خم و چم زنبورداری از زبان یکی از تولیدکنندگان عسل

من به مردم توصیه می‌کنم که عسلی را تهیه کنند که شکرک زده باشد، چرا که در این صورت آنزیم دیازستاز و اینورتاز در محصول وجود دارد که نشان از خاصیت بالای آن برای مصرف کننده است، عملکرد این آنزیم‌ها در عسل به گونه‌ای است که زمانی که محصول احساس گرما و یا سرما کرد شروع به درشت شدن می‌کند که در این زمان عسل حالت شکرک زدن به خود می‌گیرد و با مقداری حرارت غیرمستقیم دوباره این آنزیم‌ها ریز می‌شوند.

ما طبیعت را به زیبایی‌اش می‌شناسیم و به حکمتی که در وجود آفریده‌ها نهفته است. تولید عسل ‌به‌وسیله زنبور یکی از همان زیبایی‌هایی است که طبیعت به ما نشان داده و انسان از آن درس گرفته است و اکنون به عنوان یک صنعت از آن بهره می‌برد.
مهدی فکور متولد سال 1364 است و یکی از همان افرادی است که توانسته در حوزه تولید عسل قدم بگذارد و در این مسیر موفق باشد. این جوان محله دانشجو زیبایی آفرینش را در کنار مهارت و تلاش خود قرار داده است تا عسل را که پر از فایده است تولید و عرضه کند.

زنبورها هم درگیر آفت و بیماری می‌شوند

تولید کننده موفق عسل در منطقه 11 به منصف بودن در کارش شهره است و همواره تلاش او بر این بوده که رضایت مشتریان را در قبال کیفیتی که ارائه می‌دهد به دست آورد، مهدی فکور کار خود را فقط یک منبع درآمد نمی‌داند و در صدد خدمت به همشهریان خود نیز هست به همین خاطر دفترچه‌هایی را تهیه کرده است که در آن تمام خواص عسل و نکاتی که در خرید آن باید دقت کرد آموزش می‌دهد و این دفترچه را به مردم اهدا می‌کند.
این تولیدکننده موفق در ابتدای صحبت از چگونگی ورودش به کار زنبورداری می‌گوید: «زمانی که سن کمی داشتم شرایط به گونه‌ای بود که مجبور بودم کار کنم به همین دلیل از هفت سالگی در حوزه‌های مختلف مشغول بودم، از دست‌فروشی دمِ حرم گرفته تا خدمات فنی و فروش لوازم خانگی را تجربه کردم، اما در نهایت کاری که در آن ماندگار شدم همین زنبورداری و تولید عسل بوده است، ابتدا در این حوزه شاگردی می‌کردم تا کار را یاد بگیرم و در حدود هجده سالگی با 2نفر از دوستانم کار خود را با 300 کلنی زنبور شروع کردیم که البته به خاطر نداشتن تجربه کافی و مهارت لازم در ابتدا به تعداد 130 کلنی که هر کدام 4000 زنبور را شامل می‌شد تلفات دادیم.»در حالی که مهدی فکور روایت ورود خود به زنبورداری را نقل می‌کند، صحبت او را قطع می‌کنم تا به سؤالی که در ذهنم درباره کلنی و کندو شکل گرفته پاسخ دهد، البته گمان می‌کنم این پرسش می‌تواند برای شما هم پیش آمده باشد، فکور در این‌باره می‌گوید: «در جامعه ما بیشتر به جعبه‌های مکعبی که زنبور درون آن‌ها قرار می‌گیرد کندو می‌گویند، در حالی که نام آن کلنی است و کندو سازه شش ضلعی است که زنبور می‌سازد و ذخیره‌سازی عسل را در آن انجام می‌دهد.»فکور در ادامه به صحبت خود درباره تلفات زنبور بر‌می‌گردد چرا که دوست ندارد اگر کسی وارد این حرفه می‌شود اشتباه او را تکرار کند و می‌گوید: «زنبور هم امکان دارد دچار آفت یا بیماری شود، من و دوستانم در ابتدای کار از این موضوع غفلت کردیم و صدمه دیدیم، لوک آمریکایی، سرمازدگی و کنه برخی از این بیماری‌ها هستند که فرد زنبوردار باید در این‌باره مراقبت کند. به عنوان مثال در ابتدای فصل بهار باید نوعی سم را در داخل کلنی محافظت از زنبور گذاشت چرا که در این زمان نوعی کنه روی گردن زنبور می‌نشیند و شروع به خوردن بالش می‌کند که این اتفاق باعث تلف شدنش می‌شود. »

