زندگی ۲۵ متر زیر زمین!
همیشه یک روز قبل لوحی برای راهبران مترو تنظیم می‌شود و آنجا هر راهبر بر اساس شماره قطاری که برایش تعیین شده، سوار می‌شود و مسافرگیری می‌کند.
ساعت ۴:۳۰ صبح، درست زمانی که بسیاری از ما حاضر نیستیم خواب شیرینمان را با هر چیزی عوض کنیم، مسعود اسالمیان از منزلش خارج می‌شود و خود را به ایستگاه مترو می‌رساند.
قطار را روشن می‌کند و در ایستگاه طبرسی شمالی آماده مسافرگیری می‌شود. قطار به حرکت در می‌آید. او همان اول کار از طریق سیستم صوتی با شهروندان دقایق کوتاهی حرف می‌زند.
روز کاری‌اش را با نام و یاد خدا آغاز می‌کند و در انتهای صحبت‌هایش برای کلیه مسافران و خانواده‌هایشان آرزوی سلامتی می‌کند. این کار ادامه دارد تا ساعت.۱۴:۳۰ این‌ها بخش کوتاهی از کار‌های راهبر جوان خط دو قطار شهری بود.
به بهانه روز حمل و نقل عمومی ساعتی در کنار مسعود اسالمیان، راهبر خوش برخورد و با سابقه مترو، نشستیم و با او به گفتگو پرداختیم.
- آقای اسلامیان خودتان را بیشتر معرفی کنید.
متولد سال ۱۳۶۷ هستم. متأهلم و اکنون ۲ دختر ۲ و ۴ ساله به نام‌های زهرا و زینب دارم. ۱۰ سالی هم سابقه خدمت در قطار شهری دارم.
- چه شد به سراغ راهبری قطار شهری آمدید، در صورتی که می‌توانستید شغل‌های دیگری مثل خلبانی، رانندگی با اتوبوس و... را انتخاب کنید؟
من در رشته رایانه درسم را به پایان رساندم و در یکی از شرکت‌های صنعتی، طراحی در و پنجره انجام می‌دادم. به شغلم علاقه آنچنانی نداشتم تا اینکه متوجه شدم قطار شهری برای راهبری قطار نیرو جذب می‌کند.
با عشق و علاقه‌ای که به این کار داشتم، فوری برای ثبت‌نام اقدام کردم و بعد از یک سال که دوره دیدم در قطار شهری مشهد مشغول به کار شدم. با اینکه این شغل برای بعضی‌ها خسته‌کننده است، اما عشق و علاقه من نسبت به کار روز به روز بیشتر می‌شود.
- یک سال کجا و چه دوره‌ای دیدید؟ آیا راهبر‌های قطار شهری هم مثل راننده‌های خودرو و... گواهینامه دارند؟
بعد از اینکه جذب قطار شهری مشهد شدم، مدت یک سال در تهران به صورت مأموریتی دوره آموزش تئوری و عملی دیدم. آن موقع قطار شهری مشهد شروع به کار نکرده بود.
دوره عملی هم در یکی از خطوط قطار شهری تهران بودم و بعد از اینکه فوت و فن کار را یاد گرفتم و مدرک راهبری‌ام را دریافت کردم به مشهد آمدم و در قطار شهری کارم را ادامه دادم.
الان ۱۰ سال سابقه کار دارم و در قسمت‌هایی همچون واحد کنترل فنی، واحد مرکز فرمان، واحد اعزام و پذیرش و راهبری تجربه کاری دارم.
- با توجه به اینکه ۱۰ سال از دوران آموزش راهبری شما گذشته است آیا هنوز هم راهبران، آموزش‌های خودشان را در تهران می‌بینند؟
نه. خداراشکر در حوزه آموزش خودکفا شده‌ایم حتی برای راهبران از استان‌هایی مثل تبریز، شیراز و... دوره‌های آموزشی برگزار می‌کنیم و برایشان از سوی شهرداری مشهد گواهینامه دائم راهبری صادر می‌شود.
- آقای اسلامیان روزانه شما چند ساعت کار می‌کنید؟
کار ما به ۲ شیفت ۱۰ ساعته تقسیم می‌شود البته روز‌های تعطیل به دلیل استفاده بیشتر مسافران از مترو و برای خدمت‌رسانی بهتر زمانش بیشتر می‌شود. وقتی شیفت صبح هستم ساعت ۴:۳۰ از منزل خارج می‌شوم از ساعت ۶ صبح شروع به کار می‌کنم تا ۱۴:۳۰ که قطار را تحویل همکار دیگرم می‌دهم و آن هم تا ساعت ۱۰-۱۱ شب کارش را ادامه می‌دهد.
- شما همیشه پشت همین قطار می‌نشینید و راهبری می‌کنید؟ یا اینکه قطار‌ها هر روز تغییر می‌کند؟
راهبری با هریک از قطار‌ها باشد برای من و سایر همکارانم تفاوتی ندارد، چون معمولا سیستم‌ها یک طور طراحی شده است. اما همیشه یک روز قبل لوحی برای راهبران تنظیم می‌شود و آنجا هر راهبر بر اساس شماره قطاری که برایش تعیین شده، سوار می‌شود و مسافرگیری می‌کند.
