گذر از نوروز با خاطرات اهالی منطقه 5

نویسنده

محمد عطایی

سهم منطقه5 از جشنواره استقبال از بهار شهرداری مشهد در سال‌های گذشته تعداد اندکی از المان شهری، دیوارنگاری و گل‌آرایی بوده است. در منطقه هنوز تعدادی المان از جشنواره‌های سال‌های گذشته دیده می‌شود. بعضی از این آثار از مناطق دیگر به این منطقه منتقل شده و تعدادی نیز از ابتدا برای همین جا در نظر گرفته شده است. در بازدیدی از این آثار شرح حال فعلی آن‌ها را توصیف کردیم که در ادامه می‌خوانید.

با اینکه شیوع سویه‌های جدید ویروس کرونا بر شهر سایه افکنده است اما نمی‌شود از حال و هوای بهار بازماند. بهاری که تا چشم روی هم بگذاریم از راه رسیده است. روزهای سرد زمستان هم می‌گذرند و چند وقت دیگر اگر کرونا و سویه‌هایش کار را به جاهای باریک نکشاند، مشهد پر می‌شود از میهمانان امام رضا(ع) و نونواری شهر مشهد در آستانه نوروز هر سال به طریقی است. منطقه‌ای مملو از المان‌های حجمی است و منطقه دیگر از شهر با سبدهای گل و دیوارنگاری‌ها آذین بسته می‌شود.

لِنج خلیج فارس در کنار دریاچه

جشنواره استقبال از بهار در کشور پیشگام بوده و در این دوره نیز بخش بین‌المللی به آن افزوده شده است. هرساله این جشنواره در بخش‌های مختلف المان‌ها، دیوارنگاری‌ها، آذین‌بندی‌ها، گل‌آرایی و رنگ‌آمیزی برگزار می‌شود. اما موضوع عدالت در سطح برخورداری مناطق شهر همواره چالش این جشنواره بوده است.

اجرای جشنواره در مناطقی مانند منطقه یک، 9 و 11 بیشتر به چشم آمده و در مناطق حاشیه‌ای کمتر به نظر می‌رسد. به نظر شهروندان مناطق حاشیه این موضوع کاملا روشن است که المان‌ها یا گل‌آرایی بهارانه از لحاظ کمی و کیفی یک سر و گردن از مناطق برخوردار کمتر است ولی با این حال باز هم شهروندان از همین آثار استقبال می‌کنند.

نمونه آن را می‌توان در استقبال از المان خلیج فارس و کوچه مهربانی در ورودی شمالی بوستان وحدت دانست. سال گذشته در ورودی شمالی بوستان وحدت طرحی اجرا شد که در آن لنج چوبی ساخته شده بود و بر بدنه این لنج کلمه خلیج فارس نقش بسته بود و تعداد زیادی از زائران و مجاوران با آن عکس یادگاری گرفتند.

کمی آن طرف‌تر از این نمادها نیز دو دیوار موازی خشتی ساخته شده بود که گلدان‌های گل بنفشه روی دیواره آن نصب بود. این کوچه نیز بسیار مورد علاقه مردم بود. علاوه بر این پله‌های بوستان که به سمت دریاچه وسط بوستان پایین می‌رفت هر کدام رنگی مخصوص به خود داشت که از دور به‌صورت رنگین‌کمان دیده می‌شد. همه این اقدام‌ها به همراه گل‌آرایی مناسب حال و هوای خوبی به بوستان داده بود اما به علت شرایط قرنطینه کرونا امکان بازدید گسترده مردم فراهم نبود.

علاوه بر این پله‌های بوستان که به سمت دریاچه وسط بوستان پایین می‌رفت هر کدام رنگی مخصوص به خود داشت که از دور به‌صورت رنگین‌کمان دیده می‌شد

درحال حاضرهیچ کدام از این المان‌ها در آن مکان قرار ندارد و چشم انتظار طراحی جدید است. البته در بهار سال99 نیز در این مکان المان طاووس مورد استقبال شهروندان قرار گرفته بود که سازه‌ای با سه متر ارتفاع از جنس بتن و تزیین‌شده با 800بوته گل پامچال بود.

گل و مرغ زیبا و زینت‌بخش

اولین المانی که در بوستان امت مردم با آن ارتباط برقرار کردند، المانی با نام «کودکان شاد» طراحی وجیهه دانا سیدآبادی بود. این المان در بهار سال99 در این مکان نصب شده بود. کودکی نشسته روی پشتی ترکمن که دایره زنگی در دست دارد و روبه‌روی آن هم اسباب بازی دایناسور در اندازه بزرگ به او خیره شده است.

