بازارچه خودمانی مسجد امام حسن‌مجتبی(ع)

همین که از در وارد می‌شوند، شروع به روبوسی و احوالپرسی می‌کنند. اگر میز‌های فروش اجناس نباشد، گمان می‌کنی یک مهمانی خودمانی است، اما در پسِ این گپ‌وگفت‌ها، خرید و فروش‌های کوچک و پربرکتی وجود دارد. بازارچه نوروزی مسجد امام‌حسن‌مجتبی (ع) یک تفاوت عمده با دیگر بازارچه‌ها دارد و آن این است که فروشندگان و خریداران آن از اهالی دوروبر و مسجد و محله نیروی‌هوایی هستند.

تعدادی از بانوان محل اجناسی همچون پوشاک، ادویه، صنایع‌دستی، غذای خانگی، گیاه و‌... را برای فروش آورده‌اند. نمازگزاران و سایر بانوان محل هم مشتریان و خریداران این بازارچه کوچک هستند.

مطلب مرتبط مسجد؛ پایگاه فرهنگی و اجتماعی نیروی‌هوایی

خیر دوجانبه

دو سالی هست که بازارچه مسجد امام‌حسن‌مجتبی (ع) دایر است. روز‌هایی که بانوان در مسجد کلاس دارند، بازارچه دایر می‌شود تا بعد از کلاس، از آن دیدن کنند. حالا با نزدیک‌شدن به ایام عید نوروز این بازارچه از ۱۵‌اسفند دایر شده و تا اواسط فروردین هر‌روز برپاست.

خیلی از خریداران و فروشندگان آن، یکدیگر را می‌شناسند و به همین دلیل خریدی متفاوت را تجربه می‌کنند. در این بازارچه بسیاری از محصولات به خاطر اعتمادی که افراد به فروشنده و توضیحات او دارند، خریداری می‌شود. خرید بسیاری از محصولات هم با نیت خیر و اینکه کمکی به زنان سرپرست خانوار محل باشد، صورت می‌گیرد. این نیات خیرخواهانه برکات بسیاری برای بانوان محل داشته و باعث شده است خریدار و فروشنده هر‌دو راضی باشند.

فاطمه آخوندی که مسئول برگزاری این نمایشگاه است، می‌گوید: وقتی دیدیم با برپایی کلاس‌های مسجد از بازارچه نیز استقبال شد، گفتیم بازارچه نوروزی را هم دایر کنیم.

او که خودش یک میز برای فروش گل و گیاه دارد، توضیح می‌دهد: با اینکه بازارچه کوچک است و شاید سود آن‌چنانی نداشته باشد، همین هم برکات زیادی دارد.

گران‌فروشی ممنوع!

آخوندی که فرمانده پایگاه بسیج خواهران مسجد امام حسن‌مجتبی (ع) است، ادامه می‌دهد: از محل سود همین بازارچه اتفاقات خوبی رقم خورده است. به‌عنوان مثال یکی از دختران نوجوانمان، هزینه کاغذ دیواری خانه‌شان را تأمین کرد. یکی از خانم‌ها سیسمونی دخترش را خرید. بانوان دیگر هم هر‌کدام به طریقی کمک‌حال خانواده‌شان هستند.

به گفته او، چون هزینه چندانی برای اجاره میز‌ها گرفته نمی‌شود، قیمت فروش اجناس فروشندگان باید کمتر از مغازه‌ها باشد و اگر کسی جنسی را با قیمتی بیشتر از مغازه بفروشد، جریمه می‌شود.

وی به فروش میوه، گوجه، بادمجان و‌... در فصل تابستان اشاره می‌کند و می‌گوید: کسانی که باغ‌دار هستند، محصولات زراعی خود را برای فروش می‌آورند.

با اینکه بازارچه کوچک است و شاید سود آن‌چنانی نداشته باشد، اما برکات زیادی دارد

آخوندی بیش از همه، برپایی این بازارچه را در‌راستای حمایت از تولید داخل و فروشندگان خرد می‌داند و تصریح می‌کند:، چون مسجد مکان امنی است، خانم‌ها و دخترانشان با خیال راحت در این بازارچه‌ها حضور پیدا می‌کنند.

