
حجتالاسلام حسین زمانی، مخترع خلاق محله پنجتن است
همیشه عاشق خانههایی بودم که طراحی عجیب و جالبی داشتند، خانههایی که اگر جایی در فیلمها یا اینترنت و... چشمم به آنها میخورد به طراحش آفرین میگفتم و فکر میکردم چه هزینه گزافی صرف ساخت و طراحی آن شده است. حالا میخواهم به منزل یکی از هممحلهایهایمان در شهرک صادقیه بروم، مکانی که میگویند وقتی واردش میشوی انگار روی یک پازل ایستادهای و باید خیلی چیزها را در آن کشف کنی.
خانهای که همه چیزش را میتوان در چند وسیله کوچک، اما جادار جستوجو کرد؛ یک میز کامپیوتر نیممتری که به اندازه یک کتابخانه خانگی فضا دارد یا کمدی که کار یک اتاق را انجام میدهد. همه اینها باعث شده تا فضای ۷۰ متری خانه حجتالاسلام حسین زمانی در محله پنجتن مشهد طوری باشد که همه وسایل موردنیاز را در خود جای داده باشد و این وسایل هیچ فضای اضافی را اشغال نکرده باشند.
مبنای کار، احساس نیاز
حجتالاسلام حسین زمانی از کودکی بسیار فعال بود و در مورد همهچیز فکر میکرد بهطوریکه در کلاس درس، معلم حرفهوفن او را از دیگر شاگردانش خلاقتر میدانست. او ذهنی باز و مبتکر داشت و در ۱۲ سالگی در آرزوی پرواز بود بنابراین به کمک برادر بزرگترش یک کایت ساخت و از پشتبام خانه به پرواز درآمد و بعد از یک پرواز چهارمتری سقوط کرد. همچنین در دوران کودکی هیلکوپتر کوچک شارژی، توربین بخار، الکترو موتور و... ساخت که مورد توجه بسیاری از معلمان مدرسهاش قرار گرفت.
حالا او کودکی را پشت سر گذاشته و ذهنش خلاقتر شده است، به اطرافش نیز توجه خاصی دارد بهویژه وقتی احساس میکند که اشیای اطرافش نقصی در طراحی داشته باشند موتور ذهنش را راه میاندازد و چارهای برای آن میاندیشد که گاه منجر به اختراعات مفیدی میشود. او مهمترین مبنای کارش را احساس نیازی که از اشیای اطرافش به او دست میدهد، میداند و فکر میکند اگر قرار است در یک واحد آپارتمان ۷۰ متری زندگی کند باید فضا و امکانات موجود در منزلش را مدیریت کند.
زمانی معتقد است که وسایل و امکانات موجود در هر خانه باید با توجه به فضای خانه باشد نه بر اساس مد روز یا چشموهمچشمی و زندگی اشرافی و...، برای همین هم او یک زندگی ساده با امکانات مورد نیازش را در فضایی ایجاد کرده که فضای زیادی از خانهاش را اشغال نکند. وی بهتازگی توانسته یک اختراع منحصربهفرد با نام «فن ایج» را نیز بهنام خود به ثبت برساند.
زمانی بهتازگی توانسته یک اختراع منحصربهفرد با نام «فن ایج» را نیز بهنام خود به ثبت برساند
هزینه نصب پکیج را نداشتم
زمانی هنگامیکه ساکن شهرک صادقیه شد منزلش دارای لولههای پکیج بود، اما او به دلیل هزینه بالای این سیستم گرمایشی نمیتوانست آن را تهیه کند بنابراین به فکر چاره افتاد تا اینکه توانست سیستم گرمایشی منحصربهفردی اختراع کند.
او در این رابطه میگوید: آبان ماه سال ۸۹ من و سه فرزند و همسرم در منزل جدیدمان ساکن شدیم و، چون نمیتوانستم پکیج تهیه کنم به فکر راهحل دیگری افتادم که چطور میشود با یک سیستم ساده و کمهزینه تمام اتاقها را با یک دما گرم نگه داشت.
کانال کولر تنها راه ارتباطی بود
زمانی ادامه میدهد: مشکل را بر روی کاغذ نوشتم و راهکارهایی برای آن درنظر گرفتم و در آخر به این نتیجه رسیدم که کانال کولر به دلیل اینکه در زمستان هیچگونه کارایی ندارد اما به تمام اتاقها ارتباط دارد میتواند تنها راه گرمکردن خانه باشد. بنابراین تصمیم گرفتم وسیلهای اختراع کنم که از راه کانال کولر با یک دمای معتدل تمام اتاقها را گرم نگه دارد.