پس‌زمینه اثر نیز دیواری آجری با طرح سنتی است. این اثر مورد استقبال کودکان و خانواده‌ها بود. اثر بعدی با عنوان «زورخانه بهاری» اثر ملیحه هادی‌زاده نیز مربوط به همان سال بود. این اثر ابتدا در چهارراه لشکر بود و سپس به ورودی بوستان امت منتقل شد. دو مجسمه مرشد و پهلوان که یکی ضرب می‌زد و دیگری مشغول ورزش با میل‌های زورخانه‌ای بود نیز از اینجا برداشته شد.

تنها المان باقی‌مانده مجسمه مرغی با طراحی گل است. نام این اثر «گل و مرغ» و طراح هنرمند آن علی لایقی است که اثرش سال1400 در این مکان نصب شد و کماکان هم پابرجاست.

درنهایت به شلوغ‌بازار گلشهر می‌روم. المانی با عنوان مشاغل سنتی با طراحی محمدحسین خیرآبادی در انتهای بازار نصب شده است. این المان تصویر مردی است که مشغول دوختن پالانی است.

هدف هنرمند و جشنواره هر چه که بوده در حال حاضر اهالی آن را معرف پیرپالان‌دوز از عرفای سده‌های پیشین مشهد می‌دانند و برای آن احترام ویژه‌ای قائل هستند. نکته جالب دیگر تجمع و پاتوق شدن آن مکان برای شهروندان به‌ویژه پیرمردان است. زمانی که به آنجا می‌رسم دم غروب است و خیل جمعیت روی صندلی‌های تاشوی سفری، حلقه حلقه دورهم نشسته‌اند.

عده‌ای مشغول روایت خاطرات و داستان‌ها، عده‌ای سرگرم بازی و عده‌ای دیگر مشغول داد و ستد انگشتر و لباس هستند. می‌توان به جرئت گفت این المان موفق‌ترین اثر هنری نصب شده در منطقه است.

طرح‌های چشم‌نواز روی دیوار‌

دیوارنگاری‌ها سهم پا برجای منطقه5 از جشنواره استقبال از بهار است. دیوارنگاری «امید و زندگی» طراحی نرجس محمدی در بزرگراه شهید بابانظر، خیابان بابانظر72 قرار دارد که در بهار97 اجرا شده است.

«باغ ایرانی» اثر نفیسه خوش‌اندام مابین خیابان شهید بابانظر 94 و 96 نیز در بهار99 طراحی و اجرا شده و تصویر زیبایی از بنای سنتی و گل و مرغ را بر دیوار یکدستی نقش زده است. نقاشی چهره شهید آوینی در متراژ 609متر مربع در خیابان شهید بابانظر46 یا خیابان شهید آوینی4 قرار دارد.

این دیوارنگاری طراحی و اجرای ساره ارباب‌معروف است و چهره شهید را به زیبایی تصویر کرده است.«باغ انار و خورشید مشرق» دو اثر دیوارنگاری بهار 1400 در منطقه هستند. «باغ انار» در ابتدای بولوار کرامت، خیابان شهید مفتح شرقی9 قرار دارد و گذشت یک‌سال چیزی از زیبایی و چشم‌نوازی آن نکاسته است.

میزبانی میدان نبوت از المان‌های شاخص

از بوستان امت به سمت میدان نبوت حرکت می‌کنم. میدان نبوت در بولوار مفتح میزبان مهم‌ترین و شاخص‌ترین المان چندسال گذشته منطقه است.

این المان با عنوان امام رضا(ع) با طراحی الناز بیگناه چند مجسمه با نماد سرو است که روی آن از طراحی حرم مطهر الهام گرفته شده است. این اثر بهار گذشته در این مکان نصب شد.المان نصب شده در بوستان گل‌آرا در انتهای خیابان شهید آوینی57 در بهار99 برای کودکان آنجا خاطرات زیادی را رقم زد.

المانی که بسیار پرطرف‌دار بود ولی از این مکان جمع‌آوری شده است. «پرواز با ماهی‌ها» طراحی اعظم استیری دو کودک را با لباس‌های شاد به تصویر کشیده بود که ماهی‌هایی بالای سر آن‌ها در حال پرواز بودند. این المان ارتباط مفهومی خاصی با آن جغرافیا برقرار کرده بود. چون دقیقا در همان نقطه عده زیادی بادبادک‌بازی می‌کنند.

لینک کوتاه