
کتابخانه مسجد جوادالائمه(ع) روزانه پذیرای ۱۰۰ کتابخوان است
در شهر مشهد چندین دهه است که با راهاندازی کتابخانهها در هر کوی و محله، مامن و محلی برای تفکر و اندیشه شهروندان بهخصوص نوجوانان و جوانان بهوجود آمده است. یکی از این کتابخانهها، کتابخانه مسجد جوادالائمه (ع) وابسته به آستان قدس رضوی در محله هاشمیه است.
آنطور که از آمار برمیآید، در حال حاضر به ازای هر ۷ مشهدی تنها یک کتاب در کتابخانههای عمومی این کلانشهر وجود دارد. در شهر مشهد ۳۶ باب کتابخانه با ۳۹۳ هزار و ۵۹۲ جلد کتاب وجود دارد که با احتساب جمعیت این شهر، تعداد کتابها و کتابخانهها در شأن کلانشهر مشهد نیست و واقعا کم است. هرچند در چنین شرایطی انتظار میرود توسعه فضای فرهنگی کتاب و کتابخوانی در مشهد مورد تاکید همه مسئولان قرار بگیرد.
در همین راستا تنها کتابخانه فعال خیابان هاشمیه در راستای توسعه فرهنگ کتاب و کتابخوانی، محل توجه مردم این شهر و محله قرار گرفته است، بهطوریکه با ۱۶ سال سابقه فعالیت، در حال حاضر ۶ هزار و ۴۸۰ عضو دارد که از این تعداد، ۳ هزار و ۷۱۰ نفر خانم و ۲ هزار و ۷۷۰ نفر آقا هستند.
سنت کتابخوانی
با علیرضا ارجمندی، مسئول کتابخانه مسجد جوادالائمه (ع)، همصحبت میشویم. او با تاکید بر اهمیت فرهنگ مطالعه و کتاب و کتابخوانی، میگوید: خوشبختانه امروز هنوز کتاب و کتابخوانی در میان مخاطبان و علاقهمندان به مطالعه و تحقیق، جایگاه خاص خود را دارد.
وی با بیان اینکه این یک باور اشتباه است که فکر کنیم توسعه شبکه ارتباطی و تکنولوژی، مخاطبان و علاقهمندان به مطالعه و تحقیق را از کتاب بینیاز کرده است، ادامه میدهد: هر چیز جای خود را دارد و کتاب و انتشار مکتوب و سنتی آن، همچنان بر حضور و ایفای نقش جدی خود تاکید میکند.
ارجمند در ادامه، با اشاره به اینکه کتاب و وجود کتابخانه و نشریات دردسترس میتواند نقش بسزایی در تقویت و توسعه مطالعه و کتابخوانی داشته باشد، خاطرنشان میکند: به نظر میرسد وجود کتابخانهها میتواند محلی برای انس مردم شهر بهخصوص نوجوانان و جوانان با فرهنگ مطالعه باشد؛ نهادی که میتواند شوق مطالعه را در بین مردم تقویت کند. برای همین باید در هر محله فضایی برای ایجاد کتابخانه درنظر گرفته شود.
به گفته وی، کتابخانه علاوه بر اینکه میتواند محیطی آرام را برای مطالعه کتابهای درسی دانشآموزان فراهم کند، باعث میشود جوانان و نوجوانان در تمام دوران زندگی خود دست از کتاب نکشند؛ چراکه با دیدن همسنوسالان خود در این محیط به خواندن کتاب تشویق و ترغیب میشوند و با آن انس میگیرند.
مسئول کتابخانه مسجد جوادالائمه (ع) تصریح میکند: برای گسترش فرهنگ مطالعه و تشویق کردن مردم بهخصوص دانشآموزان برای رفتن به کتابخانه، در این کتابخانه در مناسبتهای مختلف نمایشگاه کتاب برگزار میشود؛ بهعنوان مثال میتوان به برگزاری نمایشگاهی از منابع اطلاعاتی با عنوان «فروغ غدیر» و برگزاری نمایشگاه کتاب ویژه دهه آخر صفر در کتابخانه مسجد جوادالائمه (ع) اشاره کرد.
ارجمندی با بیان اینکه در این نمایشگاه بیش از ۵۰ جلد کتاب در موضوع عید غدیر و امامت و امامشناسی در معرض دید علاقهمندان قرار گرفت، میگوید: «غنچه غدیر غریب»، «خلاصه الغدیر»، «غدیر در آیینه»، «شکوه غدیر»، «خلافت و ولایت از نظر قرآن و سنت»، «الفبای ولایت»، «اسرار غدیر» و... ازجمله کتابهای منتخب نمایشگاه «فروغ غدیر» بود که استقبال چشمگیری از آن شد. علاوه بر این سعی کردهایم با غنی کردن کتابخانهها، فرهنگ مطالعه و علاقه به کتاب و کتابخانه را بین دانشآموزان ارتقا دهیم.
