مهدی چراغ، پهلوان پیشکسوت محله فردوسی است 
خانه باشکوه زرین‌زاده مخروبه شده است 
خانه باشکوه زرین‌زاده مخروبه شده است
شعبان شریف| خانۀ زرین‌زاده در خیابان نواب صفوی، کوچۀ نواب صفوی ۱۱ واقع شده است، درست همان قطعۀ پشت هتل «مشهد سرا» که با پلاک ۹ سند خورده است. این خانه جزو آثار ثبت‌ملی کشورمان است و به‌تاریخ ۱۱ /۰۵/ ۸۴ با شمارۀ ۱۲۳۸۷ به ثبت رسیده است.
تاریخچه
منزل زرین‌زاده در دورۀ قاجاریه ساخته شده است و قدمت آن به حدود ۱۳۰ سال می‌رسد. این منزل، از همان ابتدای ساخت در مالکیت آقای زرین‌زاده بوده است؛ کسی که از بازاریان سرشناس و ثروتمند مشهد بوده است. تمکن مالی او را می‌توان از ظاهر بنای خانه تشخیص داد.
پس از درگذشت آقای زرین‌زاده، این منزل به پسران و ورثۀ او می‌رسد. هتل «مشهد سرا» هم که اکنون در جلوی این منزل ساخته شده است، متعلق به پسران مرحوم زرین‌زاده است.
مشخصات
منزل زرین‌زاده، ساختمانی بزرگ و دوطبقه دارد با حیاط مرکزی. ورودی اصلی این بنا در قسمت شمالی است که بعد‌ها درمقابل آن یک زورخانه بنا می‌شود، زورخانه‌ای متعلق به خود آقای زرین‌زاده.
این بنا در گذشته با ساختمان‌های اطراف خود در ارتباط بوده و راه‌های داخلی متعددی میان آن‌ها وجود داشته است.پس از ورود به بنا، در دو ضلع غربی و جنوبی حیاط ایوان‌هایی مشاهده می‌شوند؛ ایوان ضلع جنوبی که هم در طبقۀ همکف و هم در طبقۀ اول وجود دارد، دو ستون بلند با تزئینات آجرکاری بسیارزیبا دارد. این ستون‌ها به‌ارتفاع دو طبقه امتداد یافته‌اند. ایوان ضلع غربی در طبقۀ اول قرار دارد و روبه‌روی یک‌اتاق پنج‌دری واقع شده است.
ویژگی
مهمترین ویژگی این بنا، حیاط مرکزی زیبا و بنای دوطبقۀ آن است که میان حیاط قرار دارد؛ همچنین دو ایوان ضلع جنوبی و غربی بنا را می‌توان جزو زیبایی‌های چشم‌نواز این خانۀ قدیمی به‌حساب آورد.
تزئینات آجرکاری بسیار زیبای بنا و دوران ساخت این اثر از دیگر ویژگی‌های آن است؛ به‌عبارت‌دیگر مهمترین شاخصه‌ای که درمورد منزل مسکونی زرین‌زاده می‌توان برشمرد، همین سبک ساختِ بسیار زیبا و دلنشین آن است که یادآور بنای مسجد و مدرسۀ «آقابزرگ» کاشان است.
وضعیت فعلی
این بنا از زمان ساخت، یک‌منزل مسکونی بوده است، اما از حدود ۲۵ سال پیش تا اواخر دهۀ ۷۰ بلا‌استفاده مانده است. در دهۀ ۸۰ کم‌کم به‌صورت نیمه مخروبه درآمده و بخشی از ایوان طبقۀ دوم آن به‌عنوان انبار هتل «مشهد سرا» استفاده شده تا اینکه درنهایت کاملا تخریب شده است. این بنا که ثبت‌ملی هم شده در‌حال‌حاضر مخروبه‌ای بیش نیست و فقط نشانه‌های مختصری از شکوه معماری‌اش درمیان مخروبه‌ها به‌چشم می‌خورد.
* این گزارش شنبه، ۲۶ شهریور ۹۶ در شماره ۲۵۱ شهرآرامحله منطقه یک چاپ شده است.
لینک کوتاه
آوا و نمــــــای شهر