یک ماه کار کردم
مخترع محله پنجتن ذهن خلّاقی دارد، بههمین خاطر توانست در مدت یک ماه وسیله موردنظر خود یعنی فنایج را بسازد. مخترع محله ما از موتور دوشفت، موتور بیصدا اما پرقدرت و کم مصرف، کلید ترموستات برای تنظیم دمای محیط و خاموش و روشنکردن دستگاه و دستگاه دمنده هوای محیط تشکیل شده است.
این سیستم هرجا کولر باشد قابل استفاده است
زمانی در رابطه با کارایی این سیستم انتقال گرما میگوید: فنایج با بخاری و برق کار میکند و فقط در منازلی استفاده میشود که کانال کولر داشته باشند به این شکل که با قراردادن یک بخاری کوچک در پذیرایی و نصب این سیستم در دریچه کولر پذیرایی بدون آنکه هوایی از گوشه این سیستم در رفتوآمد باشد میتوان از فنایج استفاده کرد.
فنایج با بخاری و برق کار میکند و فقط در منازلی استفاده میشود که کانال کولر داشته باشند
حل مشکل اختلاف دمای کف و سقف
او در خصوص مهمترین مشکل سیستمهای گرمایشی ما یعنی اختلاف گرمای کف تا سقف محیط میافزاید: عملکرد بخاریهای ما به این شکل است که هوای کف زمین را سرد و سقف اتاق را گرم میکند اما فنایج هوایی که درون اتاق قرار دارد را میگیرد و یک دمای معتدل از راه کانال کولر خارج میکند بهطوری که دمای کف و سقف اختلاف زیادی ندارد.
خطر خفگی ندارد
از صحبتهای این جوان طلبه متوجه میشوم که این سیستم روی زمین جایی را اشغال نمیکند و ظاهر و اندازهای مانند کولر گازی دارد. از دیگر ویژگیهای این سیستم این است که ۵۰ درصد در مصرف سوخت صرفهجویی میشود همچنین در آن حسگر o ۳ به کار رفته که کار آن بهصدا درآوردن آژیر هنگام تشخیص گازهای خفهکننده است، این ویژگی باعث میشود که این سیستم خطر خفگی نداشته باشد.
از قطعات خارجی استفاده نشده است
این روحانی زمانی در کارهای فنی سررشته خاصی دارد و علاوه بر این اختراعش ابداعات دیگری نیز داشته که هنوز نتوانسته آنهارا به ثبت برساند. او هماکنون نیز مسئول عقیدتی و تبلیغات مرکز بسیج طلاب و روحانیون خراسان رضوی است که به شعار اقتدار ملی، کار و سرمایه ایرانی اعتقاد خاصی دارد.
این مخترع محله پنجتن در رابطه با انتخاب اسم این سیستم به «فنایج» میگوید: چون درون این سیستم فن به کار رفته و قطعات آن داخلی است آن را فنایج نامیدم تا تفاوتش با پکیج که هزینه زیادی دارد و بیشتر قطعاتش خارجی است، مشخص شود.
به قطعی برق ارتباطی ندارد
او در ادامه به ویژگی دیگر این سیستم اشاره میکند و میگوید: در این سیستم گرمایشی هنگام قطع برق میتوان از بخاری کوچکی برای گرمشدن استفاده کرد اما پکیج با قطع برق یا یخزدن لولههای آب هیچ کارایی دیگری ندارد و سیستم گرمایشی دیگری در منزل برای گرمکردن وجود ندارد.
بعد از ۳ سال فنایج را به ثبت رساندم
زمانی بعد از گذشت سه سال و با آزمایشهای مختلفی که روی اختراعش انجام داده تصمیممیگیرد آن را به ثبت برساند از اینرو به اداره ثبت اختراع مراجعه میکند و کارش مورد ارزیابی قرار میگیرد و با انجام آزمایشهایی این اختراع هممحلهای ما به ثبت میرسد.
۱۵ سال عمر مفید دارد
آنطور که مخترع محله ما میگوید این سیستم بهطور میانگین ۱۵ سال عمر مفید دارد و هرکس با تهیه آن میتواند تا سالها از سیستم گرمایشی مناسبی استفاده کند. او همچنین درخصوص حمایت مسئولانبیان میکند: به بار نشستن نتیجه این اختراع نیاز بیشتری به حمایت مسئولان دارد و تنها مشکل ما در تولید، پایین بودن کیفیت قطعات داخلی است که مجبور میشویم از قطعات خارجی استفاده کنیمدر حالیکه تمام تلاش من این است که این اتفاق نیفتد و این وسیله چیزی شبیه به پکیج نباشد.
