نوفل لوشاتو؛ محله خوش آب‌وهوای مشهد

تاریخچه

محله نوفل‌لوشاتو تا قبل از سال ۱۳۵۵ عبارت بود از گندم‌زار‌های وسیع با چند جوی آب که از قنات‌های رضاشهر سرازیر می‌شدند و به باغ ملک‌آباد می‌رسیدند. عبور جوی آب گناباد از وسط باغ نیز به کیفیت فضایی محله می‌افزود، به‌طوری‌که حدود ۳۰ سال پیش در محلۀ نوفل، عصر‌ها همۀ افراد محله پیاده‌روی می‌کردند و از فضای زیبای «باغ ملک‌آباد» لذت می‌بردند؛ آن‌روز‌ها به‌دلیل نبود ساختمان‌های عمودی، انواع پرنده‌های مهاجر در باغ پرواز می‌کردند که واقعاً فضای دل‌پذیری را به‌وجود می‌آورد.

بعد از تفکیک زمین‌ها، اولین ساکنان خیابان نوفل لوشاتو، کارمندان آستان قدس رضوی بودند، اما حالا از هر قشری ساکن آن شده‌اند. 

وجود باغ‌های ملک‌آباد به عنوان بزرگ‌ترین لکه سبز و تنفس‌گاه شهر مشهد در یک سو، آن را خوش‌منظر و خوش‌نشین و خوش آب و هوا ساخته است. در سوی دیگر، کوچه‌هایی با عمق کوتاه قرار دارند با خانه‌های ۲۵۰ متری که اغلب دوممر هستند و به بزرگراه شهید کلانتری ختم می‌شوند. به‌دلیل قرار داشتن مرکز صدا و سیمای خراسان رضوی در ابتدای این خیابان به نام کوچه صدا و سیما هم شناخته می‌شود. 

نام اولیۀ این محله، «تعاونی مسکن بیمارستان امام رضا (ع)» بود، اما به‌دلیل تقارن تحویل این زمین‌ها با حوادث انقلاب، این نام به «نوفل‌لوشاتو» تغییر کرد. همان‌طورکه می‌دانید این نام اصلیِ دهکده‌ای در پاریس است که امام خمینی (ره) در آن‌جا ساکن بودند؛ البته اصل اسم فرانسوی آن «نوف‌لوشاتو» است که عوام اصطلاحاً به آن «نوفل‌لوشاتو» می‌گویند.

به گفته ساکنان قدیمی نوفل، از ابتدا قرار بود این محله، ۳ فاز تجاری، مذهبی (مسجد) و درمانی داشته باشد. یک‌زمین خالی کنار مسجد وجود داشت که قرار بود خانۀ بهداشت شود، اما متأسفانه هیچ‌وقت این اتفاق نیفتاد. تا همین چند سال پیش محله نوفل لوشاتو در بن بست قرار داشت، اما از وقتی انتهای آن به بزرگراه شهید کلانتری باز شده هم قیمت خانه‌ها رونق گرفته وهم مسیر دوچرخه‌سواری آن طرفداران زیادی پیدا کرده است. 

بافت

محله نوفل‌لوشاتو ۶۸ هکتار وسعت دارد و جزو معدود محلات شهرمشهد محسوب می‌شود که تراکم جمعیتی‌اش با ۳۸/۷۹ نفر در هکتار متناسب با میزان وسعتش است. این محله جزو ده محله کوچک و کم جمعیت مشهد است. 

مهمترین کاربری محله نوفل لوشاتو با ۴۱ درصد به فضای مسکونی اختصاص دارد و بعد از آن کاربری اداری و نظامی با نزدیک به ۲۷ درصد و بوستان و فضای سبز با نزدیک به ۲۶ درصد بیشترین کاربری را در اراضی مربوط به محله نوفل دارا هستند. بر همین اساس میانگین فاصله مکانی تا نزدیکترین نقطه فضای سبز ۶۶ متر است که زیر یک دقیقه زمان کافی است که این مسافت را طی کنید.

نوفل لوشاتو جزو محلات برخوردار شهر مشهد محسوب می‌شود که خیابان کشی و امکانات شهری مناسبی دارد. محله نوفل لوشاتو به دلیل همجواری با باغ ملک‌آباد ساختمان مرتفع ندارد و بلندترین ساختمان‌های این محله چهارطبقه است. هنوز شمار خانه‌های ویلایی این محله نیز قابل توجه است. 

پارک سینا

دسترسی

محله نوفل لوشاتو به ایستگاه قطار شهری دسترسی ندارد، اما دسترسی به بزرگراه شهیدکلانتری و شهید منتظری تردد به نقاط مختلف شهری را برای اهالی این محله آسان کرده است.  وضعیت پراکندگی ایستگاه‌های اتوبوس نیز در محدوده نوفل خوب است، به‌طوری‌که میانگین فاصله زمانی تا نزدیکترین ایستگاه اتوبوس در محله نوفل کمی بیش از یک دقیقه است.

امکانات فرهنگی و رفاهی

• مجموعه فرهنگی ورزشی راد، اداره صدا و سیمای خراسان‌رضوی، دبیرستان تیزهوشان فرزانگان و رستوران معین درباری از امکانات مهم محله نوفل لوشاتو محسوب می‌شوند که در واقع هر یک به تنهایی نوعی المان شاخص برای این محدوده به شمار می‌آیند.
• مسجد قائم (عج) اولین و محوری‌ترین مسجد محله نوفل لوشاتو است که در اوایل دهه ۶۰ ساخته شد. 
  علاوه بر این، مسجد دیگری به‌نام رضوان نیز در این محله وجود دارد که داخل اداره صدا و سیماست. میانگین زمانی دسترسی اهالی به مسجد بدلیل وجود این دو مسجد، کمی بیشتر از ۴ دقیقه است.
• دو دبستان دخترانه و پسرانه نوفل‌لوشاتو در این محله فعال است. میانگین فاصله مکانی برای رسیدن به این مدارس، ۲۵۴ متر است که برای پیمودن این مسافت، ۳ دقیقه و ۱۰ ثانیه زمان کافی است.

حدود جغرافیایی

محله نوفل‌لوشاتو در میان محلات تنها یک همسایه دارد آن هم محله رضاشهر است. باغ ملک‌آباد و دانشگاه فردوسی نیز در همسایگی این محله قرار دارند. بزرگراه شهیدکلانتری و خیابان شهید فرودی دو خیابانی است که محله نوفل‌لوشاتو را در بر گرفته است.