موفقیت پس از شکست

مهدی از آن روز که شروع به کار زنبورداری کرد و ضرر زیادی هم کرد تا کسب تجربه کند بیش از 19 سال است که در این حوزه فعالیت دارد و اکنون فرد باتجربه‌ای در این‌باره شده است، خودش عسل را تولید می‌کند و مستقیم در بازار عرضه می‌کند. او در ادامه درباره نحوه تولید عسل و شغل زنبورداری می‌گوید: «کار زنبورداری دو بخش است، یک بخش تکثیر زنبور است و بخش دیگر هم تولید عسل است، در بخش اول زنبوردار کلنی را در بین اردیبهشت‌ماه تا تیرماه برای تکثیر در مزرعه می‌گذارد و بعد از مدتی یک کلنی جدید را ایجاد می‌کند که می‌تواند آن را بفروشد و درآمدزایی کند. در بخش دوم اما برداشت عسل انجام می‌شود که بین تیرماه تا آبان‌ماه انجام می‌شود و درآمد خوبی را نصیب زنبوردار می‌کند .»
این تولیدکننده عسل که اکنون بیش از 250 کلنی زنبور دارد درباره کوچ دادن زنبورها در فصل‌های مختلف می گوید: «زنبورهایی را که ما داریم در فصل سرما همانند الان به مناطق گرمسیری می‌بریم تا دچار سرمازدگی نشوند، به عنوان مثال الان کلنی‌های ما در منطقه میناب هرمزگان هستند و از فروردین به مناطق با پوشش گیاهی مناسب منتقل می‌شوند و این حضور تا آبان‌ماه ادامه دارد، جهت کوچ زنبورها از قبل تحقیق می‌شود به گونه‌ای که مقصد، پوشش گیاهی مناسبی داشته باشد و برای تغذیه طبیعی زنبورها مناسب باشد، یک نکته اضافه کنم که منظور از پوشش گیاهی سرسبزی محیط نیست، بلکه زمان به گل نشستن گیاه‌های آن منطقه، هدف زنبوردار است.»

پوشش گیاهی ایران برای زنبورداری مناسب است

مهدی فکور در ادامه به ظرفیت بالای کشورمان برای زنبورداری اشاره می‌کند و می‌گوید: «کشور ما به واسطه تنوع و کیفیت پوشش گیاهی بالایی که دارد مناسب زنبورداری است، به عنوان مثال چند سالی است که ما در فصل گرما کلنی‌های زنبور خود را به منطقه آذربایجان شرقی و غربی می‌بریم، شما در همین مناطق کشور از آستارا گرفته تا آذربایجان، گیلان و مازندران شاهد بافت گیاهی مناسب هستید. در استان کردستان و اطراف آن هم نقاط مناسب زنبورداری داریم. در اطراف خراسان هم ما شرایط مناسبی برای انتقال کلنی زنبور عسل داریم.»عسل با کیفیت دیگر موضوعی بود که در ادامه مهدی فکور به آن اشاره می‌کند: « من به مردم توصیه می‌کنم که عسلی را تهیه کنند که شکرک زده باشد، چرا که در این صورت آنزیم دیازستاز و اینورتاز در محصول وجود دارد که نشان از خاصیت بالای آن برای مصرف کننده است، عملکرد این آنزیم‌ها در عسل به گونه‌ای است که زمانی که محصول احساس گرما و یا سرما کرد شروع به درشت شدن می‌کند که در این زمان عسل حالت شکرک زدن به خود می‌گیرد و با مقداری حرارت غیرمستقیم دوباره این آنزیم‌ها ریز می‌شوند، اما اگر حرارت به صورت مستقیم به عسل داده شود هم آنزیم‌ها کشته می‌شوند و هم از خود نوعی سم تولید می‌کنند، بنابراین عسلی که شکرک دارد به طور قطع آنزیم‌های اساسی را دارد. در این بین عسل‌های گرمسیری هم هستند که هم آنزیم‌ها را دارند و هم شکرک نمی‌زنند که ما در مشهد بسیار کم از این محصول داریم.»فکور در پایان درباره فعالیتش در این‌باره و علاقه به زنبورداری می‌گوید: «من روزی این کار را به واسطه فعالیت اقتصادی و درآمدزایی شروع کردم، اما اکنون با این شغل ارتباط کامل برقرار کرده‌ام و معتقد هستم شرط موفقیت در این کار علاقه و تلاش است.»

لینک کوتاه