امیریه؛ محله در حال رشد منطقه ۱۲

محله امیریه که شامل بخش ابتدایی بولوار امیریه می‌شود، نسبت به محله صادقیه که بخش انتهایی بولوار امیریه را در برمی‌گیرد، دیرتر پاگرفت و هنوز هم درصد کمتری از این محله مسکونی شده است.

آب و برق و گاز به ساکنان بولوار‌های تقویه و عصمتیه در محله امیریه بسیار دیرتر از سایر محلات منطقه ۱۲ رسید. چنانکه تا حوالی سال ۱۳۹۲ هنوز آب آشامیدنی برخی از ساکنان بولوار تقویه از آب راکد استخری در انتهای بولوار تأمین می‌شد و خیابان‌های فرعی این محله هنوز خاکی بود و خبری از تابلو‌های شهری هم نبود که این موضوع آدرس‌دهی ساکنان را با مشکل مواجه می‌کرد.

نسبت به سال‌های ابتدایی دهه ۹۰ پیشرفت محله امیریه چشمگیر بوده و سرعت رونق و ساخت و ساز در این محله بسیار زیاد بوده است. اکنون برج‌ها و ساختمان‌های زیبای بسیاری در این محله ساخته شده است.

همین موضوع مدیریت شهری را برآن داشت تا با راهبرد توسعه متوازن منطقه و اجرای پروژه‌هایی همانند بازگشایی بولوار‌های سجادیه و مهدیه و اتصال آنها به بزرگراه آزادی، محله را از بن بست خارج کرده و رونق و آبادانی را به اهالی هدیه کند. محله امیریه همانند تعداد دیگری از محلات منطقه ۱۲ در سال‌های آینده از متروی شهری بهره‌مند خواهد شد که این موضوع سبب رشد قیمت مسکن در این محله شده است.

کارکنان نیروی انتظامی از اولین ساکنان خیابان‌های علویه و عزیزیه در محله امیریه بودند.

محله امیریه که بر روی اراضی امامیه شکل گرفته است تا سال ۱۳۸۵ جزو محدوده شهری نبود. بنا به توضیح کتاب «جغرافیای تاریخی مشهد»، نوشته مهدی سیدی، اصل آبادی امامیه تقریبا به‌صورت سالم، اما متروکه در حاشیه غربی نمایشگاه بین‌المللی مشهد باقی مانده است؛ ولی زمین‌های این روستا که بسیار وسیع بوده تا الهیه، امیریه و صادقیه امروزی ادامه داشته است.

بافت

محله امیریه با ۴۴۹ هکتار وسعت، جمعیتی حدود ۵ هزار و ۳۰۰ نفر را در خود جای داده و تراکم جمعیتی آن نزدیک به ۱۲ نفر در هر هکتار است که از میانگین تراکم جمعیتی شهرمشهد بسیار پایین‌تر است، اما از آنجا که تنها ۷ درصد محله امیریه مسکونی است، تراکم نقطه‌ای در حاشیه بولوار امیریه زیاد است.

امیریه نهمین محله بزرگ مشهد است، اما از لحاظ جمعیت در رتبه ۱۵۲ قرار دارد که نشان دهنده کم بودن جمعیت ساکن در این محله است. کم بودن جمعیت محله امیریه باعث شده، گرچه رشد نوسازی در محله شتاب بسیار خوبی دارد، هنوز این محله با مشکلات ابتدایی بسیاری در حوزه امکانات اولیه زندگی مواجه باشند. 

بیشترین کاربری اراضی امیریه به پهنه صنعتی، خدمات حمل‌ونقل، آموزشی و کشاورزی اختصاص دارد.

بیشتر ساختمان‌ها در محله امیریه بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ مترمربع، آپارتمانی و یک تا ۴ طبقه است. البته که به تازگی برج‌سازی در این محله رو به رشد است.

دسترسی

محله امیریه در آینده‌ای نزدیک به خط ۳ قطارشهری مجهز خواهد شد و تردد از طریق مترو برای اهالی این محله امکانپذیر می‌شود.

دسترسی به بزرگراه آزادی و بزرگراه آیت‌الله رفسنجانی و بولوار‌های تقویه، عصمتیه و امیریه از جمله ویژگی‌های محله امیریه محسوب می‌شود.

وضعیت پراکندگی ایستگاه‌های اتوبوس در محله امیریه نامناسب است و با وجود داشتن چندین ایستگاه، این ایستگاه‌ها تنها در مسیر بزرگراه آزادی و بزرگراه آیت‌الله رفسنجانی جانمایی شده و داخل بافت محله امیریه خبری از ایستگاه اتوبوس نیست! میانگین فاصله مکانی تا نزدیکترین ایستگاه اتوبوس در این محله، ۷۲۱ متر تخمین زده شده است که از سایر از محلات منطقه ۱۲ بیشتر است.

امکانات فرهنگی و رفاهی

• مرکز معاینه فنی آزادی، هنرستان کشاورزی شهید یوسفی، مرکز توانبخشی ارم، خوابگاه دانشجویی دانشگاه ثامن و سازمان فردوس‌های مشهد از اماکن شاخص و مهم محله امیریه محسوب می‌شود.
• امیریه دو مسجد با نام‌های حضرت فاطمه‌زهرا (س) و حضرت زینب‌کبری (س) دارد. برای رسیدن به نزدیکترین مسجد در این محله، باید کمی بیشتر از ۷ دقیقه زمان را در نظر بگیرید.
• بوستان‌های ستایش، شهدای خبرنگار و پارک نیروی انتظامی چند فضای سبز نقطه‌ای محله امیریه است.
• محله امیریه تنها یک درمانگاه دارد.
• محله امیریه تنها یک دبستان دارد و ساکنان این محله باید بیش از هزار و صد متر بپیمایند تا به مدرسه برسند.
• دو سالن ورزشی یکی متعلق به شهرداری و دیگری متعلق به دانشگاه ثامن‌الحجج (ع) در محله امیریه قرار دارد.

حدود جغرافیایی

محله امیریه در منتهی‌الیه شرقی منطقه ۱۲ واقع شده و معابری همچون بولوار عصمتیه، خیابان تقویه و خیابان عزیزیه را در خود جای داده است. امیریه در همسایگی شش محله قرار دارد.

محله خاتم‌الانبیا (ص) در منطقه ۱۰ در شمال این محله، محله صادقیه در غرب، محله الهیه در جنوب، محله‌های امامیه، حجاب و ایثارگران در منطقه ۱۰ نیز در شرق محله امیریه قرار دراد. بزرگراه آزادی از شمال محله، بولوار سجادیه از غرب، بزرگراه آیت‌الله هاشمی رفسنجانی از شرق و بولوار امیریه از سمت جنوب، این محله را محدود کرده است.