- حداقل و حداکثر سرعت قطار در خط ۲ چند کیلومتر بر ساعت است؟
تنظیم سرعت قطار دستورش از طرف سیستم ایمنی که وظیفه حفاظت سیر ایمن قطار را برای ما تأمین می‌کند، ارسال می‌شود و این تنظیم سرعت براساس شیب خط و فراز و نشیب‌ها تعیین می‌شود. اکنون حداکثر سرعت ۸۰ و حداقل ۴۰ کیلومتر برساعت تعیین شده است.
- با این شرایطی که گفتید؛ از ایستگاه شریعتی تا انتهای طبرسی شمالی، چقدر زمان می‌برد این مسیر را طی کنید؟
از ایستگاه اول تا آخر که مجموع آن ۹ ایستگاه می‌شود، حدود ۲۰ دقیقه زمان می‌برد که در ایستگاه اول و آخر حدود ۴ دقیقه توقف می‌کنیم، چون برای هدایت قطار از انتهای قطار به ابتدای قطار می‌آییم و در کابین جلو می‌نشینیم و هدایت قطار را به دست می‌گیریم.
- مدت زمان توقف در بعضی از ایستگاه‌ها با هم فرق دارند؟ آیا این زمان توقف به عهده شماست؟
یک مدت زمان خاص از سوی سیستم تعیین شده، که زمانش ایده‌آل است، اما ممکن است در یک ایستگاه موضوع و مسئله‌ای باشد که به توقف و زمان بیشتری نیاز داشته باشیم و این موضوع طبق نظرخودمان تنظیم می‌شود.
- عمق مسیر خط ۲ چند متر است؟ آیا در این عمق کمبود اکسیژن وجود ندارد؟
طول مسیر فراز و نشیب‌هایی دارد، اما حداقل ۱۵ و حداکثر ۲۵ متر عمق دارد و آزمایش‌های زیادی صورت گرفته و مشکلی درباره کمبود اکسیژن نبوده‌است.
- استقبال شهروندان از خط ۲ چطور است و روزانه چند نفر از این خط استفاده می‌کنند؟
مترو به دلیل اینکه هیچ آلودگی ندارد و مسافران را سریع‌تر به مقصد می‌رساند، طی مدت فعالیت در مشهد هر روز مخاطب بیشتری را جذب کرده است. طبق آمار و اطلاعاتی که من دارم؛ حدود ۳۰ هزار نفر روزانه از خط ۲ مترو استفاده می‌کنند و به نظر من باید شهروندان از مترو بیش از این استفاده کنند.
- آقا مسعود، با مسافران قطار هم در ارتباط هستید؟
در ظاهر شاید بگویم نه ارتباطی ندارم، اما در واقع این ارتباط نزدیک و تنگاتنگ است به‌ویژه مواقع اضطراری که ممکن است نقص فنی برای قطار به وجود آید. در موارد عادی هم راهبر می‌تواند از طریق سیستم صوت با مسافران در ارتباط باشد.
-با چند نفری از مسافران صحبت می‌کردم تصورشان این بود که راهبر روی صندلی نرم و پشت یک مانیتور نشسته و کارش خیلی آسان و راحت است. آیا همین‌طور است؟
هر کاری سختی خودش را دارد. شاید بعضی از شهروندان از سختی‌های شغل ما بی‌خبر باشند مثلا قطار شهری باید همه روزه از صبح زود فعال باشد و از این رو برای ما تعطیلی معنایی ندارد حتی روز‌های تعطیل که بسیاری از شهروندان به دید و بازدید اقوام و تفریح می‌روند باید بیشتر سرکار باشیم و به مردم خدمت کنیم از طرفی کار ما حساس‌تر و مسئولیت زیادی دارد، چون حفظ جان مسافران را برعهده داریم.
-الان شغل شما جزو مشاغل سخت هست؟
الان راهبری جزو مشاغل سخت نیست. اما به نظر من باید جزو مشاغل سخت باشد چرا که در سال یکی، دو مرتبه چکاپ کامل می‌شویم و اگر کوچک‌ترین مشکلی در بینایی، شنوایی و... داشته باشیم دیگر نمی‌توانیم راهبری کنیم و خیلی کم اتفاق می‌افتد یک راهبر ۳۰ سال بتواند راهبری کند.
- شاید بعضی از شهروندان نگران این باشند که هر لحظه ممکن است دو قطار با هم برخورد کنند کما اینکه در خطوط بیرون شهری چندی قبل این حادثه تلخ اتفاق افتاد. آیا برای جلوگیری از این حادثه تدبیری اندیشیده شده است؟
بله. سیستم ایمنی خط ۲ قطار شهری سیستم کاملا پیشرفته‌ای است. در این خط امکان برخورد دو قطار در طول مسیر تحت هیچ عنوانی وجود ندارد. ضمن اینکه در طول مسیر اگر قسمتی از ریل قطار شکستگی و یا معیوب باشد قبل از رسیدن به ریل آسیب دیده، سیستم‌های ترمز اضطراری فعال می‌شود و قطار کاملا متوقف می‌شود.
