تماشای پرندگان مهاجر در تالاب کشف‌رود 
امیریه ۳۷ شهر چهار‌هزارنفری 
کتابخانه مسجد امام سجاد(ع) ۱۳ هزار جلد کتاب دارد
با توجه به نیاز جامعه دانشگاهی ساکن در محله سجاد که هر روز نیز در حال بیشترشدن است، مکان کنونی کتابخانه پاسخگوی نیاز دوست‌داران کتاب نیست.
بر سردر ورودی مسجد، روی کاشی‌های فیروزه‌ای‌اش نام بانی مسجد، سیدجعفر مبرقعی، به چشم می‌خورد. هم‌زمان با ساخت مسجد در محوطه کناری، بنای دیگری با همان سبک و معماری برای قرائتخانه ساخته شده است. در نمای کتابخانه همان کاشیکاری‌ها به‌کار رفته است؛ به‌طوری‌که برخی مراجعان کتابخانه را با مسجد اشتباه می‌گیرند. پس از تکمیل بنای مسجد، فعالیت آن به‌عنوان محل قرائت قرآن شروع شد و تا مدتی ادامه پیدا کرد.
سرانجام هیئت‌امنا به این نتیجه رسیدند که قرائتخانه به کتابخانه تبدیل شود. پس از آن مرحوم سیدجعفر مبرقعی و هیئت‌امنای مسجد برای حجت‌الاسلام‌والمسلمین عباس طبسی، تولیت وقت آستان قدس رضوی، نامه‌ای نوشتند و راه‌اندازی و سامان‌دهی کتابخانه را درخواست کردند. با حمایت و تلاش مسئولان و نهاد کتابخانه‌های آستان قدس رضوی، این کتابخانه که نخستین و مهم‌ترین کتابخانه عمومی در محله سجاد است، در سال ۱۳۸۳، هم‌زمان با عید غدیر، افتتاح و راه‌اندازی شد.
۸۰۰کتاب مرجع
این کتابخانه ۱۳ هزار جلد کتاب دارد و ۷ هزارو ۲۰۰ نفر عضو آن هستند. هزینه یک‌سال عضویت کتابخانه نیز ۲۰ هزار تومان است. سیدمحمد حسینی، مسئول کتابخانه، در توضیحات بیشتر درباره این مکان فرهنگی می‌گوید: «بنای کتابخانه در ۱۵۰ مترمربع ساخته شده است.
صد متر از این بنا سالن باز برای مطالعه است. مراجعه‌کنندگان از ساعت ۷ تا ۱۹ می‌توانند از سالن کتابخانه استفاده کنند.» او ادامه می‌دهد: «ظرفیت سالن مطالعه صد نفر است. بخشی از کتابخانه سالن مرجع است. در این بخش نزدیک به هشتصد کتاب مرجع در زمینه علوم مختلف مثل سیاسی، دینی، حقوقی، ریاضی، ادبیات، تاریخ و جغرافیا موجود است. مراجعه‌کنندگان به این بخش اجازه بیرون‌بردن کتاب را ندارند.»
به گفته مسئول این کتابخانه، مطبوعات یکی دیگر از بخش‌های آن است. در این بخش روزنامه‌های کشوری و استانی ازجمله کیهان، جمهوری اسلامی، خراسان، قدس و شهرآرا که هرروز چاپ می‌شوند، وجود دارد. این بخش طرف‌داران خاص خودش را دارد.
پاتوق دانشجویان و نمازگزاران
در نگاهی گذرا به سالن مطالعه و قفسه باز کتابخانه با چهره‌های جوان که بیشتر دانشجو هستند و نیز افراد میان‌سال روبه‌رو می‌شوم. بیشتر این افراد میان‌سال از چهره‌های شناخته‌شده دانشگاهی ساکن محله سجاد و محلات اطراف هستند.
سیدمحمد حسینی در تأیید این موضوع می‌گوید: «دانشگاه‌ها و مراکز متعدد علمی در محله سجاد و اطراف آن قرار دارد. با توجه به این نکته که کتابخانه مسجد امام‌سجاد (ع) تنها کتابخانه عمومی در این محله با منابع تخصصی و دانشگاهی است، بیش از ۷۰ درصد مراجعه‌کنندگان به کتابخانه، دانشجویان و استادان دانشگاه هستند که برای مطالعه و پژوهش‌های علمی و تخصصی‌شان مراجعه می‌کنند.»
به گفته او بخشی از مراجعه‌کنندگان نیز افراد بازنشسته و نمازگزاران مسجد هستند. بیشتر این افراد یکی‌دو ساعت پیش از نماز جماعت به کتابخانه می‌آیند و مشغول مطالعه کتاب یا روزنامه می‌شوند. درواقع کتابخانه به پاتوق همیشگی آن‌ها تبدیل شده است.
