خیابان حر عاملی یک، بخشی از خیابان طویل موحدین و جزو محله حسینباشی است. اغلب خانههای این معبر قدیمی، هنوز ویلایی است و بهجز بنای بزرگ ابتدای خیابان که همچنان درحال ساختوساز است، در بقیه این معبر مرتفعسازی انجام نشده است. در گذشته به راسته سماورسازی معروف بود و هنوز هم میتوان تعدادی از مغازههای سماورسازی را در راسته این خیابان دید. گود زابلیهای معروف مشهد در پیش از انقلاب اسلامی، ابتدای این خیابان قرار داشت.
مسجد رهروان حضرت زینب (س) سال ۱۳۶۰ با کمکهای مردمی در این خیابان بنا و ۲۲ سال بعد بازسازی شد. پایگاه بسیج برادران با نام شهیدان عظیمیمجاور در این مسجد فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی دارد.
دبستان پسرانه نظری سال ۱۳۹۱ جایگزین حمام قدیمی این خیابان شده که نامش نظری بوده است. مرحوم نظری پیش از مرگ، این حمام را به آموزشوپرورش برای ساخت مدرسه واگذار کرد.
کوچه موحدین ۱۲ به نام شهیدان عظیمی مجاور است. خانه این شهیدان نبش همین کوچه قرار داشت و بعد از فوت پدر و مادر به مکانیکی واگذار شده است.
پدر و پدربزرگ حسن طیرانیپور از ساکنان قدیمی اینجا هستند که حدود ۱۲۰ سال پیش از سرخس به این محدوده آمدند. او که خودش پنجاه وهفتساله است سالهاست در این راسته مغازه شیشهبری دارد.
مجتمع فرهنگی مؤسسه خیریه محبانالجواد (ع) سال ۱۳۷۲ کار خود را آغاز کرد. این خیریه به همت مرحوم محمود ثانویعطاران حدود سیسال پیش بنیانگذاری شد. ساخت ۲۵۰ واحد مسکونی برای مددجویان در مهرمادر خواجهربیع، از مهمترین اقدامات این مؤسسه است.
* این گزارش شنبه ۲۱ مهرماه ۱۴۰۳ در شماره ۵۷۵ شهرآرامحله منطقه ۱ و ۲ چاپ شده است.