- اگر شکستگی ریل یا نقص فنی در بین ۲ ایستگاه صورت گرفت و قطار متوقف شد، مسافران چه کاری باید انجام دهند؟
اگر در بین راه قطار به هر دلیلی متوقف شد مسافران تحت هیچ عنوانی نباید از قطار شهری پیاده شوند چراکه ریل‌های قطار به برق فشار قوی متصل هست و بسیار خطرناک است. اگر به پیاده شدن مسافران نیاز باشد حتما راهبر از طریق سیستم صوت اعلام می‌کند و مسافران باید بدانند که همیشه امن‌ترین مکان داخل خود قطار است.
- نکته‌ای اگر با مسافران دارید، بیان کنید؟
نکات ایمنی که زیاد است، اما از طریق این رسانه از شهروندان درخواست دارم از همان ابتدایی که وارد مترو می‌شوند، دقت داشته باشند که از روی پله‌های برقی ندوند این کار خطر ساز است. من کارت‌های خودشان را قبل از رسیدن به گیت ورودی آماده کنند تا زیاد معطل نشوند.
با مسئولان سکو‌ها همکاری‌های لازم را داشته باشند و فاصله خودشان را با خط زرد رنگ کنار سکو حفظ کنند. داخل قطار به در‌های ورودی تکیه ندهند و دستشان را روی در قطار شهری قرار ندهند ممکن است با باز شدن در قطار دستشان آسیب ببیند.
- دقیقا خط زرد رنگی که گفتید برای چه کاری ایجاد شده است؟
از شما و سایر رسانه‌ها درخواست می‌کنم این موضوع را در بین شهروندان فرهنگ‌سازی کنید. بسیاری از شهروندان که از مترو زیاد استفاده می‌کنند ممکن است تا حالا حریم ریلی را رعایت نکرده باشند و خیالشان راحت است که با عبور از خط زرد اتفاقی برایشان نمی‌افتد، باید بدانند که اتفاق در صورت رعایت نکردن قوانین در هر لحظه ممکن است رخ دهد.
خط زرد رنگ در واقع حریم امنی بین مسافر و قطار است و کمک می‌کند تا مسافر به لبه سکو نزدیک نشود و حادثه‌ای برایش اتفاق نیفتد و چه خوب است مسافران این خط زرد را خطر قرمز خود بدانند و تا زمانی که قطار کاملا متوقف نشده است، سوار نشوند.
نکته دیگری که در این‌باره وجود دارد؛ خط زرد فاصله بین واگن‌ها و قطار با لبه سکو را مشخص کرده است، هنگام عبور از این خط زرد ممکن است پای کودک با قطار برخورد داشته باشد و حادثه دلخراشی به وجود آید.
- خاطره‌ای از دوران کاری‌تان به عنوان راهبر بیان کنید؟
حدود یک سال قبل ایستگاه آخر طبرسی شمالی رسیدم، حدود ۴ دقیقه زمان توقف داشتم تا مسافرگیری صورت گیرد. صدای گریه دختر بچه‌ای توجهم را جلب کرد. از کابین راهبر خارج شدم. پدر و مادری دیدم که دست دختربچه‌شان را گرفته بودند.
علت گریه این کودک را جویا شدم، مادرش می‌گفت که زمان توقف قطار کلید باز شدن در را زودتر زده‌اند و دست بچه‌شان با در برخورد کرده و آسیب دیده است. خوراکی که همراهم داشتم به این دختر بچه دادم از آن جایی که بچه‌ها ارادت خاصی به ما و شغل ما دارند، خوش و بشی کردم و بچه ساکت شد. این خاطره را از این‌رو تعریف کردم که خانواده‌ها حتما مراقب فرزندانشان زمان سوار و پیاده شدن قطار باشند تا اتفاقی برای فرزندشان نیفتد.
خط دو قطارشهری مشهد در یک نگاه
- پروژه خط دو قطار شهری به طول ۱۴ و نیم کیلومتر به صورت تونل عمیق با ۱۳ ایستگاه از انتهای خیابان طبرسی شمالی تا بولوار شهید فکوری ادامه می‌یابد.
- سر فاصله زمانی هر قطار کمتر از ۱۰ دقیقه است.
- ساعت خدمات‌رسانی از ساعت ۶ صبح تا ۲۲، در روز‌های تعطیل ۷ صبح تا ۲۲ است.
- اکنون ۹ ایستگاه از ایستگاه طبرسی تا ایستگاه شریعتی به بهره برداری رسیده که ۶ ایستگاه آن در منطقه ما واقع شده است.
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
شرطی که مربی برای هدیه گذاشت 
یک قدم نذر ظهور در پنجشنبه‌شب‌های کوهسنگی 