وی در ادامه به نقش پررنگ کتابداران کتابخانهها که از عوامل موثر در ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی بهشمار میروند، اشاره کرده و میگوید: کتابداران با روشهای خلاقانه خود میتوانند فعالیتهای کتابخوانی را رشد داده و حتی به حوزههای بیرون از کتابخانه بکشانند.
کتابدارها، چون بیشتر با افرادی سروکار دارند که خود این افراد، عادت به مطالعه دارند و کتابخوان هستند، باید بتوانند با در اختیار قرار دادن منابع لازم، نیازهای این قشر را برآورده کنند.
کتابخانهای با ۱۸ هزار جلد کتاب
او درباره کتابخانه مسجد جوادالائمه (ع) توضیحاتی میدهد و میگوید: این کتابخانه در سال۱۳۷۸ به درخواست و پیشنهاد هیئتامنای مسجد و با موافقت مسئولان آستان قدس رضوی در مسجد حضرت جوادالائمه (ع) در خیابان هاشمیه ۳۱ افتتاح شد.
این کتابخانه در سال۱۳۷۸ به درخواست هیئتامنای مسجد و با موافقت مسئولان آستان قدس رضوی افتتاح شد
این کتابخانه از ابتدای تاسیس تاکنون به مجموعهسازی منابع موردنیاز مراجعان خود مبادرت و همواره تلاش کرده تا محیطی آرام و منابعی مناسب را در اختیار مراجعان قرار دهد.
او اضافه میکند: کتابخانه با مساحت ۲۰۰ مترمربع دارای یک سالن مطالعه مشترک برای استفاده برادران و خواهران در دوشیفت صبح و عصر است. اتاق مطالعه مطبوعات و نشریات و تالار کتب درسی و اتاق آمادهسازی کتب و منابع کتابخانه، دو بخش دیگر آن است که در دو انتهای تالار مطالعه قرار دارد. حداکثر ظرفیت کتابخانه ۱۰۰ نفر است.
بهگفته وی، این کتابخانه در دو شیفت به خدمتدهی مشغول است؛ صبحها از ساعت ۷:۱۵ تا ۱۳ اختصاص به بانوان دارد و بعدازظهرها از ساعت ۱۳:۳۰ تا ۱۹:۳۰ اختصاص به آقایان دارد. کتابخانه دارای یک تالار مطالعه است که به صورت باز اداره میشود. قفسههای کتاب در اطراف تالار چیده شده است. میزهای مطالعه گرداگرد سالن قرار دارد. بخش مرجع کتابخانه نیز شامل کتابهای دائرهالمعارف است. رویهمرفته در این کتابخانه حدود ۱۰۰صندلی و ۱۸میز مطالعه وجود دارد.
تالار مطبوعات با داشتن یک میز مطالعه و چندین نشریه ادواری، نیاز مراجعان را برآورده میکند. میز امانت مهمترین و فعالترین قسمت کتابخانه است که بیشترین مراجعه را دارد. در این کتابخانه امکان تمدید تلفنی منابع امانتگرفتهشده وجود دارد.
این کتابخانه حدود ۱۸هزار نسخه کتاب چاپی و تعدادی نشریه ادواری را برای اعضا فراهم کرده و در اختیار آنها قرار داده است. درمجموع این کتابخانه دارای بخشهای مختلف ازجمله تالار مطالعه با قفسه باز، تالار مطبوعات، واحد امانت و خدمات اینترنت است. تعداد کتابهای این کتابخانه ۱۷ هزار و ۷۰۰ جلد و تعداد مطبوعات و مجلات ۲۲ نشریه است.
وی درباره شرایط عضویت در این کتابخانه میگوید: این شرایط در تمام کتابخانههای وابسته به آستان قدس تقریبا یکسان و شامل دارا بودن فتوکپی شناسنامه، کارت شناسایی معتبر و رسید حق عضویت سالانه است.
کتابهای این کتابخانه را بر اساس نیاز مراجعهکنندگان تهیه میکنیم. انواع کتابهای دانشآموزی، دانشجویی، علمیدینی، رمان و تفریح و... اگر کتابی درون کتابخانه ما نبود، از سایر کتابخانههای وابسته به آستانقدس تهیه میکنیم.
خدمات این کتابخانه شامل تمدید تلفنی کتاب، اطلاعرسانی تلفنی، معرفی کتابهای جدید رسیده به کتابخانه در هر ماه و ارائه ۶۲۰ حلقه سیدی درسی و آموزشی برای استفاده اعضا میشود.
* این گزارش چهارشنبه، ۱۸ آذر ۹۴ در شماره ۱۷۵ شهرآرامحله منطقه ۱۲ چاپ شده است.