عضویت خانم‌ها برداشته شد
در گذشته بخشی از مراجعه‌کنندگان به کتابخانه را خانم‌ها تشکیل می‌دادند، اما اکنون همه اعضا آقایان هستند. حسینی در این‌باره می‌گوید: «در ابتدای راه‌اندازی کتابخانه، خانم‌های محله نیز جزو مراجعه‌کنندگان همیشگی کتابخانه بودند، اما پس از مدتی با مخالفت هیئت‌امنای مسجد، ورود خانم‌ها ممنوع شد. با وجود اینکه خانم‌ها درخواست‌های فراوانی برای استفاده از کتابخانه دارند، اما چاره‌ای نداریم.»
او راه‌حلی برای استفاده خانم‌ها از کتابخانه ارائه می‌کند و می‌گوید: «ما به خانم‌های متقاضی گفتیم با ثبت‌نام یکی از آقایان خانواده (پسر، برادر و همسر) می‌توانند با کارت عضویت آن فرد از کتاب‌ها استفاده کنند. در امانت‌دادن کتاب نیز محدودیت زیادی وجود ندارد و افرادی که در بردن و آوردن کتاب منظم باشند، اجازه گرفتن شش‌هفت کتاب را نیز دارند. البته با توجه به محدودیت منابع کتاب، اولویت با افرادی است که در صف رزرو کتاب قرار دارند.»
برگزاری نمایشگاه کتاب
کتابخانه امام‌سجاد (ع) علاوه بر خدماتی که ارائه می‌دهد، بانی برگزاری نمایشگاه‌های کتاب و مسابقات کتاب‌خوانی در محله و منطقه است. حسینی می‌گوید: «هرسال در مناسبت‌های ملی و مذهبی مثل دهه مبارک فجر، نیمه شعبان و ماه محرم نمایشگاه تازه‌های کتاب در کتابخانه برگزار می‌شود و مراجعه‌کنندگان با بازدید از نمایشگاه در کنار خرید کتاب، با تازه‌های نشر آشنا می‌شوند.
برگزاری مسابقات کتاب‌خوانی از دیگر فعالیت‌های کتابخانه است. برندگان مسابقات نیز جوایزی دریافت می‌کنند و برای شرکت در مسابقات بالاتر و بزرگ‌تر معرفی می‌شوند.» بازدید دانش‌آموزان از کتابخانه در هفته کتاب‌خوانی یکی دیگر از برنامه‌های فرهنگی کتابخانه امام‌سجاد (ع) است.
حسینی می‌گوید: «در جریان این بازدید، ضمن معرفی کتابخانه و امکانات آن، دانش‌آموزان با فضای کتابخانه‌های عمومی، مقررات آن و اینکه چطور می‌توانند از فرصت مطالعاتی کتابخانه و نرم‌افزار‌های آن استفاده کنند، آشنا می‌شوند. ما در حوزه تجهیز و راه‌اندازی کتابخانه در مدارس و مساجد نیز فعال هستیم و کتاب‌هایی را از طریق نهاد کتابخانه‌های آستان قدس رضوی دریافت و هدیه کرده‌ایم.»
توسعه منابع و فضای کتابخانه
علی رضا مقدم، پژوهشگر و استاد دانشگاه، یکی از مراجعه‌کنندگان قدیمی به این کتابخانه است. او معتقد است که فضا و منابع موجود پاسخگوی نیاز مراجعه‌کنندگان نیست. می‌گوید: «با توجه به نیاز جامعه دانشگاهی ساکن در محله سجاد که هرروز نیز در حال بیشترشدن است، مکان کنونی کتابخانه پاسخگوی نیاز دوست‌داران کتاب نیست و ما با محدودیت مکان و فضای مناسب برای مطالعه روبه‌رو هستیم. به‌علاوه، از زمانی که قیمت کتاب به‌ویژه کتاب‌های مرجع دانشگاهی گران شد، دیگر کسی توان خرید کتاب را ندارد و نیاز به کتابخانه افزایش داشته است.»
به‌روزرسانی منابع کتاب‌های موجود یکی از نکاتی است که علی رضا مقدم یادآور می‌شود و خواستار پیگیری آن است. او می‌گوید: «دستاورد‌های علم و فناوری روزانه و حتی ساعتی در حال پیشرفت است و هرروز بر حجم اطلاعات علمی افزوده می‌شود. با توجه به این اصل مهم، کتابخانه‌ها نیز باید منابع و کتاب‌های جدید را در اختیار داشته باشند. به‌روزرسانی و خرید کتاب‌های جدید هرسال انجام می‌شود، اما این کافی نیست. شهروندان می‌توانند در این‌باره با اهدای کتاب یاریگر و حامی کتابخانه باشند. اهدای کتاب به کتابخانه رسم خوبی است که باید بیشتر به آن توجه شود و افرادی که توان مالی دارند، می‌توانند با خرید کتاب به این به‌روزرسانی و غنی‌سازی منابع کتابخانه کمک کنند.»
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
