انتهای بولوار هاشمیه، در همسایگی کوهها، مجتمعی مسکونی ساخته شده است که میتوان آن را یکی از متفاوتترین مجتمعهای شهر مشهد دانست؛ زیرا ۲۲۴ واحد با منظر طبیعت دارد. از سال۸۶ که این مجتمع ساخته شده، قوانین خاصی داشته است که ساکنان و هیئتمدیره، بهجد درصدد رعایتکردن آنها بودهاند. نتیجهاش این شده که از گذشته تاکنون حتی یک مورد دزدی در این مجتمع اتفاق نیفتاده و امنیت و تمیزی و آرامش آن، زبانزد همه است.
مجاورت مجتمع با کوهها باعث شده است که ساکنانش زندگی کوهپایهای را تجربه کنند. پنجرههایشان رو به آسمان و کوههاست. رگبارهای بهاری بر دل کوهها را میبینند و از کنار دیوارهایشان، آب چشمه کوه میجوشد. این مجتمع در محله هاشمیه، به اقتضای موقعیتش، طراحیهای خاصی برای هدایت آب باران دارد. تفریح و اوقات فراغت بســـیاری از ساکنانش هم با کوه و طبیعت گره خورده است.
سربالاییهای بولوار هاشمیه را که طی کنید، درست مقابل بوستان خورشید، در هاشمیه ۹۱.۵ تابلو مجتمع مسکونی کیان را میبینید. راهبند برقی بستهاند و نگهبان فقط به کسانی اجازه ورود میدهد که ساکنان و هیئتمدیره، هماهنگ کرده باشند. تمیزی، آرامش و نظم مجتمع را در همان بدو ورود میتوان حس کرد.
از پارکینگهای مشخص و تفکیکشده عبور میکنیم و در بلوکهای پلکانی آن گشتی میزنیم. علی فعالپارسا که رئیس هیئتمدیره مجتمع است، همراهمان میشود و میگوید: این مجتمع سال۸۶ توسط شرکت تعاونی مسکن سازمان دارایی کشور در هشتبلوک هفتطبقه برای کارمندانش ساخته شد. هر واحد هم بهطور تقریبی نودمتر است. به گفته او اکنون بالغبر شصتدرصد ساکنان از کارمندان دارایی هستند، اما طی سالهای گذشته برخی مالکان اولیه، خانهها را فروخته و افراد دیگری جایگزینشان شدهاند.
او ادامه میدهد: اینجا قوانین خاصی دارد که ساکنان در اجرای آن همراهی بسیاری با ما دارند. به افراد تبعه و مجردان، خانه فروخته یا کرایه داده نمیشود. با تمام افرادی که بخواهند ساکن مجتمع شوند، ابتدا مصاحبه میشود. نگهداری حیواناتی مانند سگ و گربه ممنوع است. اگر مستأجرانی در رعایت قوانین همراهی نکنند، از مالک میخواهیم اجارهنامه را تمدید نکند. برعکس درقبال مستأجران قانونمدار هم از مالکان میخواهیم هوایشان را داشته باشد.
او نوید محمدی را که سوئیچ در دست، درحال رفتن به سر کار است، نشانمان میدهد و میگوید: نویدآقا یکی از همین مستأجرهاست. ۱۰ سال است که اینجا سکونت دارد. هر بار قراردادش قابل تمدید نبوده، در بلوک و واحد دیگری خودمان برایش خانه پیدا کردهایم.
نویدآقا بااینکه انگار کمی عجله دارد، توقف میکند و میگوید: وقتی من اینجا ساکن شدم، اینقدر راضی بودم که بعد مدتی خواهر همسرم هم آمد و اینجا خانه گرفت. بچههایم که در محوطه بازی میکنند، میدانم محیطشان امن است. همسایهها افراد فهمیدهای هستند و مزاحمتی برای هم ندارند. خلاصه اینکه آدم مستأجر کوچکترین نارضایتی داشته باشد جابهجا میشود، ولی من حاضر نیستم از اینجا بروم.
پارسا به همکاری ساکنان در گرداندن امور مجتمع اشاره میکند و با نشاندادن درختهای روی کوه کنار مجتمع میگوید: یکی از ساکنان طبیعتدوست به نام داوود ظریف با هزینه خودش نهال خرید و کاشت تا فضای سبزی ایجاد شود. یک آبشخور هم در آن گذاشته است که حیوانات از آن آب میخورند. چندسال دیگر که نهالهایش بزرگتر شوند، همه میتوانند از سایهشان استفاده کنند.
