه به گازگرفتگی حیوانات و جراحتی که در بدن ایجاد می‌کند، اشاره می‌کند و می‌گوید: هاری، کُشنده است. اگر در مدت کوتاهی از گازگرفتگی حیوان مبتلا به هاری، اقدام به زدن واکسن نشود، نتایج ناخوشایندی به‌دنبال خواهد داشت.
حسینی در ادامه به مأموریتی که به‌تازگی انجام شده است، اشاره می‌کند و می‌گوید: از بیمارستان موردی گزارش شد که فردی با علائم تنگی نفس به بیمارستان مراجعه کرده است. در تحقیقات و بررسی، وضعیت بیمار متوجه شدند هشت‌ماه پیش، سگ به او حمله کرده است. اگرچه ابتلای بیمار به هاری قطعی نبود، به‌دلیل اهمیت موضوع و مسری‌بودن این بیماری، حدود سی‌نفر از افراد خانواده و وابستگان این شخص در لیست افرادی قرار گرفتند که می‌بایست واکسن به آنها تزریق شود.
این کارشناس واحد واکسیناسیون هاری از شهروندان می‌خواهد به‌دلیل حساسیت بیماری هاری تا می‌توانند از نزدیک‌شدن به حیوانات اجتناب کنند و در‌صورتی‌که حیوانی به آنها حمله کرد، بی‌درنگ واکسن هاری دریافت کنند.
سلامت روان، پرمتقاضی‌ترین واحد
یکی از بخش‌های شلوغ و پرمتقاضی مرکز بهداشت احمدی، بخش سلامت روان است؛ بخشی که روزانه بین شش تا هفت‌مراجعه‌کننده دارد. در این بخش به کسانی از سنین شش‌سال به بالا که مراقبان سلامت و پزشک مجموعه تشخیص دهند نیاز به مشاوره و خدمات درمانی روح و روان دارند، خدمات درمانی ارائه می‌شود.
باوجود تنوع خدمات بهداشتی که در مراکز بهداشت ارائه می‌شود، آن‌طور‌که انتظار می‌رود، مورد اقبال قرار نمی‌گیرد
مهسا سمسار، کارشناس‌ارشد رشته روان‌شناسی و کارشناس سلامت روان مرکز احمدی، هشت‌سال است در این مرکز خدمت می‌کند.
به گفته او افسردگی و اضطراب و استرس و در مرحله بعد وسواس، بیشترین دلایل مراجعه است و بیشترین حضور در این بخش هم به افراد میان‌سال و سالمند اختصاص دارد.
سمسار، دلیل مراجعه کودکان و نوجوانان را بیش‌فعالی، اضطراب و استرس برمی‌شمرد و در‌این‌باره می‌گوید: این گروه در‌کنار دریافت درمان و مشاوره و درصورت نیاز دارو‌درمانی، برای مراقبت‌های تخصصی‌تر به متخصصان روان‌پزشک کودک در خارج از مرکز ارجاع داده می‌شوند.
سمسار در ادامه به جلسات گروه‌درمانی اشاره می‌کند که در آن، مهارت‌های مقابله با استرس، تاب‌آوری، اعتماد‌به‌نفس، کنترل خشم، فرزند‌پروری و... آموزش داده می‌شود. او در‌این باره توضیح می‌دهد: تا قبل از شیوع کرونا در این مرکز، اتاق آموزشی بود که این برنامه در آن برگزار می‌شد. بعد‌از تعطیلی در ایام کرونا، این برنامه در فرهنگ‌سراها، مدارس، مساجد و... برپا می‌شود. تبلیغات و اطلاع‌رسانی این برنامه‌های آموزشی هم در همین مرکز انجام می‌شود.
کارشناس سلامت روان مرکز بهداشت احمدی در ادامه به تداوم ارائه خدمات مشاوره به مراجعان دارای پرونده در هر مرحله از زندگی که نیاز به مشاوره داشته باشند، اشاره می‌کند و می‌گوید: مراجعه‌کنند‌هایی داشته‌ایم که برای مشاوره ازدواج به ما مراجعه کرده و بعد‌ها برای مشاوره فرزندانشان به واحد سلامت روان مراجعه کرده‌اند. این‌طور نیست که با یکی‌دو جلسه، پرونده مراجعان به واحد ما بسته شود.
خدماتی برای تندرستی همه
نگین قیصری یکی از مراقبان سلامت این مرکز است. او که مدرک کارشناسی بهداشت از دانشکده علوم پزشکی مشهد دارد، می‌گوید: باوجود تنوع خدمات بهداشتی که در مراکز بهداشت ارائه می‌شود، آن‌طور‌که انتظار می‌رود، مورد اقبال قرار نمی‌گیرد.
قیصری که بیش از بیست‌سال در این حرفه خدمت می‌کند، ادامه می‌دهد: تا قبل از سال۹۵ و سیستمی‌شدن فعالیت‌ها، ما مراقبان سلامت به‌عنوان مراقب مادر و فرزند خدمت می‌کردیم. از آن سال با گذراندن دوره‌های آموزشی، همچنین سیستمی‌شدن اطلاعات بیماران، خدمات و مشاوره‌های بهداشتی‌درمانی ما ویژه همه سنین و همه مراجعان اعم از زن و مرد و کودک و نوجوان است.
به گفته قیصری در زمان حضور مراجعه‌کننده، پرونده‌ای برای او تشکیل شده و اطلاعات فردی و سابقه بیماری وی در آن درج می‌شود.
با توضیحات این کارشناس مراقب سلامت، ثبت سیستمی این مزیت را دارد که با درج نام یا کد ملی، همه اطلاعات و سوابق بیماری فرد در دسترس خواهد بود و برای واکسن‌ها و مراقبت‌های دوره‌ای با فرد تماس گرفته و حضورش در مرکز یادآوری می‌شود. حتی درصورت چند‌بار تماس با فرد و نیامدن وی، مراقبان سلامت به منزل فرد مراجعه می‌کنند و اقدامات لازم را انجام می‌دهند.
* این گزارش شنبه ۲۲ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ در شماره ۵۵۵ شهرآرامحله منطقه ۱ و ۲ چاپ شده است.
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
