در زمستان سال ۱۲۵۰ شمسی صد‌ها تن از مردم مشهد در زاغه‌ها، کلبه‌ها و کوچه‌ها جان سپردند. حتی کار به جایی رسید که اجساد مردگان که در سرمای هوا یخ زده بودند.
خانه امیری سومین خانه تاریخی اطراف حرم مطهر که بازسازی و مرمت شد. این خانه تاریخی ۱۰۸ ساله ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد که یکی از آن‌ها اجرای معماری ۲ دوره صفویه و قاجار در نمای شرقی خانه است. یکی از مهم‌ترین نکات در بازسازی و مرمت این اثر تاریخی ، کشف جبهه شمالی این خانه و همچنین کوچه مخفی در این بنای تاریخی است.
یکی از شاهکار‌های هنر دست استاد حبیب‌الله بنای‌رضوی مرمت و بازسازی آیینه‌کاری‌های بالا سر حضرت است.
بیش از 200 خانه قدیمی و تاریخی در مشهد وجود دارد که تنها 70 پلاک به‌دلیل قدمت، معماری زیبا یا ویژگی‌های خاص ثبت میراث شدهاند. از این تعداد بیش از ۳۰ خانه در محدوده اطراف حرم مطهر رضوی قرار دارد. خیلی از این خانه‌ها ازجمله خانه حناساب، زرین‌زاده، سرای میرفخرایی یا سیدان در سایه بی‌توجهی در چندسال گذشته تخریب شدهاند.
درهای چوبی حرم که حلقه دل‌های بسیاری را هر روز به دست می‌گرفتند جایشان را به آهن‌ها و فلزها داده‌اند و هر کدام به رنگی و شکلی نقش خوردند تا آیینه ارادت زائران و مجاورانی باشند که هر ساعت و دقیقه منتظرند تا در آیینه خشت‌به‌خشت و چوب‌به‌چوب حرم جلوه محبوب ببینند.
چندتن از استادهای مرمت‌کار مشهد از چندسال پیش دست به اجرای طرحی با نام «دوباره‌چینی» آثار تاریخی زده‌اند؛ طرحی که در روند آن مصالح اثر درخطرتخریب، جمع‌آوری و در مکان جدید بازنمایی می‌شود. در این راستا هفته گذشته از دوباره‌چینی سردر خانه اسماعیلی رونمایی شد که ساختمانش سال1392خراب شده بود.
آن‌‌طورکه پژوهشگران تاریخِ مشهد و سفرنامه‌نویسان می‌گویند، مشهدِ قدیم بیشتر از اینکه چهره شهری واحد داشته باشد، بیشتر از روستاهایی درکنار هم تشکیل شده بود. روستاهایی که بیشترشان امروز در دلِ مشهد بزرگ حل شدهاند و اگر نابود نشده باشند، به یکی از محلات شهر تبدیل شدهاند. به عنوان مثال حافظ ابرو، جغرافی‌دان خراسانی در کتابش سناباد، الندشت، احمدآباد، تقی‌آباد و... را به عنوان روستاهایی در اطراف مشهد نام می‌برد که الان هر کدامشان در دل کلان‌شهری به نام مشهد حل شدهاند و دیگر، اثری از آن روستاها نیست.