خاطرات حسین فروتن در روستای فراموش‌شده نخودک

خیابان ابوطالب‌۵۷ یا شهید‌سید‌مهدی موسوی‌تبار مسیری است به‌سمت روستایی فراموش‌شده به نام نخودک؛ روستایی که تا دهه‌۷۰ وجود داشت و بعد از آن با الحاق به شهر مشهد، امروز بخشی از محله ایثارگران را تشکیل می‌دهد. حسین فروتن سال‌۱۳۳۲ در روستای نخودک به دنیا آمد. با او همراه می‌شویم و او از خاطرات آن سال‌ها می‌گوید.

در خیابان موسوی‌تبار ۳.۶ فعلی انبار بزرگ غله قرار داشت. این بنا با فاصله یک‌متری از سطح زمین، روی تعدادی پایه آجری ساخته شده بود. بیشتر اوقات با بچه‌ها در‌میان پایه‌های آن به بازی قایم‌باشک و کلوخ‌بازی مشغول می‌شدیم. گاهی کلوخ به سر و بدنمان می‌خورد.

اولین مدرسه روستای نخودک بین سال‌های‌۱۳۳۰ تا ۱۳۳۵ در محل دبستان فعلی خادم‌باشی و عدل در موسوی‌تبار‌۲۱ ساخته شد. یک روز که معلم قصد فلک‌کردنم را داشت، از مدرسه فرار کردم و دیگر نرفتم. پدرم اسمم را در یکی از مدارس محله سمزقند نوشت و تحصیلات ابتد‌ایی را آنجا گذراندم.

مسجد ابوالفضلی نخودک، در کوچه ابوطالب ۵۷ قدمتی سیصد‌ساله دارد. هرسال، ماه محرم در مسجد، نذری آبگوشت می‌دادند. من مسئول توزیع غذا بودم. برای آنکه کسی نگوید پارتی‌بازی کرده است، ظرفی را که گوشت کمتری داشت، به خانواده‌ام می‌دادم.

هرسال قبل از زمستان، پشت بام خانه‌ها را کاهگل می‌کردند و کوچه‌ها پر از تپه‌های خاکی می‌شد. یک روز هنگام بازی، پول یکی از بچه‌ها در میان خاک افتاد. برای پیداکردن آن یک‌قرانی، همه خاک‌ تپه‌ها را کف کوچه ریختیم. صاحب‌خانه بیرون آمد و با دیدن این وضعیت، دنبالمان کرد و ما فرار کردیم.

تنها درخت بازمانده از دوران کودکی ما همین درخت توت جلو مسجد است. یک روز که همراه دوستم برای توت‌خوردن بالای آن رفته بودیم، او بالای یکی از شاخه‌های باریک رفت و، چون سنگین بود، شاخه شکست و سقوط کرد. بلافاصله پدرومادرش را خبر کردم و آنها او را سوار گاری کردند و به درمانگاه بردند.

باغ اربابی در کوچه شهید‌موسوی‌تبار‌۱۰ فعلی قرار داشت و هنوز آثارش موجود است. هرسال چندروز مانده به عید، همسر ارباب با مقدار زیادی لباس و پارچه نو به باغ می‌آمد. ما بچه‌ها همراه مادرهایمان به باغ می‌رفتیم و او به هرکدام از ما یک پیراهن و یک پارچه شلواری می‌داد.

* این گزارش شنبه ۲۶ مهرماه ۱۴۰۴ در شماره ۶۲۲ شهرآرامحله منطقه ۱ و ۲ چاپ شده است.