
مجموعه دفینو؛ هدیهای برای ناشنوایان
همزمان با هفته ملی ناشنوایان، دستاوردهایی از دل محله مسلم رونمایی شد که رویکرد آموزشی و فرهنگی داشت و نتیجه سالها عشق و صبر، برای گشودن دریچههای تازه، رو به دنیای سکوت است.
مجموعهای کوچک با ایدههایی بزرگ به نام «دفینو» که رسالت خود را بر ارائه آموزشهای تخصصی و ایجاد محتوای غنی برای جامعه ناشنوایان و کمشنوایان کشور بنا گذاشته است، در هفته اخیر در مراسمی با حضور مدیرکل بهزیستی استان خراسانرضوی، معاون امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان، رئیس هیئت ورزشی ناشنوایان و ... ثمره سالها تلاش خستگیناپذیرش را به نمایش گذاشت.
این دستاوردها، شامل کتاب آییننامه راهنماییورانندگی به زبان اشاره، نرمافزار آموزش فتوشاپ و خیاطی به زبان اشاره و فیلم سینمایی مناسبسازیشده برای ناشنوایان با حضور مستمر مترجم زبان اشاره در تمام سکانسها بود. محصولات یادشده، نه حاصل حمایت دولتی، بلکه میوه ایدههای خلاقانهای است که از درون یک خانواده، برای رفع مشکلات خودشان و همنوعانشان جوانه زده است.
دستاوردهایی بدون حمایت
اعظم طوسی، مدیر اجرایی این مجموعه و بانوی پرتلاش خانواده طوسی، از جزئیات این مسیر طولانی میگوید. او تأکید میکند که آنچه به تازگی رونمایی شد و تشویق ممتد حاضران در سالن همایش را به همراه داشت، محصول امروز و دیروز نیست؛ بلکه دستاوردهایی است که با اتکا به توان مالی خانواده، قدمبهقدم ساخته شدهاند؛ «این کار از صفر تا صد با خودمان بود. ما هیچ حامی مالی یا فنی نداشتیم. من بودم و شوهرم، پسرانم و تمام.»
او ادامه میدهد: تولید یک محتوای سینمایی با ترجمه رابط ویژه ناشنوایان، دو سال زمان برد. راهنمای آموزشو رانندگی حدود سهسال و نرمافزارهای آموزش رانندگی و فتوشاپ، هر کدام حدود یک سال. آنطورکه اعظمخانم طوسی میگوید، خستگی این گروه ششنفره به خاطر ماهها کار فشرده، زمانی از تن خارج شد که حس و حال خوب ناشنوایان و کمشنوایان حاضر در برنامه اکران آزمایشی این دستاوردها را دیدند.
رؤیای محققشده
تماشای یک فیلم سینمایی برایشان شده بود آرزویی بردلمانده که حسرت آن را طوسی، بارها در ناشنوایان و کمشنوایان مراجعهکننده به دفینو دیده بود، بهویژه اینکه، خود دو فرزند کمشنوا دارد و این حسرت را بهعنوان یک مادر، در فرزندانش لمس کرده است؛ «شما بلیت سینما را هم که مجانی کنید، بچههای کمشنوای من و همدردهایشان سینما نخواهند رفت. باید بودید و میدیدید روزی که فیلم ترجمهشده را به زبان اشاره، برایشان اکران کردیم. ذوق و اشتیاق را میشد در چهرههایشان دید. چشمهایشان را از مانیتور برنمیداشتند. بعضی هم اشک شوق در چشمهایشان حلقه زده بود.»
پر کردن یک خلأ
پیداکردن شغل مناسب در شرایط کنونی، برای افراد عادی دشوار است و برای افراد توانیاب، دشوارتر. نبود بسترهای آموزشی لازم برای جبران معلولیتها در این افراد هم مزید بر علت شده و مانعی جدی در مسیر افزایش توانمندیهایشان ایجاد کرده است.
خانم طوسی، ایمان، فرزند کمشنوای خود را مشت نمونه خروار میداند که برای گرفتن مدرک فنیوحرفهای در زمینه فتوشاپ، بارها در آزمونها رد شد؛ نه به این دلیل که در بهره هوشی، نقصانی داشته باشد، بلکه ازآنرو که محتوای آموزشی موردنیاز برای پذیرفته شدن در آزمون به زبان قابل درک برای ناشنوایان و کمشنوایان ترجمه نشده است.
