عطایی-صدر| سرحال و پر از انرژی همراه جعبهای زیبا وارد میشوند و آن را روی میز میگذارند. گفتوگو درباره همین جعبه پر از رمز و راز است. سه دختر نوجوان محله کوی سلمان سال گذشته در کلاس کار و فناوری پایه نهم ایدهای را پروراندند و با راهنمایی معلمشان درنهایت به طراحی یک بازی رسیدند؛ بازی «عنکبوت ریاضیدان» که پر از چالشها و اتفاقات سرگرمکننده درکنار نکات آموزشی ریاضی است.
غزاله گلدانی، ریحانه یزدیپور و یاسمن ناصری، سال گذشته با این بازی، در مرحله استانی جشنواره خوارزمی و در بخش مسابقه غیرحضوری ریاضی، موفق به کسب رتبه اول شدند.
مهارتهای کلاس کار و فناوری پایه نهم، معمولا کار با رایانه، گلکاری و نگهداری گیاهان، یادگیری خیاطی و چند مورد دیگر است، اما وقتی دانشآموزی خلاق باشد، معلمش میتواند مهارتی را درقالب پروژهای تجربی به او آموزش دهد یا بسترش را فراهم کند. درست مثل همین سه دختر نوجوان که معلم کلاسشان، سال گذشته از آنها خواست برای کار عملی یک بازی طراحی کنند. ذهن غزاله، ریحانه و یاسمن هم سراغ بازیای رفت که در آن موضوعات ریاضی مطرح شود.
ایده اولیه آنها خیلی ساده و در جعبهای کوچک و فقط با سؤالات ریاضی طراحی شد. معلمشان، زهرا نصرتی، نمره کلاسی را به آنها داد و بعد هم که طرح را به سایر معلمها، معاونان و مدیر مدرسه نشان داد، مورداستقبال همه قرار گرفت. از این به بعد، این سه نوجوان، انگیزه بیشتری پیدا کردند تا هیجان بازی را گسترش دهند و آن را جذابتر کنند.
غزاله که حالا دانشآموز رشته علومتجربی است، «عنکبوت ریاضیدان» را یک بازی استراتژیک میداند که میتواند بازیکن را بیش از گذشته به موضوعات ریاضی علاقهمند کند. او میگوید: هر سه نفر ما علاقه زیادی به ریاضی داریم و برای طراحی این بازی، سراغ درسهای ریاضی کلاس هشتم و نهم رفتیم.
بازیشان دو سطح سخت و آسان دارد. غزاله توضیح میدهد: برای جذابیت، بهجز ریاضی، سراغ سؤالات هوش و فعالیتهای دیگر مثل ورزش، طنز و حتی بیان جملات احساسی برای پدر و مادر رفتیم و همه را در بخش «فال شما» آوردیم.
ریحانه که حالا برای ادامه تحصیل رشته ریاضی و فیزیک را انتخاب کرده است، عنکبوت ریاضیدان را یک سفر هیجانانگیز به دنیای اعداد و چالشهای آن میداند که هر مرحلهاش با سرگرمی و یادگیری همراه است. به نظر او این بازی یک ماجراجویی جذاب است که بازیکن در آن با حل معماهای هیجانانگیز، مهارتهای ریاضیاش را به چالش میکشد و از حل آنها لذت میبرد.
بازی عنکبوت ریاضیدان برای ما یک میدان نبرد هیجانانگیز است که در آن با هر معما، ذهنمان را به چالش میکشیدیم
او میگوید: ما سالهای گذشته هم زمینه طراحی بازیهای ساده فکری را داشتیم؛ اما وقتی خانم نصرتی از بچهها خواست تا بازیای طراحی کنند که در آن مبانی ریاضی هم داشته باشد، علاقه بیشتری پیدا کردیم.
فکر نمیکردیم کار اینقدر مشکل باشد، ولی با تلاش و پشتکار توانستیم طراحی نهایی آن را به مرحله استانی جشنواره خوارزمی برسانیم. بازی عنکبوت ریاضیدان برای ما یک میدان نبرد هیجانانگیز است که در آن با هر معما، ذهنمان را به چالش میکشیدیم و لذت یادگیری را تجربه میکردیم.
یاسمن هم که مثل ریحانه رشته ریاضی و فیزیک را انتخاب کرده است و از این رشته لذت میبرد، میگوید: برای طراحی المان این بازی روی جعبه، سراغ برج رادکان و طراح آن یعنی ریاضیدان برجسته خواجهنصیر الدین طوسی رفتیم. این بازی به دانشآموزان کمک میکند با یکی از ریاضیدانهای خراسانی آشنا و با هیجانی که در این بازی تجربه میکنند، به ریاضی هم علاقهمند شوند.
زهرا نصرتی، معلم ریاضی و کار و فناوری بچهها در کلاس نهم
من در کلاس به همه بچهها گفته بودم بازیای بسازند که در آن از ریاضی استفاده کنند. هدفم، تقویت کارگروهی و همچنین استفاده بچهها از ریاضی در فعالیتهای روزمره بود. تعدادی از دانشآموزان گروه تشکیل دادند و بازیهای مختلفی درست کردند.
غزاله، یاسمن و ریحانه هم، بسیار باانگیزه، بااخلاق و علاقهمند بودند و کار متفاوتی ارائه کردند؛ هرچند که در مرحله اول، ایدهشان ساده بود و بهمرور آن را تقویت کردند. مرحلهبهمرحله معایب و ضعفها را برطرف کردند. در مدرسه و ناحیه توانستند رتبه اول را بیاورند و برای مرحله استانی، ویژگیهای بیشتری به آن اضافه کردند.
درباره برج رادکان هم باید بگویم که ریاضی ارتباط مستقیم با معماری دارد و تصمیم گرفتیم که بنایی تاریخی انتخاب کنیم که با مباحث ریاضی و توسط یک ریاضیدان ساخته شده است.
«عنکبوت ریاضیدان» را بهاین دلیل انتخاب کردند که عنکبوت با هوشمندی و با قواعد ریاضی برای خودش تار میتند و خانه میسازد.
بچهها حین حرکت روی نقشه به قسمتهای مختلفی میرسند که باید به سؤالات آن پاسخ دهند. جعبه، کارتها، حتی مهرههای بازیکنان را که بهصورت عنکبوت است، خود دانشآموزان طراحی و درست کردهاند.
در جعبه بازی، دفترچه راهنما، کارتهای ریاضی، سؤالات هوش و فال شما و همچنین دفترچه پاسخنامه ریاضی قرار دارد. بازی دو سطح سخت و آسان دارد و دونفره است.
تصویری از برج رادکان نمای حکشده روی جعبه بازی است. برگهای هم داخل جعبه است که توضیحاتی درباره این ریاضیدان شاعر در آن قرار دادهاند.
هدف این سه دانشآموز سازنده بازی، این است که آن را به بازار عرضه کنند و بهدنبال سرمایهگذار هستند.
* این گزارش دوشنبه یکم بهمنماه ۱۴۰۳ در شماره ۶۰۹ شهرآرامحله منطقه ۵ و ۶ چاپ شده است.