حرفشان این است که برای رضای خدا و برگشت نانآور به کانون خانواده دستبهکار شدهاند تا مادر یا پدری را به فرزندانش برسانند. در بین همه افرادی که در پویش مشهد مهربان (آزادسازی زندانیان جرائم غیرعمد) در منطقه ۷ همت کردهاند، نام چندنفر از فعالان این پویش، در فهرست بیشترین جمعآوری کمکهای مردمی در صدر قرار میگیرد.
به پاس قدردانی از این فعالان محلی، سراغشان رفتیم و از شیوه کمکگرفتن آنها پرسیدیم.
بنا به آمار شورای اجتماعی محلات منطقه ۷ در سال ۱۴۰۳ تاکنون هزارو ۶۰۰ نفر از شهروندان منطقه ۷ در پویش مشهد مهربان شرکت کردهاند و درمجموع ۴۰ میلیونتومان برای آزادسازی زندانیان جرایم غیرعمد جمع شد. در این طرح، هجدهمسجد، سهمدرسه و پنجپایگاه بسیج مبالغ قابل قبولی به این طرح کمک کردهاند.
کنیزرضا علیجانی با صحبتهای صمیمانه توانسته است بسیاری از افراد را در دورههای خانوادگی و بوستان ریحانه، پایگاه بسیج و.. به کمک تشویق کند.
وقتی در بوستان ریحانه مشغول جمعآوری مبالغ نقدی و صحبت با بانوان بود، برایش خاطره زیبایی رقم خورده است که برایمان تعریف میکند: دو دختر هشتساله که ازطرف مدرسه برای اردو به بوستان آمده بودند، برای خرید خوراکی به چند غرفه پایینتر میرفتند. در راه برگشت که متوجه غرفهمان شدند، جلو آمدند و گفتند پول کمی دارند و خجالت میکشند اسکناس ۵ هزارتومانیشان را به ما بدهند. بوسیدمشان و گفتم «نیتتان مهم است و کمکها درکنار هم گرهها را باز میکند.»
باید دستبهدست هم بدهیم تا مشکل این افراد آبرومند حل شود
او به این قضیه آگاه است که همه زندانیان خطاکار نیستند؛ گاهی حساب و کتابشان جور در نیامده است. میگوید: بعضی از زندانیان، مادرانی هستند که بهخاطر مشکلات اقتصادی در زندان هستند. من با این نیت که سرپرست خانوادهای را به زندگیاش برگردانم، صندوق کمک «مشهد مهربان» را به دست گرفتم.
اشرف تیموری از فعالان ورزشی و فرهنگی محله کوی پلیس است واز ابتدای این پویش پای کار بوده است. میگوید: به نظرم باید کمی روی کار گروهی و تیمی تمرکز کنیم؛ چیزی که این روزها کمتر بین ما رونق دارد. اگر به فکر همنوعان خودمان باشیم و درد او را درد خودمان بدانیم، کمتر شاهد این هستیم که در زندانها افرادی به خاطر مشکلات مالی گرفتار باشند.
او از اینکه میتواند قدمی هرچند کوچک در این راه بردارد، خوشحال است و حس خوبی دارد. در صحبتهایش اشاره میکند: هرکدام از بانوان که میگفتند پول به همراه ندارند یا در فرصت دیگری امکان کمک دارند، به آنها از حساب خودم پول قرض میدادم و بعد از چند روز آن پول را برمیگرداندند.
حجتالاسلام عبدالحسین خوشدل که امام جماعت مسجد عباسبنعلی (ع) است حدود بیستسال سابقه کار فرهنگی دارد. این روحانی، کمک به همنوع را یکی از اصول انسانی میداند. او در بین بازاریان، مدارس پسرانه و... صحبتش را اینگونه شروع کرده است: «امکان دارد بعضی از این افراد گرفتار دربند را در محل کار یا اقوام بشناسید. این افراد آبرومند هستند، اما روزگار حسابشان را بر هم زده است. باید دستبهدست هم بدهیم تا مشکل این افراد آبرومند حل شود.»
