تماشای پرندگان مهاجر در تالاب کشف‌رود 
امیریه ۳۷ شهر چهار‌هزارنفری 
کتابخانه «دکتر علی شریعتی» در آستانه صدسالگی
اردیبهشت سال 98 مراسمی به بهانه 95سالگی کتابخانه‌ای که امروز به نام دکتر علی شریعتی معروف است برگزار شد. مریم جمیلی، مسئول فعلی کتابخانه، در آن مراسم با استناد به دفتری بزرگ و قدیمی که در این کتابخانه به قلم رمضانعلی شاکری وجود دارد، برای حاضران می‌‌خواند: «در سال 1300هجری شمسی بخشنامه‌ای از طرف وزارت فرهنگ صادر شد و به ادارات معارف توصیه شد برای روشن‌شدن افکار عمومی در هر جا امکان داشته باشد کتابخانه‌ای تأسیس کنند ولی در ضمن همان دستور یادآور شده بود که وزارت فرهنگ برای این‌کار اعتباری ندارد و باید از مساعدت خیرخواهان استفاده کنند.
از همان زمان اولیای وقت فرهنگ خراسان برای اجرای این دستور کوشش کردند و پس از گذشت دو سال و نیم از طرف آقای ادیب بجنوردی (موسوی نسل) کفیل فرهنگ خراسان گزارشی به مقامات تقدیم و تقاضا شده تا اجازه دهند از محل اعتبارات صرفه‌جویی شده تعدادی کتاب و مقداری اثاثیه به‌منظور ایجاد قرائت‌خانه و کتابخانه خریداری شود. مرحوم سلیمان میرزا، وزیر فرهنگ وقت، طی نامه‌ای نوشت با تأسیس کتابخانه‌ای بنام معارف در مشهد موافقت کرده است و تعدادی کتاب از مصر و انگلستان و پاریس خریداری شده و مقداری اثاثیه تهیه کرده و برای کتابخانه فرستادند...»
کتابخانه دکتر علی شریعتی سال1303 احداث می‌شود. از ابتدای تأسیس این کتابخانه تاکنون 24مدیر مشغول به‌کار بوده‌اند که تعداد اندکی از آن‌ها در قید حیات هستند.
مسئول کتابخانه شریعتی درباره نحوه تأمین منابع کتابخانه توضیح می‌دهد: «بخشی از منابع ما اهدایی است، ولی خریداری کلی کتاب‌ها از سوی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در تهران انجام می‌شود و ماهانه 10کارتن حدود 400جلد کتاب برای ما فرستاده می‌شود که با افزایش کتاب‌های جدید، کتاب‌های فرسوده وجین شده و به انبار منتقل می‌شود.
طبقه بالا مخزن کتاب‌های مرجع است. کتاب‌های مرجع حدود 6هزار جلد در همه موضوعات شامل کلیات، تاریخ، دین، ادبیات و علوم محض و... است. هرکدام از این کتاب‌ها می‌توانند به‌عنوان منابع پژوهشی مورد استفاده قرار بگیرند.»
وی در ادامه بخش کودک این مجموعه را این‌گونه معرفی می‌کند: «بخش ویژه کودک در کتابخانه عمومی دکتر علی شریعتی مشهد، اتاق کوچکی است که به گفته قدیمی‌های این کتابخانه در گذشته اتاق مدیران کتابخانه بوده است و اکنون تغییر کاربری داده و به بخش کودک تبدیل شده است. در این بخش حدود 3500کتاب وجود دارد که کودکان تا گروه سنی 7سالگی می‌توانند از آن استفاده کنند. کتاب‌ها در این بخش براساس گروه‌های سنی در قفسه‌های مختلف طبقه‌بندی شده و هر قفسه با رنگی خاص مشخص شده است.»
جمیلی یکی از امکانات ویژه این کتابخانه را بخش نابینایان آن می‌داند و برای حاضران توضیح می‌دهد: «این بخش در23مهر 1393 هم‌زمان با روز جهانی عصای سفید افتتاح شده است که مجهز به کتاب‌ها و مجله‌هایی به خط بریل است و در کنار آن کتاب‌های گویا نیز برای نابینایان درنظر گرفته شده است.»
وی می‌افزاید: «کتابخانه عمومی دکتر علی شریعتی محل رفت‌وآمد بزرگان بسیاری از اهالی فرهنگ و ادب ایران ازجمله دکتر علی شریعتی و شاعر نامی فرخی یزدی بوده است و بسیاری از تحصیل‌کرده‌های ساکن خارج از کشور که زمانی عضو این کتابخانه بوده‌اند، هرزمان به ایران می‌آیند، به رسم تجدید خاطرات به این کتابخانه سر می‌زنند.این کتابخانه امروز نیازمند توجه و رسیدگی بیشتری است.»