ما در دفینو یک هدف مشترک داریم و اولویتمان را روی توانمندکردن ناشنوایان و کمشنوایان قرار دادهایم
رنجی که او و برادرش، احسان، در مسیر پرچالش توانمندشدن با پوست و گوشت لمس کرده بودند، بانی یک تحول شد. این دو برادر با همراهی دیگر اعضای خانواده خود، تلاش کردند راهی جدید باز کنند تا دیگر ساکنان سرزمین سکوت، ناچار نباشند مسیر دشوار آموزش را طی کنند.
فلسفه انتخاب تخصصها
از میان انواع تخصصها و هنرها، چرایی انتخاب خیاطی، رانندگی و فتوشاپ، سؤالی است که پاسخ آن را سعید طوسی، مدیرعامل دفینو و پسر اعظم خانم، اینطور بیان میکند: بهجز رانندگی که نیاز هر شهروندی در جامعه امروز است، ما برای آموزش به کمشنوایان و ناشنوایان بهدنبال مهارتهایی بودیم که راه آن به سمت بازار کار، کوتاه باشد و نیاز به سرمایه هنگفت نداشته باشد.
او اضافه میکند: یک خانم کمشنوا یا ناشنوا میتواند با یک چرخ خیلی معمولی، هزینههایش را تأمین کند. یک خانم یا آقای مسلط به فتوشاپ میتواند بدون نیاز به سرمایه هنگفت، پروژه دست بگیرد و شاغل شود. توجهبه اینکه سلیقه فرد کمشنوا و ناشنوا، بیشتر به سمت مهارتهای مدرن و کامپیوتری باشد یا هنرهای سنتیتر، شاخصهایی بودند که ما را در انتخاب فتوشاپ و خیاطی، مصممتر کردند. ضمن اینکه اعضای خانواده ما از مادر تا برادرهایم، این مهارتها را داریم و با توجهبه اینکه از جایی حمایت نمیشدیم، کارمان را برای تهیه محتواهای آموزشی، سادهتر میکرد.
نتیجه شیرین آموزشها
دستاوردهای دفینو، روی نمونههایی کوچک آزموده شده و نتایج قابل قبولی داشته است. افرادی ناشنوا از شهرهای زاهدان و نیشابور، با واسطه ارتباطی که با دفینو داشتند، زودتر از دیگران متوجه دستاوردهای درآستانه رونمایی خانواده طوسی شدند. آنها که سالها درانتظار قبولی آزمونها مانده بودند، با استفاده از آموزشهای دفینو موفق به اخذ گواهینامه شدند و لبخند رضایت به لبهایشان نشست.
باوجود این موفقیتها، دغدغه بزرگ خانواده طوسی یک چیز است؛ اینکه هنوز بخش بزرگی از جامعه ناشنوایان و کمشنوایان مشهد، استان و کشور، از دستاوردهایی که ویژه آنها تهیه شده است، بیخبرند.
سعید طوسی دراینباره میگوید: ما برای اطلاعرسانی تنها هستیم. از بهزیستی درخواست کمک کردهایم، اما هنوز برنامهای به ما اعلام نشده است. این یعنی مخاطبان ما متأسفانه خبر ندارند که راهشان بهسمت اشتغال و استقلال مالی، میانبر شده است.
فراتر از منفعت مالی
با وجود هزینههایی که خانواده طوسی بدون حمایت مالی، در این سالها متحمل شدهاند، هدف خود را فراتر از انتفاع مالی میدانند. مدیرعامل دفینو از ارتباط مستمر این مجموعه با افراد کمشنوا و ناشنوا میگوید و اینکه دشواریهای معیشتی این گروه را درک میکند.
او میگوید: ما در دفینو یک هدف مشترک داریم و اولویتمان را روی توانمندکردن ناشنوایان و کمشنوایان قرار دادهایم. نفع مالی، جزو اولویتهای ستارهدار ما نیست و بنا نداریم از ناشنوایان و کمشنوایانی که متقاضی استفاده از دستاوردهای این مجموعه باشند، هزینه هنگفت بگیریم.
* این گزارش یکشنبه ۲۷ مهرماه ۱۴۰۴ در شماره ۶۳۵ شهرآرامحله منطقه ۳ و ۴ چاپ شده است.