او میگوید: برخی از این افراد از سر ناچاری در بند هستند. پویش هم به همین موضوع اشاره دارد «کمک به زندانیان جرائم غیرعمد». آنها با توجهبه شرایطی که برایشان ناخواسته پیش آمده است، از پرداخت دینشان عاجز شدهاند و در زندان گرفتارند. هم خانوادههایشان بیسرپرست شدهاند و هم طلبکاران پیگیر مطالباتشان هستند. ما باید کمک کنیم تا این افراد به خانهشان برگردند.
محبوبه بلوچپور از فعالان دوام ثامن است. حوزه فعالیتش مدارس و مساجد و افراد گروه دوام ثامن بوده است. برای او صحبت از چنین موضوع مهمی در بین دانشآموزان کار سادهای نبود.
برای اینکه بتواند به اندازه درک آنها درباره جرائم غیرنقدی توضیح بدهد، اینطور برایشان صحبت کرده است: «بعضی از بچهها باباهایشان بیپول شده و نتوانستهاند بدهیهایشان را بدهند. برای همین الان آن بچهها کنار بابایشان نیستند.» همین جمله باعث شده است بچهها برای کمک تشویق بشوند.
بلوچپور خاطرهای درباره دانشآموزان دختر یکی از مدارس برایمان نقل میکند: روز اول رفتم فقط اطلاعرسانی کنم که بچهها فردا پول همراهشان بیاورند. اما همان روز کلی پول جمع شد. بعضی از دخترها گریه میکردند و میگفتند خوراکی نمیخرند تا بابای بچهها که در زندان هستند، برگردند.
اومی گوید: این کار دانشآموزان نشان میدهد که آنها نوعدوستی و همدلی را خوب یادگرفتهاند. همدردی با درد و رنج دیگران در دههنودیها برایم جالب بود و همیشه آن را برای دیگران نقل میکنم.
محله زندگیاش امتداد دارد. ازآنجاکه کار فرهنگی را به چشم یادگیری تجربههای جدید نگاه میکند، هیچگاه بهدنبال اسم و مادیات در این کار نبوده و تنها بهدلیل ارزشهای معنوی و اعتقادی، آنها را انجام داده است. با کمک به دیگران، حس خوب رضایت برایش ایجاد میشود و این حس را بالاتر از پول میداند. او همین حس خوب را در افرادی که کمک کردهاند هم دیده است.
همدردی با درد و رنج دیگران در دههنودیها برایم جالب بود و همیشه آن را برای دیگران نقل میکنم
اسلامی درباره این طرح میگوید: مبالغ کمک بسیار متفاوت بود. این نشان میداد که مردم دوست دارند کمک کنند و در کار خیر شریک شوند؛ حالا هرکسی بهاندازه توان مالیاش.
او حس خوب همدلی را در بین مردم دیده و معتقد است بازتاب این رفتار در جامعه بسیار مهم است. بیتفاوتنبودن به یکدیگر را از نتایج این طرح میداند و میگوید: هرچه این پویشهای اجتماعی بیشتر شود، مردم احساس همبستگی بیشتری به شهر و همشهریشان پیدا میکنند.
عضو شورای اجتماعی محله کوشش ضمن بیان پیشنهادی میگوید: مردم در طول سال، انگیزه دارند که کمک کنند. اگر صندوقی بهطور دائم در مساجد یا مدارس برای آزادسازی زندانها باشد، به نظرم مبلغ بیشتری جمعآوری میشود.
همه پنجنفری که با آنها صحبت کردیم یک درخواست مشترک داشتند: همانطورکه ما با عکس و فیلم، کارمان را برای مسئولان مستند کردیم، از مسئولان هم میخواهیم در زمان آزادسازی زندانیها از هر محله یک نفر را به نمایندگی ببرند. بدینشکل ما سفیران شما در محلات میشویم که روند کار را از نزدیک مشاهده کردهاند. این کار سبب اعتمادسازی مردم به ما و حضور پررنگترشان در اینگونه طرحها در سالهای بعدی میشود.
* این گزارش سهشنبه ۶ آذرماه ۱۴۰۳ در شماره ۵۹۱ شهرآرامحله منطقه ۷ و ۸ چاپ شده است.