سال آینده وارد بازار میشود
زمانی که متولد خراسان شمالی است درحالحاضر در سوله ای واقع در آشخانه به همراه صدجوان بجنوردی مشغول تولید این محصول هستند و اینطور که خودش میگوید این محصول سال آینده وارد بازار میشود. مخترع شهرک صادقیه در ادامه میافزاید: این سیستم قابل استفاده در تمام نقاط ایران و کشورهای حاشیه ایران است و اگر در این سیستم از فیلتر استفاده شود کارایی آن در شهرها و کشورهایی که دارای گرد و غبار بسیاری هستند بیشتر خواهد بود.
کوچکترین وسیله حملونقل در کیف
زمانی که تمام طراحیهای خود را بر مبنای اشغال فضای کم وسایل مورد نیاز انجام میدهد در حال حاضر روی اختراع دیگری به نام «کوچکترین وسیله حملونقل شارژی» کار میکند که در کیف جای میگیرد.
او که اکنون در حال به ثبت رساندن این اختراعش است، توضیح میدهد: این وسیله یک وسیله حملونقل کوچک و قابل حمل است که در هر شرایطی قابل شارژ بوده و حتی در صورت دسترسی نداشتن به برق به وسیله نیروی عضلانی نیز شارژ میشود. او ادامه میدهد: این وسیله که ۶۰ تا ۷۰ کیلومتر در ساعت سرعت دارد دارای ترمز است و حتی فرد را تا پشت در کلاس یا منزل و اداره نیز انتقال میدهد.
خیلیها مسخرهام میکردند
زمانی که در انجام هر طرحی با دوستان و همکارانش هم مشورت میکند، میگوید: دوستانم بیشتر از اینکه کمکم کنند به طرحهایم میخندیدند ولی این باعث نمیشد من دست از کارم بکشم اما حالا همان افراد با دیدن موفقیتهایم مایل به استفاده از طرحهایم هستند.
او که مبنای کارش مدیریت فضا و امکانات است از طراحی و ساخت کوچکترین میز کامپیوتر جهان نیز یاد میکند که مناسب برای منازل آپارتمانی است و ویژگی مهم آن فضای زیادش است بهطوریکه همه وسایل کامپیوتر و جانبی در فضای نیممتری جای میگیرند.
در گوشهای دیگر از منزل مخترع محله ما کمدی بسیار جالب و جادار قرار دارد که طراحی آن به شکلی است که وسایل یک اتاق در آن جای میگیرد. این کمد که از سه طرف قابل استفاده است، ۲ قفسه کتابخانه، تلویزیون ۵۰ اینچ با پایه، دراور، دکور و همچنین فضایی برای انبار وسایل اضافه دارد.
زمانی ۳۷ ساله در رابطه با زندگیهای امروزی حرفهای زیای برای گفتن دارد و میگوید: متاسفانه جوانان امروز خیلی تجملاتی شدهاند و در حالیکه فضاهای زندگی امروزی به شکل قابل توجهی کوچک شده، اما این موضوع تغییری در نگرش افراد به وجود نیاورده است.
او میافزاید: به نظر من خانه محل آرامش است، اما افراد این فضای آرامبخش را تبدیل به مکانهایی میکنند که باعث میشود هیچ لذتی از آن نبرند. مبتکر محله ما یادآور میشود: درصورتیکه افراد بتوانند با ابتکار از فضای منزل خود استفاده بهینه کنند در بسیاری از هزینهها صرفهجویی میشود همچنان که من با طراحی فنایج و برخی دیگر از امکانات منزلم توانستم ۵۰ درصد در مصرف گاز صرفهجویی کنم.
از فرصت استفاده میکنم و گشتی دیگر در خانهاش میزنم. خانهای که در آن یک کلبه هم طراحی شده آدم را یاد خانههای باصفا و محلههای خوش آبوهوا میاندازد. گرمای دلپذیر و معتدل خانه هر کس را وادار میکند تا دقایقی را در منزلش بگذراند برای همین هم خیلی از هم محلهایها به بهانههای مختلف راهی خانه این مبتکر میشوند و حتی برخی از آنها دوست دارند خانههایشان مثل این خانه طراحی شود.
بدونشک زندگی چنین فردی در شهرک صادقیه بر دیگر افراد محله بیتاثیر نبوده و خیلی ازهم محلهایهای این جوان مخترع را به سمت زندگی ساده و کمحجم ولی مفید سوق داده است. از کجا معلوم شاید روزی برسد که زمانی افکار مبتکرانهاش را همانطور که دوست دارد و رسالت خود نیز میداند بین هممحلهایها و دوستانش منتشر کند و باعث تغییر نگرش آنها نسبت به فضای خانه و زندگی شود...
*این گزارش یکشنبه، ۲۳ بهمن ۹۱ در شماره ۴۲ شهرآرامحله منطقه ۴ چاپ شده است.