به گفته او یکی دیگر از ساکنان به نام عباسعلی کشاورزمنش، طرحی برای دایرکردن کتابخانه داده است. طی تماسی از کشاورزمنش میخواهیم به جمع ما بپیوندد و خودش درباره آن توضیح دهد. عباسآقا با هشتادسال سن، تاکنون در شانزدهطرح عامالمنفعه مشارکت کرده است. او چهاردهکتابخانه ساخته است و حالا دارد برای مجتمع محل سکونتش، طرح کتابخانه عمومی را ارائه میکند.
خودش میگوید: هرکدام از ماها حداقل چهارپنججلد کتاب در خانههایمان داریم. با یک حساب سرانگشتی با خودم گفتم اگر هرکدام از این ۲۲۴واحد به طور متوسط پنجکتاب داشته باشند، یعنی بیشاز هزار جلد کتاب در همین مجتمع است. با همکاری هیئتمدیره قرار شد قفسه بخریم و از ساکنان بخواهیم کتابهایشان را اینجا بگذارند تا دیگران هم بتوانند از آنها استفاده کنند.
علیآقا یکی از ویژگیهای این مجتمع را اتحاد و مشارکت مالکان میداند و ادامه میدهد: شبها اینجا مثل زندان اسکندر، تاریک بود. لامپهای شرکت برق فایده نداشت. با پول شارژ مالکان نورافکن خریدیم. به فضای سبز خودمان رسیدگی میکنیم. نظافت و امنیت توسط نیروهای خودمان حفظ میشود. در مواقع یخبندان، شنپاشی و نمکپاشی داخل مجتمع انجام میشود. حتی حاضریم برای خیابان هم این کار را انجام دهیم، منتهی شهرداری شن و نمک را دراختیارمان نمیگذارد.
کودکان ساکن در این مجتمع، اوقات فراغتشان با کوهنوردی گره خورده است. زهره کشتیدار از هفدهسال پیش که جزو اولین ساکنان بوده، نوه خودش را که برای تفریح به کوه میبرده است و همسایهها و دیگر کودکان هم همراهش میشدند و همچنان این روالشان ادامه دارد. او حتی با مرکز بهداشت ارتباط نزدیکی دارد و برای حفظ کودکان دربرابر پشه سالک و... توصیههای لازم را منتقل میکند. آب آبشار مصنوعی مجتمع به همین دلیل قطع شده است و بهجایش داخل حوضچهها خاک ریخته و گل کاشتهاند.
روی سنگفرشهای این مجتمع، شیارهایی دیده میشود که کار هدایت آب باران به شبکه فاضلاب را انجام میدهد و باعث میشود آبگرفتگی نداشته باشند.
قسمتی از دیوار پارکینگ مجتمع که در مجاورت کوه است، منافذ کوچکی دارد که در فصل بهار، از آنها آب چشمه میجوشد. پرندگانی همچون مینا و سار در اینجا زیاد دیده میشوند.
ساکنان کیان نگران گیرافتادن در آسانسور هنگام قطعی برق نیستند؛ زیرا برق اضطراری دارند. آنها حتی درصورت قطعشدن آب تا ۷۲ساعت ازطریق مخازن پیشبینیشده به آب دسترسی دارند.
وجود باکسهای تفکیک زباله، رسم هفتسینچینی در همه بلوکها، از دیگر ویژگیهای مجتمع کیان است.
کیان اولین مجتمع مسکونی کشور است که کتابچه قوانین خاص خود را به چاپ رسانده است. نویسنده این کتاب علی فعال پارسا است.
گرچه مسیر سربالا، لغزندگیهای زمستانه، وزیدن بادهای شدید، وجود سگهای ولگرد روباه، موش و... مشکلاتی برای ساکنان است، درکنارش، با اتحاد و مدیریت یکپارچه، ضمن کمرنگکردن این مشکلات، از زیباییهای منحصربهفرد آن بهره میبرند. استشمام هوای تمیز کوه، دیدن مناظر طبیعی زیبا و دلنشین و امنیت مجتمع، آنقدر برای بعضی دیگر ارزش دارد که حاضر نیستند آن را ترک کنند.
* این گزارش چهارشنبه ۲۵ مهرماه ۱۴۰۳ در شماره ۵۹۰ شهرآرامحله منطقه ۹ و ۱۰ چاپ شده است.