
شهید اصغرزاده؛ مرد مستندهای ماندگار
کورش فرمند| یکی از ستارههای سینما بچه محله راهآهن مشهد بود. صحبت از سیدمحمدابراهیم اصغرزادهموسوی یا همان شهید اصغرزاده خودمان است؛ بازیگر فیلم «مهاجر» حاتمیکیا و مستندساز مطرح کشورمان. او درسال۱۳۴۶ زاده شد و حدود سال ۶۰ بود که با خانوادهاش از چهارراه شهدا به خیابان آیتا... بهجت فعلی نقلمکان کردند.شهید اصغرزاده ۲۳ بهمن ۱۳۸۰ در حالی که برای ادامه تصویربرداری فیلم مستندش «کاغذهای بیجواب»، درباره مادر شهدای جاویدالاثر به خرمآباد میرفت، بر اثر سقوط هواپیما به آسمان عروج کرد.
خبرنگاری که «رؤیای سارایوو» را ساخت
سید ابراهیم که پیش از نقل مکان به خیابان آیت الله بهجت کمسنوسالترین عضو حزب جمهوری اسلامی شده بود، در همان نوجوانی راهی جبهههای نبرد حق علیه باطل شد؛ بهعنوان عکاس و خبرنگار ۱۷ ساله یکی از نشریات محلی مشهد.
در جبهه چند فیلم تبلیغی با دوربین هندیکم ویدیویی یا هشتمیلیمتری برای سپاه ساخت. پس از اینکه در عملیات خیبر از ناحیه فک بهشدت مجروح شد، دیگر نتوانست به حضورش در خط مقدم ادامه دهد. کمی بعد از پایان جنگ، در دو رشته حقوق و سینما در دانشگاه پذیرفته شد که علاقه و سرنوشت او گزینه رشته سینما با گرایش تدوین فیلم در دانشگاه هنر تهران بود؛ او رتبه هشت کنکور را به دست آورده بود.
شهید اصغرزاده بهعنوان عکاس و خبرنگار ۱۷ ساله یکی از نشریات محلی مشهد به جبهه رفت
در دوران تحصیل، برای بازی در نقش نخست فیلم سینمایی «مهاجر» انتخاب شد و این، زمینه همکاریهای بعدی او را با ابراهیم حاتمیکیا در قالب بازیگری، دستیاری کارگردان، برنامهریزی و مجری طرح فراهم ساخت.
سال۷۰ بهعنوان خبرنگار آزاد به بوسنیوهرزگوین رفت و مجموعه «رؤیای سارایوو» را ساخت که هیچگاه تدوین نشد. پساز آن در جنگهای گوناگونی در کشورهای گوناگون حاضر شد، بهویژه جنگهایی که قربانی آن مسلمانان بودند.
مستندی دربراه تاثیرات امام(ره) درهندوستان
«اندیشه حیات»، دیگر مستند ابراهیم، در شبهقاره هند و با موضوع تاثیرات امامخمینی (ره) و انقلاب اسلامی ایران در آن منطقه ساخته شد. سال۷۸ برای تدوین «سکوت طولانی» درباره حضور یک جوان ایرانی مقیم خارج از کشور به عنوان تماشاچی مسابقات تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه، به گروه روایت فتح پیوست.
سید ابراهیم در حضوری دوسالونیمه تقریبا ۴۰ مستند تلویزیونی را تدوین کرد که کارگردان ۱۰ قسمت از آن خودش بود؛ مجموعههای «نفسهای ماندگار»، «عطر سیب، شکوفه زیتون»، «سنگ و الماس»، «سنگ و ستاره» و «ویژهبرنامه امام موسی صدر» از آن شمارند. او در سال۸۰ برای زیارت و ساخت مستندی درباره واقعه عاشورا براساس کتاب «فتح خون» شهیدآوینی به کربلا رفت.
پس از بازگشت و درحالیکه پیشتولید نخستین فیلم داستانی خود با عنوان «زندگی شیرین» درباره جانبازان شیمیایی را آغاز کرده بود، برای تکمیل صدای مستند «کاغذهای بیجواب» صبح روز بیستوسوم بهمن۱۳۸۰ با هواپیمای توپولف ۱۵۴ راهی خرمآباد شد، اما هواپیما در ارتفاعات «سفیدکوه» سقوط کرد و برای همیشه سیدابراهیم را از دست دادیم...
همکاری با مرحوم سیفالله داد
شهیداصغرزاده باور ویژهای به سینمای مستند داشت و به دنبال آن بود که با این ابزار هنری، صدای انقلاب و دفاع مقدس را به گوش همگان برساند؛ به این ترتیب او شماری از مستندهای خوب سینمای ایران را ساخت که میتوان به «سفر نفت»، «فردوس برین»، وقایعنگاری»، «یک فیلمنامه ناتمام»، «عطر سیب، شکوفه زیتون»، «نفسهای ماندگار» مستندی تکاندهنده درباره قربانیان جنگ که قسمتی از این مجموعه سهقسمتی با نام «شناسایی» در جشن خانه سینما بهعنوان مستند برگزیده سال برگزیده شد، «سنگ و ستاره» که قسمتی از آن برای نخستینبار در تاریخ برنامههای تلویزیونی ایران، در فلسطین اشغالی فیلمبرداری شد و «سکوت طولانی» که جوایز متعددی دریافت کرد، اشاره کرد.
در کارنامه سینمایی شهید اصغرزاده، علاوهبر حاتمیکیا همکاری با کارگردانهایی، چون مرحوم سیفا... داد و پرویز شیخطادی نیز دیده میشود. روحش شاد و یاد او و هنرش گرامی.
*این گزارش یکشنبه، ۱۷ شهریور ۹۲ در شماره ۷۰ شهرآرامحله منطقه ۳ چاپ شده است.