عاطفه یکی از فروشندگان این بازارچه است. پنج‌سال است که پدرش به‌خاطر ابتلا به بیماری سرطان توان کار ندارد. یک ماه پیش که او به‌واسطه دخترعمه‌اش از این بازارچه دیدن کرد، با عروسک‌بافی آشنا شد. او که در هر انگشت دستش یک جاسوئیچی عروسک‌بافی دارد و آنها را به مشتریان عبوری از بازارچه نشان می‌دهد، می‌گوید: این هنر را توسط یکی از فروشندگان همین‌جا یاد گرفتم و حالا دارم خودم عروسک می‌بافم و می‌فروشم.

او با اینکه خودش نیز بیمار است، کمک‌خرج خانواده‌اش شده و از این نظر خوشحال است که می‌تواند در تأمین هزینه‌های درمان نقش داشته باشد.

مکانی برای رشد اقتصادی

زینب مرتضویان فروشنده جوانی است که همراه دختر پنج‌ساله‌اش پشت میز نشسته است و دارد محصولاتش را به مشتریان معرفی می‌کند. این اولین تجربه حضور او در بازارچه است و درباره‌اش این‌طور می‌گوید: چند وقت پیش، دوستم، صفا فنودی، مقداری پوشاک از تهران خرید و آنها را به‌صورت اینترنتی و بین مسجدی‌ها به فروش رساند. بعد به من پیشنهاد کرد که به‌صورت شراکتی به خرید و فروش مشغول شویم؛ من هم استقبال کردم.

او بازارچه را فرصت خوبی برای خودشان می‌داند و توضیح می‌دهد: ما به لحاظ مالی، قادر به اجاره‌کردن مغازه و تأمین هزینه‌های آن نیستیم، اما با این بازارچه‌ها می‌توانیم با سرمایه‌های اندک، کسب‌وکاری را شروع و کم‌کم پیشرفت کنیم.

فاطمه دیباج، بانویی هفتاد‌و‌سه‌ساله و از مشتریان این بازارچه است. او همین‌طور‌که در حال احوالپرسی با فروشندگان و خریداران است، اجناس را انداز‌برانداز می‌کند. فاطمه‌خانم به گفته خودش زیاد اهل بازار رفتن نیست، اما این بازار را دوست دارد و همیشه به آن سر می‌زند. می‌گوید: خرید‌های دم دستی را همیشه از اینجا می‌گیرم. به فروشندگان می‌گویم کاش لباس و مانتوی مجلسی هم بیاورند تا برای خرید این اقلام لازم نباشد در شهر دور بزنم.

ادای حق همسایه‌ها در بازار

مریم قنادیان که در‌حال خرید ادویه است و صحبت‌های ما را می‌شنود، ادامه می‌دهد: تنوع کمی دارد ولی برای خرید‌های دم دستی خوب است.

معصومه حصاری ۳۴‌سال است که در این محل سکونت دارد و از نمازگزاران مسجد است. او این بازار را بهتر از دیگر بازار‌ها می‌داند و می‌گوید: همین که فروشندگان آشنا هستند و با هم سلام‌وعلیک داریم، وقتی می‌خواهیم وسیله‌ای از آنها بخریم، همه جزئیات را برایمان توضیح می‌دهند. انصافشان هم خوب است و من تا حالا هر‌چه از اینجا خریده‌ام، راضی بوده‌ام.

به نظر او وجود بازارچه، تنوعی برای اهالی و نمازگزاران است و به همین بهانه بعد‌از نماز، یک دور کوچک در بازارچه می‌زنند و به قول خودش دلشان باز می‌شود.

معصومه‌خانم این بازار را پربرکت می‌داند و توضیح می‌دهد: بانوان سرپرست خانواده و سایر فروشندگان اینجا، همسایه‌های ما هستند؛ چه بهتر که اول از آنها خرید کنیم؛ زیرا حق همسایگی به گردن یکدیگر داریم.

* این گزارش چهارشنبه ۲۱ اسفندماه ۱۴۰۳ در شماره ۶۱۰ شهرآرامحله ۹ و ۱۰ چاپ شده است.