این کتابخانه 3500عضو دارد که از 8ماهه تا 90ساله سن دارند.
از نویسندگی تا کتابداری
نعیمی از مسئولان قبلی کتابخانه است. او می‌گوید: «سال1374 به این کتابخانه آمدم و مدت 13سال در اینجا کتابدار بودم. عاشق کتاب و کتاب‌خوانی بودم و دستی بر قلم هم داشتم و می‌نوشتم اما با تمام این توضیحات دانش آموخته رشته کتابداری نبودم. در محضر بزرگانی از جمله آقای قاضی‌نوری، خانم قیاسی، مرحومه مصباحی و آقای خیری کتابداری را آموختم. همان‌طور که می‌دانید آن سبک و سیاق کتابداری از مدل رایانه‌ای کنونی دشوارتر بود. آن‌قدر کارم را دوست داشتم که در سال1380کتابدار نمونه کشوری شدم.»
وی از خاطراتش این‌چنین تعریف می‌کند: «نویسنده‌ای یکی از کتاب‌هایش را که نوشته بود به من داد تا در کتابخانه بگذارم. بعد از فهرست نویسی آن را داخل کتابخانه گذاشتم. یک روز که برگه‌آرایی می‌کردم همان نویسنده به همراه همسرش آمده بود. کنار برگه‌دان رفت و شروع کرد به ورق‌زدن تا اینکه عنوان کتابش را دید با شور و اشتیاق گفت «خانم ببین کتاب من هم اینجاست» هنوز صدایش در گوشم هست. کتاب آن زمان ارزشمند بود و یک نویسنده برای نوشتن کتابش زحمت زیادی می‌کشید.»
محمدرضا بدیع‌زادگان، رئیس اداره کتابخانه‌های عمومی مشهد، می‌گوید: «کتابخانه عمومی دکتر شریعتی مشهد به عنوان قدیمی‌ترین کتابخانه عمومی استان مکانی خاطره‌انگیز برای بسیاری از مسئولان، فرهنگیان و کسبه از هر قشری از مردم استان و شهر مشهد است. مسلما بسیاری از افراد موفق استان روزگاری در این کتابخانه به مطالعه پرداخته‌اند.»
تنوع کتاب کم بود
ناصر یگانه خراسانی 50سال است که عضو کتابخانه شریعتی شده است. او درباره گذشته کتابخانه تعریف می‌کند:« 50سال قبل که عضو اینجا بودم اعضای زیادی نداشت. وارد سالن که می‌شدیم میز بزرگی بود روزنامه و مجله روی آن گذاشته بودند، هر یک از اعضا که وارد کتابخانه می‌شد اول روزنامه‌ها و مجلات را مطالعه می‌کرد، بعد از قفسه‌های بسته کتاب می‌گرفت.
آن زمان قفسه‌ها به صورت باز نبود، شما نام کتاب را می‌گفتید و آن‌ها کتاب را می‌دادند. دبیرستان فیوضات و شاهرضا(دکتر علی شریعتی) در اینجا بود و دانش‌آموزان از کتابخانه استفاده می‌کردند. بیشتر کتاب‌های کمک درسی را می‌گرفتیم. آن زمان مثل حالا کتاب با این تنوع در این کتابخانه نبود.»
برای ماندن زحمت کشیدیم
آقای نیک‌پرور از مسئولان قدیمی کتابخانه نیز می‌گوید: «کتابخانه 98 ساله شریعتی زحمت بسیاری داشته تا بتواند روی پای خودش بایستد. پس از تفکیک آموزش و پرورش از وزارت فرهنگ و هنر این کتابخانه به وزارت فرهنگ و هنر سپرده شد، اما آموزش و پرورش زورش زیاد بود و طبقه بالا را به ما نداد.
آن قسمت کتابخانه کودک و نوجوان بود. آن زمان شرایط تأسیس کتابخانه را نداشتیم. خدا رحمت کند دکتر ریاحی که پشتیبان کتابخانه‌ها و کتابداران بود، با همان محدودیت‌هایی که وجود داشت، اوایل انقلاب کتابخانه‌های کوچکی در مشهد دایر می‌کردیم. با اجاره کم مکانی را می‌گرفتیم و هر طور بود برایش کتاب تهیه و راه‌اندازی می‌کردیم.»
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
