گیاهان دارویی

جلال سلطانی متخصص طب سنتی و اسلامی است. او در سال‌هایی که مشغول قرائت و تفسیر قرآن است به نظرات قرآن در حوزه پزشکی و سلامت علاقه‌مند می‌شود و به صورت حرفه‌ای مطالعات خود را ادامه می‌دهد.

طرح تحقیقاتی‌اش در‌باره تولید نوع مخصوصی از ژل رویال در جشنواره گیاهان دارویی و طب سنتی1401 از طرف آموزش و پرورش و وزارت علوم، عنوان برترین پژوهشگر نوجوان کشور در‌زمینه گیاهان دارویی را برای او به ارمغان می‌آورد. قصد دارد «پروپولیس» که نوعی ژل رویال است، در آینده به مرحله تولید تجاری برساند.

محبوبه اکبری ته و توی همه گیاه‌ها را درآورده و از هر چیزی عرق گیاهی گرفته است. حالا ۶۰، ۷۰مدل عرق گیاهی دارد و چند دستگاه عرق‌گیری که شب و روز کار می‌کنند و لحظه‌ای خاموش نمی‌مانند. هفت‌سال پیش همسرش دچار معده‌دردی عجیب می‌شود. به پزشک‌های مختلف مراجعه می‌کنند و دارو و درمان‌های متفاوت را امتحان می‌کنند اما هیچ‌کدام افاقه نمی‌کند. محبوبه خودش دست به کار می‌شود، یک دستگاه عرق‌گیر کوچک می‌خرد، با پرس‌وجو و مطالعه چند گیاه دارویی برای درد معده هم می‌خرد و عرق‌گیری می‌کند. در این میان از دوست عطارش هم کمک می‌گیرد. بهبودی همسرش باعث می‌شود که انگیزه بیشتری برای ادامه این مسیر پیدا کند.

اهالی محله او را به نام«رضا دارویی» می‌شناسند. اولین‌بار که اسمش را شنیدیم تصور کردیم باید از آن عطاری‌های قدیمی باشد که وقتی وارد مغازه‌اش می‌شویم بوی انواع و اقسام داروهای گیاهی به مشاممان می‌رسد. اما وقتی بیشتر تحقیق کردیم، متوجه شدیم او یکی از قدیمی‌ترین داروفروش‌های محله سیدی است که به‌طور تجربی کارش را شروع کرده است و اکنون نیز در خیابان خلج مغازه‌ دارد. با او هم‌کلام شدیم تا علت شهرتش به نام «رضا دارویی» را بدانیم.

تاریخ نخستین داروخانه‌ها یا به نوشته مکتوبات قدیمی، دواخانه‌های مشهد را نه در دل کوچه و خیابان‌های تغییر‌شکل‌داده امروزی، که باید ابتدا از سیاهه سندهای کاهی جست‌وجو کرد.

نسرین رازنهان می‌گوید: همیشه این حرف مادرم در ذهنم باقی مانده است که می‌گفت: «مادربزرگت با داروی گیاهی مُرده را زنده می‌کرد!» وقتی کوچک بودم، زمانی که همراه مادرم به صحرا می‌رفتیم، او همان‌طور که راه می‌رفت با پایش به گیاهان اشاره می‌کرد و خاصیتشان را می‌گفت. به طور مثال می‌گفت: «این گیاه بومادران است و برای فلان مریضی خوب است.» از همان زمان من خیلی به گیاه‌شناسی و عطاری علاقه‌مند شدم.

یک عطار خوب باید درباره تداخل داروهای گیاهی و داروهای شیمیایی اطلاعات کافی داشته ‌باشد چرا که مصرف هم‌زمان برخی داروهای گیاهی با داروهای شیمیایی موجب خونریزی دستگاه گوارشی، تشنج و ایجاد مشکل برای بیماران قلبی، عروقی و دیابتی می‌شود. یک عطار خوب باید مزاج‌ها را بشناسد و نسخه‌پیچی گیاهان دارویی را با توجه با طبع سرد و گرم و معتدل افراد انجام دهد. همه این‌ها چم و خم کار است و فقط با دانش و تجربه کافی به‌دست می‌آید. این بخشی از گفته‌های مهناز سرسخت، قدیمی‌ترین عطار محله وکیل‌آباد، است.